kolesistit ne demek?
Kolesistit (Safra Kesesi İltihabı) Hakkında Bilgi
Kolesistit, safra kesesinin iltihaplanması durumudur. Genellikle safra kesesi kanalının (https://www.nedemek.page/kavramlar/safra%20kesesi%20kanalı) safra taşları (https://www.nedemek.page/kavramlar/safra%20taşı) tarafından tıkanması sonucu ortaya çıkar. Safra, karaciğerde üretilen ve yağların sindirimine yardımcı olan bir sıvıdır.
Nedenleri:
- Safra Taşları: En yaygın neden, safra kesesi kanalını tıkayan safra taşlarıdır. Bu tıkanma, safra kesesinde basıncın artmasına ve iltihaplanmaya yol açar.
- Safra Çamuru: Safra kesesinde biriken yoğun, çamur kıvamında bir maddedir ve kolesistite neden olabilir.
- Tümörler: Nadiren, safra kesesi veya safra kanalı tümörleri de tıkanmaya ve iltihaplanmaya yol açabilir.
- Enfeksiyonlar: Bakteriyel enfeksiyonlar (https://www.nedemek.page/kavramlar/bakteriyel%20enfeksiyon), özellikle safra kesesi kanalında tıkanma varsa, kolesistite neden olabilir.
- Kan Damarı Problemleri: Safra kesesine giden kan damarlarında sorunlar (örneğin, damar tıkanıklığı), kan akışını azaltarak kolesistite yol açabilir.
Belirtileri:
Teşhis:
- Fizik Muayene: Doktor, karın bölgesine dokunarak hassasiyeti kontrol eder.
- Kan Testleri: Karaciğer fonksiyon testleri (https://www.nedemek.page/kavramlar/karaciğer%20fonksiyon%20testleri), iltihap belirteçleri ve enfeksiyon olup olmadığını belirlemek için yapılır.
- Ultrason: Safra taşlarını ve safra kesesindeki iltihabı tespit etmek için en sık kullanılan görüntüleme yöntemidir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Safra kesesi ve çevresindeki yapıları daha detaylı görüntülemek için kullanılabilir.
- MRCP (Manyetik Rezonans Kolanjiyopankreatografi): Safra kanallarını ve pankreas kanallarını görüntülemek için kullanılan bir MR tekniğidir.
- HIDA Taraması: Safra kesesinin işlevini değerlendirmek için kullanılan bir nükleer tıp yöntemidir.
Tedavi:
- Ağrı Kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için.
- Antibiyotikler: Enfeksiyon varsa.
- Sıvı Tedavisi: Dehidrasyonu önlemek için.
- Cerrahi (Kolesistektomi): Safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılması (https://www.nedemek.page/kavramlar/kolesistektomi). Laparoskopik yöntem (kapalı ameliyat) veya açık cerrahi ile yapılabilir. Akut kolesistit vakalarında genellikle acil cerrahi müdahale gerekebilir.
- ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi): Safra kanalındaki taşları temizlemek için kullanılır.
Önemli Not: Kolesistit ciddi bir durumdur ve tedavi edilmezse safra kesesi perforasyonu, peritonit ve sepsis gibi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, belirtileriniz varsa mutlaka bir doktora başvurmanız önemlidir.