karst ne demek?

Karst

Karst, kolayca çözünebilen kayaçların (genellikle kireçtaşı, dolomit ve alçıtaşı) suyla (yağmur suyu, yeraltı suyu) kimyasal olarak çözünmesi sonucu oluşan kendine özgü bir topografya türüdür. Bu çözünme süreci, kayaçlardaki çatlaklar ve eklem yerleri boyunca gerçekleşir ve zamanla genişleyerek karakteristik karstik şekilleri oluşturur.

Karstik Şekiller:

• Yüzey Şekilleri:
  • Lapya: Çözünme sonucu yüzeyde oluşan küçük oluklar ve yarıklar.
  • Dolin: Huni şeklinde çöküntüler.
  • Uvala: Birkaç dolinin birleşmesiyle oluşan daha büyük çöküntüler.
  • Polye: Geniş ve düz tabanlı karstik ovalar.
  • Obruk: Yeraltı boşluklarının tavanının çökmesiyle oluşan derin ve dikey çukurlar.
• Yeraltı Şekilleri:
  • Mağara: Yeraltında oluşan doğal boşluklar.
  • Sarkıt: Mağara tavanından aşağıya doğru sarkan kalsiyum karbonat birikintileri.
  • Dikit: Mağara tabanından yukarıya doğru yükselen kalsiyum karbonat birikintileri.
  • Sütun: Sarkıt ve dikitin birleşmesiyle oluşan yapılar.
  • Yeraltı%20Nehirleri: Karstik arazide yer altında akan su yolları.

Karstın Özellikleri:

• Su Yönetimi: Karstik bölgelerde su hızla yer altına sızdığı için yüzey suyu kıtlığı yaşanabilir. Ancak, yeraltı su kaynakları açısından zengindirler.
• Zemin İstikrarı: Yeraltı boşlukları nedeniyle zemin istikrarsız olabilir ve çökme riskini artırır.
• Biyoçeşitlilik: Karstik mağaralar ve yeraltı suları, özelleşmiş canlı türlerine ev sahipliği yapabilir.

Karstik araziler, dünya genelinde yaygın olarak bulunur ve yerel ekosistemler ve insan faaliyetleri üzerinde önemli etkilere sahiptir.

Kategoriler