liken planus ne demek?

Liken Planus Hakkında Bilgi

Liken planus, deriyi, ağız içini, genital bölgeyi, tırnakları ve bazen de saçlı deriyi etkileyebilen, nedeni tam olarak bilinmeyen inflamatuvar (iltihabi) bir hastalıktır. Genellikle kaşıntılı, küçük, düz yüzeyli, morumsu kabarıklıklarla karakterizedir.

Belirtileri:

• Deri: En sık görülen belirti, kaşıntılı, düz tepeli, morumsu kabarıklıklardır. Bu kabarıklıklar genellikle bileklerde, ön kollarda, bacaklarda ve sırtta görülür. Bazen kabarıklıklar birleşerek daha büyük plaklar oluşturabilir.
• Ağız: Ağız içinde beyazımsı, dantel benzeri çizgiler veya yaralar oluşabilir. Bu yaralar ağrılı olabilir ve yemek yemeyi zorlaştırabilir. Bkz: Ağız İçi Lezyonlar
• Genital Bölge: Genital bölgede kaşıntılı, ağrılı yaralar veya beyazımsı alanlar görülebilir.
• Tırnaklar: Tırnaklarda kalınlaşma, çukurlaşma, çizgilenme veya tırnak kaybı görülebilir.
• Saçlı Deri: Saçlı deride kaşıntı, kızarıklık ve saç dökülmesi görülebilir. Bu durum, liken planopilaris olarak adlandırılır ve kalıcı saç kaybına neden olabilir. Bkz: Saç Dökülmesi

Nedenleri:

Liken planusun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, bağışıklık sisteminin kendi vücut dokularına saldırması sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bazı faktörlerin liken planusu tetikleyebileceği düşünülmektedir:

• Genetik yatkınlık
• Bazı ilaçlar: Özellikle bazı ağrı kesiciler, tansiyon ilaçları ve sıtma ilaçları.
• Hepatit C enfeksiyonu
• Aşılar
• Stres
• Alerjenler

Teşhis:

Liken planus teşhisi genellikle fiziksel muayene ile konulur. Ancak, kesin teşhis için deri biyopsisi gerekebilir. Bkz: Deri Biyopsisi

Tedavi:

Liken planusun kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi, semptomları hafifletmeye ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yöneliktir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Kortikosteroid kremler veya merhemler: Kaşıntıyı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olurlar.
• Antihistaminikler: Kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olurlar.
• Fototerapi (ışık tedavisi): Deriyi ultraviyole ışığa maruz bırakarak iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
• Sistemik kortikosteroidler: Şiddetli vakalarda kullanılabilir.
• Retinoidler: Deri hücrelerinin büyümesini düzenlemeye yardımcı olurlar.
• Calcineurin inhibitörleri (takrolimus, pimekrolimus): Bağışıklık sistemini baskılayarak iltihabı azaltmaya yardımcı olurlar.

Önemli Not: Liken planus belirtileri gösteren bir kişi, bir dermatoloğa başvurarak teşhis ve tedavi konusunda yardım almalıdır. Hastalığın şiddeti ve belirtileri kişiden kişiye değişebilir, bu nedenle tedavi planı bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanmalıdır.