kinin ne demek?

Kiniler, vücutta çeşitli fizyolojik süreçlerde rol oynayan, güçlü vazodilatör (damar genişletici) etkileri olan bir grup polipeptittir. En önemli üyeleri bradikinin ve kallidindir. Bunlar, kininogen adı verilen plazma proteinlerinin, kallikrein adı verilen enzimler tarafından parçalanmasıyla oluşurlar.

Kinilerin Başlıca Özellikleri ve İşlevleri:

  • Vazodilatasyon: Kinilerin en belirgin etkisi, kan damarlarını genişletmeleridir. Bu, kan akışını artırır ve kan basıncını düşürür.
  • Artmış damar geçirgenliği: Kiniler, kan damarlarının geçirgenliğini artırarak, sıvı ve proteinlerin damarlardan çevre dokulara sızmasına neden olurlar. Bu, ödem (şişme) oluşumuna katkıda bulunur.
  • Acı hissi: Kiniler, ağrı reseptörlerini uyararak ağrı hissine neden olurlar. Bu, inflamasyonun bir parçasıdır ve vücuda hasarın olduğu bölgeyi işaret eder.
  • Bronkokonstriksiyon: Bazı durumlarda, kiniler bronşları daraltarak nefes almayı zorlaştırabilirler.
  • İnflamasyon: Kiniler, inflamasyonun önemli aracılarıdır. Damar genişlemesi, geçirgenlik artışı ve ağrı gibi etkileri inflamatuar cevabın gelişmesine katkıda bulunur.
  • Bağışıklık sistemi modülasyonu: Kinilerin, bağışıklık sistemini etkileyerek, bazı bağışıklık hücrelerinin aktivitesini düzenlediği düşünülmektedir.

Kiniler ve Hastalıklar:

Kiniler, çeşitli hastalıkların patofizyolojisinde rol oynar:

  • Enflamatuar hastalıklar: Artrit, astım ve alerjik reaksiyonlar gibi hastalıklarda kinilerin seviyeleri yükselir ve inflamasyonun şiddetlenmesine katkıda bulunur.
  • Hipertansiyon (Yüksek tansiyon): Bazı durumlarda, aşırı kinin üretimi yüksek tansiyona yol açabilirken, diğer durumlarda kininin yıkımındaki azalma da yüksek tansiyona katkıda bulunabilir.
  • Şok: Aşırı kinin üretimi şoka neden olabilir.
  • Anjiyoödem (Quincke ödemi): Kalıtsal anjiyoödem, kinin metabolizmasındaki bozukluklar nedeniyle oluşan bir hastalıktır ve yüz, dil ve boğazda ciddi şişmeye neden olabilir.

Kinin Sisteminin Düzenlenmesi:

Vücut, kininin etkilerini kontrol altında tutmak için mekanizmalara sahiptir. Bunlar arasında kininazlar (kininleri parçalayan enzimler) bulunur. Kininazların aktivitesindeki bozukluklar kinin sisteminin dengesizliğine ve yukarıda bahsedilen hastalıklara yol açabilir.

Kısacası, kiniler, inflamasyon, ağrı ve damar fonksiyonlarında önemli bir role sahip, karmaşık bir sistemin parçası olan güçlü biyoaktif peptitlerdir. Bunların düzenlenmesindeki bozukluklar çeşitli hastalıklara neden olabilir.