lehimleme ne demek?
Lehimleme
Lehimleme, iki veya daha fazla metal parçayı, erime noktası düşük olan bir metal alaşımı (lehim) kullanarak birleştirme işlemidir. Lehim, birleştirilecek metallerin erime noktasının altında erir ve aradaki boşluklara yayılarak soğuduğunda sağlam bir bağlantı oluşturur. Bu işlem, elektronik devre kartlarından metal borulara kadar geniş bir uygulama alanına sahiptir.
Lehimlemenin Temel Adımları:
- Hazırlık: Birleştirilecek yüzeylerin temizlenmesi ve oksitlerden arındırılması. Bu işlem, genellikle zımparalama veya kimyasal temizleyicilerle yapılır.
- Akışkan (Flux) Uygulama: Yüzeylerin oksitlenmesini önlemek ve lehmin daha iyi yayılmasını sağlamak için bir akışkan uygulanır. Akışkan, ısıtıldığında yüzeyleri temizler ve lehmin metale nüfuz etmesine yardımcı olur.
- Isıtma: Birleştirilecek parçalar ve lehimleme yapılacak bölge, bir lehimleme havya veya başka bir ısı kaynağı ile ısıtılır.
- Lehim Uygulama: Isınan yüzeye lehim uygulanır. Lehim, eriyerek aradaki boşluklara yayılır ve yüzeylere yapışır.
- Soğutma: Lehimlenen bağlantı, doğal olarak soğumaya bırakılır. Bu sırada, bağlantıya herhangi bir kuvvet uygulanmamalıdır.
- Temizleme: Soğuduktan sonra, akışkan kalıntıları temizlenir. Bu, bağlantının korozyona karşı direncini artırır ve görünümünü iyileştirir.
Lehim Türleri:
- Yumuşak Lehimleme: Genellikle elektronik uygulamalarda kullanılır. Kurşun-kalay alaşımlı lehimler yaygındır, ancak kurşunsuz lehimler de giderek daha fazla kullanılmaktadır.
- Sert Lehimleme (Brazing): Daha yüksek sıcaklıklarda yapılır ve daha güçlü bağlantılar sağlar. Bakır, gümüş veya altın bazlı lehimler kullanılır.
- Kaynak Lehimleme (Soldering): Elektronik devrelerde kullanılan, düşük sıcaklıkta yapılan bir lehimleme yöntemidir.
Lehimleme Ekipmanları:
- Lehimleme Havya: Lehimleme işleminde kullanılan temel araçtır. Farklı uç tipleri ve güç seviyeleri mevcuttur.
- Lehim Teli: Lehimleme işleminde kullanılan lehim alaşımının tel formundaki halidir.
- Akışkan: Yüzeylerin temizlenmesine ve lehmin yayılmasına yardımcı olur.
- Lehim Pompası veya Fitil: Yanlış lehimleri düzeltmek veya fazla lehimi temizlemek için kullanılır.
- Temizleme Süngeri: Havya ucunu temizlemek için kullanılır.
Lehimlemenin Avantajları:
- Düşük maliyetli bir birleştirme yöntemidir.
- Çok çeşitli malzemelerin birleştirilmesine olanak tanır.
- Elektriksel ve termal iletkenlik sağlayabilir.
- Tamir ve modifikasyon için uygun bir yöntemdir.
Lehimlemenin Dezavantajları:
- Kaynak kadar güçlü bir bağlantı oluşturmaz.
- Yüksek sıcaklıklara dayanıklı değildir.
- Lehimleme sırasında ortaya çıkan dumanlar zararlı olabilir.
Güvenlik Önlemleri:
- Lehimleme yaparken daima uygun koruyucu ekipmanlar (gözlük, eldiven, maske) kullanılmalıdır.
- İyi havalandırılan bir ortamda çalışılmalıdır.
- Sıcak yüzeylere dokunulmamalıdır.
- Lehimleme sırasında ortaya çıkan dumanlar solunmamalıdır.