ifrit ne demek?

İfrit, yeraltı dünyasının/cehennem bir kötü cin veya şeytanıdır.¹ Cennete ve meleklere karşıdırlar. İblis dahil dinlerde onun en güçlü kullarıdır.² Bazen İblis'in yardımcıları olarak cehennemde yaşadıkları ve günahkârları cezalandırdıkları düşünülür.³ Aksi takdirde, kötülüğün bağımsız ajanlarıdır ve zarar ve ıstıraba neden olurlar. Örneğin, folklorda, onların, ölülerin ruhları katillerinden intikam almak için yeraltı dünyasından dönenolduklarına inanılır.⁴ Birçok büyücülük geleneğinde, bir ifritin çağrılabileceğine ve bir büyücüye bağlanabileceğine inanılır.⁵

Etimoloji

İfrit, Arapçada bir tür zararlı cin anlamında kullanılır.⁶ İfrit, batılı filologlara göre Orta Farsça'da yaratık anlamına gelen Afrita kelimesinden türetilmiştir. Afritan, Afrikan ya da Afrikalı gibi kelimelerin de kökenini oluşturmaktadır.

Maniheizm

İbnü'l-Cevzî, Telbîs İblis ("İblisın aldanması") adlı eserinde, Maniheistlerin her bir Işık ve Karanlığın (Tanrı ve İblis) dört beden ve bir ruhtan oluştuğuna inanmalarına itibar eder. Işığın (Tanrı) bedenlerine melekler, Karanlığın (İblis ) bedenlerine ifritler denirdi. Işık ve Karanlık, sırasıyla melekler ve iblisler tarafından çarpılırdı.⁷ İfritler, cennete saldıran birçok şeytanı doğuran ve dirilten arkonlardır.

Hinduizm

Hinduizm'de ifritler (Asuralar) tanrıların (Devalar) düşmanlarıdır.⁸ Veda'da tanrılar ve ifritler (asura) her iki üst dünyayı da paylaşır. Sadece Brahmanaların zamanında yeraltı dünyasında yaşadıkları söylenir. Asura'nın ifritlerle özdeşleştirilmesi, asura'nın "eski tanrılar" (pūrvadeva) olarak tanımlanmasından kaynaklanmaktadır. Tanrıların kendileri için cenneti talep ettikleri ve ifritleri kandırarak yeryüzünde sona erdiği söylenir. Vedik dönemde tanrılar insanlara ifritlere karşı yardım eder. Bununla tanrılar, insanları kozmik düşmanlarını yenmek için araç olarak kullanarak cennetteki yerlerini güvence altına alırlar.⁹

İslam

İslam mitolojisinde güçlü ve zararlı olduğu düşünülen şeytanlara verilen isimdir.¹⁰ Mes'udi'ye göre, ifritler, İblis'in tahtını taşır, Allah'ın tahtını taşıyan Hamlatü'l Arş'a benzer.¹¹

İftiralar, olumsuz tasvirlerine rağmen Allah'ın kontrolündedir ve bazen iyi bir maksat için kullanılır. ¹² Allah, Muhammed'e ifrit gönderdi, böylece Cebrail, Muhammed'e ve Müslümanlara geceleri kendilerini cinlardan korumaları için bir dua öğretecekti.

Kur'anda

İfrit kelimesi Kur'an ve hadislerde de kullanılan bir deyimdir.

“Cinlerden bir "ifrit", ‘Sen makamından kalkmadan ben onu sana getiririm. Gerçekten bu işe gücüm ve güvenim var.’ Dedi. Kitaptan ilmi olan kimse ise, ‘Gözünü açıp kapamadan, ben onu sana getirebilirim’ dedi. Onu yanı başına yerleşivermiş görünce, ‘Bu, dedi, şükür mü edeceğim, yoksa nankörlük mü edeceğim diye, beni sınamak üzere Rabbimin lütfundandır.”(27:39-40)

Şebekler dininde

Kuzey Irak'taki Şabak cemaati arasında, Adem'in yaratılmasından çok önce Ali'yi şeytani yapısı nedeniyle kızdıran belli bir ifrit hakkında bir hikâye vardır. Sonuç olarak, Ali ifrit'in kötülüğü için ifriti zincirledi ve onu yalnız bıraktı. Peygamberler geldiğinde, hepsine göründü ve serbest kalması için onlara yalvardı, ancak hiçbir peygamber ifritin zincirlerini kıramadı. Muhammed ifriti bulduğunda onu Ali'ye getirdi. Ali ifrit'e merhamet etti. Tanrı'nın iradesine teslim olması koşuluyla onu serbest bırakmaya karar verdi.¹³

Kaynakça

Orijinal kaynak: ifrit. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

↩
Britannica ifrit, The Editors of Encyclopædia Britannica ↩
↩
↩
↩
Nişanyan Sözlük: ifrit ↩
↩
↩
↩
Robert Lebling Legends of the Fire Spirits: Jinn and Genies from Arabia to Zanzibar I.B.Tauris 2010 s. 152 ↩
↩
Chelhod, J., “ʿIfrīt”, in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Consulted online on 06 October 2019 <http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_islam_SIM_3502> First published online: 2012 First print edition: ISBN 9789004161214, 1960-2007 ↩
Matti Moosa Extremist Shiites: The Ghulat Sects Matti Moosa 1987 S. 69 ↩