mankurt ne demek?

Mankurt, Orta Asya ve Türk mitolojisinde önemli bir kavramdır. Bu kavram, Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un "Gün Olur Asra Bedel" adlı romanıyla daha da popüler hale gelmiştir. Mankurt terimi, köken olarak tarihsel ve kültürel bağlamda kölelik ve baskı temalarını işler.

Mankurt kavramı, bir insanın geçmişi ve kimliği ile olan bağlarının tamamen koparılması anlamına gelir. Bu, zihinsel olarak kimliksizleştirilmiş bireyi tanımlar. Efsanevi anlatılara göre, bir insan mankurt hâline getirildiğinde, ona uygulanan şiddetli işkenceler sonucunda geçmişini, ailesini ve kimliğini unutur. Bu kişinin başı kazınarak deve derisiyle sarılır ve güneşin altında bırakılırdı. Zamanla kuruyan deri kasıldıkça kişinin kafatasına baskı yapar, korkunç fiziksel ve zihinsel acılara sebep olurdu. Bu işlemin ardından kişi, kendi iradesinden, geçmişinden ve kimliğinden tamamen koparak efendisine kayıtsız şartsız itaat eden bir köle hâline gelirdi.

Cengiz Aytmatov, bu efsanevi hikayeyi kullanarak, özellikle Sovyet dönemi baskıları altında kimliğinden koparılan, kültürünü ve tarihini unutan bireylerin durumunu sembolize etmiştir. Mankurt, kimlik erozyonunu, kültürel asimilasyonu ve insanın köleleşmesini anlatan güçlü bir metafordur.