katapleksi ne demek?

Katapleksi, ani kas güçsüzlüğü veya ton kaybı atakları ile karakterize edilen bir durumdur. Genellikle güçlü duygusal tepkiler, özellikle de kahkaha, öfke, korku veya şaşkınlık gibi pozitif veya negatif duygular tetikler.

Temel Özellikler:

• Ani Kas Güçsüzlüğü: Katapleksi atakları sırasında, kişi ani kas güçsüzlüğü yaşar. Bu, hafif bir gevşemeden tam bir çöküşe kadar değişebilir.
• Bilinç Açıklığı: Atak sırasında bilinç genellikle açıktır. Kişi ne olduğunu anlar ancak kaslarını kontrol edemez.
• Tetikleyiciler: Genellikle yoğun duygusal tepkiler, özellikle kahkaha, öfke veya şaşkınlık gibi durumlar tetikler.
• Süre: Ataklar genellikle birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürer.
• Narkolepsi ile İlişki: Katapleksi, sıklıkla narkolepsi ile ilişkilidir ve narkolepsinin belirleyici bir özelliğidir. Ancak, nadiren narkolepsi olmadan da görülebilir.

Katapleksi Nedenleri:

Katapleksi'nin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır, ancak beyindeki hipokretin (oreksin olarak da bilinir) adlı bir nörotransmitterin eksikliği ile ilişkilendirilmiştir. Hipokretin, uyanıklığı ve kas tonusunu düzenlemede rol oynar. Narkolepsili kişilerin çoğunda, hipokretin üreten beyin hücreleri hasar görmüştür.

Katapleksi Belirtileri:

• Hafif Kas Güçsüzlüğü: Konuşma gevelemesi, başın düşmesi, yüz kaslarının gevşemesi.
• Dizlerde Bükülme: Bacaklarda güçsüzlük hissedilmesi ve dizlerin bükülmesi.
• Tam Çöküş: Kasların tamamen gevşemesi ve yere düşme.
• Bilinç Açıkken Güçsüzlük: Atak sırasında kişinin bilinci açıktır, ancak kaslarını kontrol edemez.

Katapleksi Tanısı:

Katapleksi tanısı, genellikle bir nörolog veya uyku uzmanı tarafından klinik değerlendirme ve uyku çalışmaları (polisomnografi ve MSLT - Multiple Sleep Latency Test) ile konulur.

Katapleksi Tedavisi:

Katapleksi için kesin bir tedavi olmamakla birlikte, semptomları yönetmeye yardımcı olabilecek ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar arasında antidepresanlar (örneğin, SSRI'lar veya SNRI'lar), sodyum oksibat ve diğer uyanıklığı artırıcı ilaçlar yer alabilir. Duygusal tetikleyicilerden kaçınmak da atakların sıklığını azaltmaya yardımcı olabilir.

Kategoriler