hematemez ne demek?

Hematemez (Kan Kusma)

Hematemez, sindirim sisteminden kaynaklanan kanın kusma yoluyla dışarı atılmasıdır. Kusulan kan parlak kırmızı renkte olabileceği gibi, kahve telvesi görünümünde de olabilir. Kahve telvesi görünümü, kanın mide asidiyle temas edip kısmen sindirilmiş olmasından kaynaklanır. Hematemez ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Nedenleri:

Hematemezin birçok olası nedeni vardır:

• Ülserler: Mide veya duodenumda (oniki parmak bağırsağı) oluşan yaralar (https://www.nedemek.page/kavramlar/Ülser).
• Varisler: Özellikle karaciğer sirozu olan kişilerde görülen yemek borusu varisleri (https://www.nedemek.page/kavramlar/Yemek%20Borusu%20Varisleri).
• Gastrit: Mide zarının iltihaplanması (https://www.nedemek.page/kavramlar/Gastrit).
• Mallory-Weiss yırtığı: Şiddetli kusma veya öğürme sonucu yemek borusunda oluşan yırtıklar (https://www.nedemek.page/kavramlar/Mallory-Weiss%20Sendromu).
• Tümörler: Mide veya yemek borusunda oluşan kanserler (https://www.nedemek.page/kavramlar/Tümör ve https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanser).
• Kanama bozuklukları: Kanın normal şekilde pıhtılaşmasını engelleyen durumlar.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler), mide kanaması riskini artırabilir.

Belirtiler:

Hematemezin temel belirtisi kan kusmadır. Eşlik edebilecek diğer belirtiler şunlardır:

• Karın ağrısı
• Baş dönmesi
• Halsizlik
• Soluk cilt
• Hızlı kalp atışı
• Nefes darlığı
• Melena (siyah, katran gibi dışkı) (https://www.nedemek.page/kavramlar/Melena)

Teşhis:

Hematemezin nedenini belirlemek için doktorunuz çeşitli testler yapabilir:

• Fiziksel muayene: Doktorunuz genel sağlık durumunuzu değerlendirecektir.
• Kan testleri: Kan sayımı, pıhtılaşma testleri ve karaciğer fonksiyon testleri yapılabilir.
• Endoskopi: Ucunda kamera bulunan ince, esnek bir tüpün yemek borusuna ve mideye yerleştirilerek iç yüzeyin görüntülenmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/Endoskopi).
• Görüntüleme testleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi testler yapılabilir.

Tedavi:

Hematemezin tedavisi, nedenine bağlıdır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• Sıvı replasmanı: Kan kaybını telafi etmek için intravenöz sıvılar verilebilir.
• Kan transfüzyonu: Şiddetli kan kaybı durumunda kan transfüzyonu gerekebilir.
• İlaçlar: Ülserleri tedavi etmek için proton pompası inhibitörleri (PPI'lar) veya H2 reseptör blokerleri kullanılabilir. Varis kanamasını durdurmak için ilaçlar veya endoskopik yöntemler kullanılabilir.
• Endoskopik tedavi: Endoskopi sırasında kanayan ülserler veya varisler tedavi edilebilir.
• Cerrahi: Nadiren, kanamayı durdurmak için cerrahi gerekebilir.