Friends, David Crane ve Marta Kauffman tarafından yaratılmış Amerikan yapımı sitcom türünde bir dizidir. 22 Eylül 1994 ile 6 Mayıs 2004 tarihleri arasında NBC'de yayınlanan dizi, on sezon sürdü. Manhattan'da yaşayan bir grup arkadaşın hayatı üzerinde dönen dizi, Warner Bros. Television şirketine bağlı Bright/Kauffman/Crane Productions yapımıdır. Yönetici yapımcıları Kevin S. Bright, Marta Kauffman ve David Crane'dir.
Kauffman ve Crane, Friends{{'}}in ilk tasarımlarını Insomnia Cafe adıyla 1993'ün Kasım-Aralık aylarında hazırladı. Fikri Bright'a gösterdiler ve üçü beraber yedi sayfalık taslağı NBC'ye sundu. İsmin Friends Like Us olarak değiştirilmesi gibi pek çok senaryo değişikliği ve yeniden yazımının ardından, dizinin adı sonunda Friends olarak belirlendi.1
Dizi Burbank, Kaliforniya'daki Warner Bros. Stüdyoları'nda çekildi. Tüm sezonlar ABD'de reyting listesinde ilk onda yer aldı, hatta dizinin sekizinci sezonu yayınlandığı yıl zirvedeydi. 6 Mayıs 2004'te yayınlanan final bölümü 52,5 milyon izleyiciyle ABD televizyon tarihinin en çok izlenen beşinci sezon finali;234 2000'lerin ise en çok izlenen dizi bölümü oldu.56
Yayınlandığı dönemde birçok olumlu eleştiri alan dizi, tüm zamanların en popüler sitcomlarından biridir.7 Friends toplamda 62 Primetime Emmy Ödülü'ne aday gösterilmiş ve 2002'de sekizinci sezonuyla "En İyi Komedi Dizisi" ödülünü kazanmıştır. TV Guide'ın En İyi 50 TV Programı listesinde 21.,8 Empire dergisinin "En İyi 50 TV Programı" listesinde ise 7. sıradadır.910 1997'de yayınlanan "The One with the Prom Video" bölümü TV Guide'ın Tüm Zamanların En İyi 100 Dizi Bölümü listesinde 100. sırasındadır.11 2013'te Writers Guild of America'nın hazırladığı "Tüm Zamanların En İyi Yazılmış 101 TV Dizisi" listesinde 24. sırada,12 TV Guide'ın "Tüm Zamanların En İyi 60 TV Dizisi" listesinde de 28. sırada yer alır.13 2014'te Mundo Estranho dergisi Friends'i "Tüm Zamanların En İyi Dizisi" seçmiştir.14
Friends, 25. yıl dönümünü kutlarken, ekibin yeniden bir araya geleceği doğrulandı. HBO Max'te yayınlanacak olan özel bölüm, bir saat sürecek. Bir saat sürecek özel bölüm için Warner Bros ile prensipte anlaşıldığı duyuruldu.15
Yeni tip Koronavirüsten dolayı 25. yıl dönümü için çekilecek olan özel bölümün tarihi, belli olmayan ileri bir tarihe ertelendi.
Rachel Green düğününden kaçıp New York'ta bir restoranda aşçı olduğunu bildiği çocukluk arkadaşı Monica Geller'ı bulmaya gider. Rachel, Monica'nın evine yerleşir ve onun arkadaş grubuna katılır. Bu gruptakiler: ünlü olmaya çalışan aktör Joey Tribbiani, iş insanı Chandler Bing, masöz ve müzisyen Phoebe Buffay ve Monica'nın abisi, yeni boşanmış paleontolog Ross Geller'dır. Rachel ailesinin yardımı olmadan hayata yeniden başlamaya karar verir ve grubun sık sık gittiği, Manhattan'daki Central Perk adlı cafede garson olarak işe girer. Grup burası dışında en çok Monica ve Rachel'ın New York, West Village'teki apartman dairesinde ve karşı dairede yaşayan Chandler ve Joey'nin evinde vakit geçirir.
Bölümlerde genel olarak gruptakilerin eğlenceli, romantik maceraları ve başta Joey'nin rol seçmeleri ve Rachel'ın moda sektöründe iş araması olmak üzere, kariyerleri konu edilir. Altı karakterin de dizi boyunca pek çok romantik ilişkisi olur, bunlardan bazıları Monica'yla Richard Burke ve Ross'la Emily Waltham gibi ciddiyken çoğu kısa sürelidir. Dizide en sık tekrar eden hikâye Ross ve Rachel'ın ilişkisidir. İkili sürekli ayrılıp barışır; Ross Emily ile evlendiğinde dahi Rachel'la arasındaki bağ kaybolmaz. İkilinin bir çocuğu da vardır. Chandler ve Monica ilerleyen zamanda evlenirler, Phoebe de Mike Hannigan'la evlenir. Dizide sık görünen diğer karakterler: Long Island'da yaşayan Ross ve Monica'nın ebeveynleri, Ross'un eski karısı ve oğlu, Central Perk'teki barista Gunther, Chandler'ın eski sevgilisi Janice ve Phoebe'nin ikiz kardeşi Ursula'dır.
Dizideki başlıca altı karakter şöyledir:
in ana kadrosu
| header_align = center
| header_background =
| footer =
| footer_align = center
| footer_background =
| width =
| image1 = JenniferAniston08TIFF.jpg
| width1 = 150
| alt1 =
| caption1 = Aniston, 2007
| image2 = Courteney Cox 1995.jpg
| width2 = 150
| alt2 =
| caption2 = Cox, 1995
| image3 = Lisa Kudrow crop.jpg
| width3 = 168
| alt3 =
| caption3 = Kudrow, 2009
| image4 = Matt Le Blanc.jpg
| width4 = 143
| alt4 =
| caption4 = LeBlanc, 1995
| image5 = Matthew Perry by David Shankbone (cropped).jpg
| width5 = 165
| alt5 =
| caption5 = Perry, 2007
| image6 = David Schwimmer 2011.jpg
| width6 = 158
| alt6 =
| caption6 = Schwimmer, 2011
}}
İlk sezon kontratlarına göre altı oyuncu da bölüm başına 22.500$ almıştır.24 İkinci sezonda ise oyuncular bölüm başı 20.000$ ile 40.000$ arasında değişen ücretler aldılar.2526 Üçüncü sezon için görüşmeler başlamadan önce ekip yapım şirketi Warner Bros.'un bireysel görüşme istemesine rağmen ücret görüşmelerinin hep birlikte yapılmasına karar verdi.27 Böylece Aniston ve Schwimmer aldıkları yüksek ücretten feragat ederek gruptaki en düşük ücreti alan oyuncuyla aynı ücreti aldı. Oyuncuların her biri üçüncü sezonda bölüm başı 75.000$, dördüncü sezonda 85.000$, beşinci sezonda 100.000$, altıncı sezonda 125.000$, yedinci ve sekizinci sezonda 750.000$, dokuzuncu ve onuncu sezonlarda ise 1.000.000$ aldı. Aniston, Cox ve Kudrow tüm zamanların en çok kazanan televizyon aktrisleridir.282930 Ayrıca oyuncular 2000'in başında dizinin yeniden yayınlanan bölümleri için de telif ücreti aldılar.31
Dizinin yaratıcılarından David Crane altı karakterin de eşit derecede öneme sahip olmasını istemiş32 ve dizi de bu yönüyle "ilk gerçek ansambl oyuncu kadrolu yapım" olarak övülmüştür.33 Oyuncular ödül törenlerinde aynı kategorilerde adaylık isteyerek,34 eşit ücret talep ederek35 ve ilk sezonda dergilere grup hâlinde kapak olarak bir grup olduklarını defalarca göstermiş36 ve bir karakterin baskın olmasını engellemeye çalışmışlardır.37 Grup çekimler dışında da yakın arkadaş olmuştur38 hatta konuk oyuncu Tom Selleck ekibin iletişimine vurgu yapmak için bazen setteyken kendini dışlanmış hissettiğini söylemiştir.39
Oyuncuların arkadaşlığı hâlâ devam etmektedir. Aniston, Cox ve David Arquette'in kızları Coco'nun vaftiz annesidir. Dizinin bitmesinin ardından çıkan Friends 'Til the End adlı kitaptaki röportajlarda da her oyuncu birbirlerinin ailesi gibi olduklarını söylemiştir.
Sezon | Bölümler | Orijinal yayın tarihi |
---|---|---|
Sezon prömiyeri | Sezon finali | |
1 | 24 | |
2 | 24 | |
3 | 25 | |
4 | 24 | |
5 | 24 | |
6 | 25 | |
7 | 24 | |
8 | 24 | |
9 | 24 | |
10 | 18 | |
Rachel düğününden kaçarak çocukluk arkadaşı Monica'yı bulur ve onun yanında yaşamaya başlar. Monica'nın abisi Ross liseden beri Rachel'a âşıktır ve ona bunu göstermeye çalışır. Ancak bunu engelleyen pek çok sebep vardır ve bunlardan en büyüğü de eski lezbiyen karısı Carol'ın hamile olmasıdır. Joey bekâr ve ünlü olmaya çalışan bir aktördür. Phoebe bir masözdür ve geçmişinde pek çok talihsizlik yaşamıştır. Annesi intihar ettiği için bir dönem sokaklarda yaşamıştır. Chandler sevgilisi Janice'ten (Maggie Wheeler) ayrılır ancak ilerleyen sezonlarda tekrar bir araya gelirler. Sezonun sonunda Chandler yanlışlıkla Rachel'a Ross'un ona âşık olduğunu söyler ve Rachel kendisinin de aynı şekilde hissettiğini fark eder. Sezon Rachel'ın havalimanında Ross'un gezisinden gelmesini beklemesiyle biter.
İkinci sezon Rachel'ın aşkını itiraf etmek için Ross'u havalimanında beklediği bölümden başlar. Ancak Ross gezisi sırasında yüksek lisanstan tanıdığı Julie (Lauren Tom) ile çıkmaya başlamıştır. Rachel'ın Ross'a olan duygularını itiraf etme girişimleri tıpkı ilk sezonda Ross'un ona itiraf girişimleri gibi başarısızlıkla sonuçlanır. Ancak sonunda karakterler sevgili olurlar. Joey, Days of Our Lives isimli pembe dizide başrol oynamaya başlar ancak bir röportajında repliklerinin çoğunu kendisinin yazdığını söylemesi üzerine senaristleri kızdırır ve senaristler oynadığı karakteri öldürürler. Chandler birinci sezondaki sevgilisi Janice ile tekrar çıkmaya başlar. Monica kendisinden 21 yaş büyük aile dostları Richard (Tom Selleck) ile çıkmaya başlar. Sezonun sonunda Richard'ın çocuk istemediğini söylemesi üzerine ayrılırlar.
Üçüncü sezonda dizi birbiriyle bağlantı olayları daha çok işler. Rachel lüks mağaza zinciri Bloomingdale'de çalışmaya başlar. Ross, Rachel'ı iş arkadaşı Mark'tan kıskanır. Rachel bu durumdan yorulduğu için Ross'a ilişkilerine ara vermek istediğini söyler. Ross buna çok üzülür ve bir bara gidip sarhoş olur. Orada biriyle tanışır ve onunla birlikte olur. Rachel, aldattığını düşünerek Ross'a kızar ancak Ross arada olduklarını söyleyerek kendini savunur. Ross ve Rachel'ın ayrılığı Chandler'a ebeveynlerinin boşanmasını hatırlattığı için bu olaydan çok etkilenir ve zor bir dönem geçirir. Phoebe, erkek kardeşi Frank (Giovanni Ribisi) ve gerçek annesi Phoebe ile (Teri Garr) tanışır. Babası annesini terk ettikten sonra başka biriyle daha evlenmiştir ve ondan bir oğlu olmuştur. İntihar eden kişinin gerçek annesi değil onu büyüten kişi olduğunu öğrenir. Joey tiyatro oyunundaki partneri Kate'le (Dina Meyer); Monica ise milyoner Pete Becker'la (Jon Favreau) çıkmaya başlar. Ancak aralarındaki anlaşmazlıklar yüzünden ayrılırlar.
Rachel duygularını anlattığı ve tüm suçu Ross'a attığı bir mektup yazar ve Ross'a verir. Ross mektubun hepsini okumaz ve Rachel'la kısa bir süre barışırlar fakat aldatma konusu yeniden açıldığında kavga eder ve yine ayrılırlar. Joey, Kathy (Paget Brewster) adında bir kadınla çıkmaya başlar ancak Chandler da Kathy'den hoşlanmaktadır. Chandler bir gün Kathy'yi öper ve Joey'le arası bozulur. Joey Chandler'ı yalnızca bir gün boyunca bir kutuda yaşarsa affedeceğini söyler ve Chandler da bunu yapar. Phoebe erkek kardeşi ve karısı Alice (Debra Jo Rupp) için taşıyıcı annelik yapar ve üçüz bebekleri olur. Joey ve Chandler bir iddiada Monica ve Rachel'ın dairesini kazanır ancak sonra sezonluk Knicks bileti ve Monica ve Rachel'ın bir dakikalık öpüşmesi karşılığında (Sahne gösterilmedi.) daireyi geri verirler. Ross, Emily (Helen Baxendale) isimli bir İngiliz'le çıkmaya başlar. Sezon finalinde Londra'da düğünleri olur. Londra'dayken Chandler ve Monica birlikte olurlar. Rachel ilk başta düğüne gitmek istemese de sonradan fikrini değiştirir ve düğüne çok az bir zaman kala yetişir. Ross, Rachel'ın gelmesi üzerine ona olan aşkını tekrar hatırlar ve düğün yemini sırasında Emily'nin adını söyleyecekken yanlışlıkla Rachel'ın adını söyler.
Sezon boyunca Monica ve Chandler ilişkilerini arkadaşlarından saklamaya çalışır. 100. bölümde Phoebe, kardeşi ve karısı için biri oğlan ikisi kız olan üçüz bebekleri doğurur. Oğlanın ismi Frank Jr. Jr., kızların ismi ise Leslie ve Chandler olur. (Aslında iki oğlan, bir kız bekliyorlardı ve Chandler ismine bu yüzden karar verilmişti ama bebek kız olunca da ismi değiştirilmedi). Emily, Ross'la yalnızca Rachel'la bütün ilişkisini keserse evli kalacağını söyler ve Ross da kabul eder. Altılının birlikte yedikleri son akşam yemeği sırasında Emily Ross'u arar, Rachel'ın da orada olduğunu anlayınca Ross'a güvenemeyeceğini fark eder ve bu olayın ardından ikili boşanır. Phoebe kafede rozetini bulduğu polis Gary ile (Michael Rapaport) çıkmaya başlar. Chandler ve Monica ilişkilerini arkadaşlarına anlatırlar. Las Vegas'a yaptıkları gezi sırasında gizlice evlenmeye karar verirler ancak kiliseye gittiklerinde sarhoş olmuş Ross ve Rachel'ın evlendiklerini görürler.
Ross ve Rachel'ın evliliğinin sarhoşken yapılmış bir hata olduğu ortaya çıkar. Rachel hemen boşanmak istese de Ross üçüncü bir boşanmayı kaldıramayacağını öne sürerek evli kalmayı önerir ancak ilerleyen bölümlerde boşanırlar. Monica ve Chandler birlikte yaşamaya başlar, Rachel da Phoebe'nin yanına taşınır. Joey, Mac and C.H.E.E.S.E. adında bir robotla başrolü paylaştığı bir diziye başlar. Ross New York Üniversitesinde ders vermeye başlar ve orada Elizabeth (Alexandra Holden) isimli öğrencisiyle çıkmaya başlar. Ancak aradaki yaş farkı sebebiyle ilişkileri uzun sürmez. Phoebe ve Rachel'ın evinde yangın çıkar ve ev bir süre kullanılmaz hâle gelir; Rachel Joey'nin, Phoebe de Monica ve Chandler'ın yanına taşınır. Chandler Monica'ya evlenme teklifi eder.
Yedinci sezon genel olarak Monica ve Chandler'ın düğün hazırlıklarıyla geçer. Joey'nin dizisi Mac and C.H.E.E.S.E yayından kaldırılır ve o da Days of Our Lives{{'}}taki rolüne geri dönmeye çalışır. Phoebe'nin dairesi tamir edilir fakat iki yatak odası yerine tek yatak odası yaparlar bu yüzden Rachel temelli Joey'nin yanına taşınır. Sezon finalinde Monica ve Chandler'ın düğünü olur, düğün öncesinde Rachel ve Phoebe evin tuvaletinde pozitif sonuçlu bir hamilelik testi bulurlar.
Hamilelik testinin Rachel'a ait olduğu anlaşılır. Rachel teste güvenmediği için tekrar yapar, sonuca ilk Phoebe bakar ve negatif olduğunu söyler, Rachel buna çok üzülür. Fakat Phoebe, Rachel'ın tepkisini görmek için yalan söylediğini, testin pozitif olduğunu itiraf eder. Sezon genel olarak Rachel'ın hamileliği etrafında döner. Ross ve Rachel romantik bir ilişki içinde olmamaya yalnızca bebeğe ebeveynlik yapmaya karar verirler. Joey Rachel'a âşık olur fakat Rachel bu aşka karşılık vermez. Sezonun son bölümünde Rachel, Emma isimli bebeğini doğurur. Hastanedeyken Ross'un annesi Ross'a, Rachel'a evlenme teklif etmesi için bir yüzük verir, Ross evlenmek istemediğini söyler ama yine de yüzüğü alıp ceketinin cebine koyar ve ceketi de Rachel'ın odasında bırakır. Joey odadayken Rachel duygulanıp ağlar ve Joey de peçete ararken yanlışlıkla yüzüğün kutusunu yere düşürür. Eğilip kutuyu açar. İçinden yüzük çıkınca Rachel, Joey'nin ona evlenme teklif ettiğini düşünür ve teklifi kabul eder.
Ross ve Rachel birlikte yaşamaya başlar. Monica ve Chandler çocuk sahibi olmaya çalışır ancak sağlık sorunları nedeniyle çocuklarının olamayacağı ortaya çıkar. Phoebe, Mike Hannigan'la (Paul Rudd) çıkmaya başlar. Onlar çıkarken Phoebe'yi işi yüzünden terk etmek zorunda kalan eski sevgilisi David (Hank Azaria) ülkeye döner ve tekrar Phoebe'yle sevgili olmak ister ama Phoebe Mike'i seçer. Sezonun ortalarından Rachel, bebeği Emma'yla beraber tekrar Joey'ye taşınır ve ona âşık olmaya başlar. Gruptaki herkes Emma doğduktan sonra Rachel ve Ross'un tekrar sevgili olması için çabalar. Finalde Ross, Barbados'ta yapılan paleontoloji konferansında açılış konuşması yapacaktır. Tüm grup hem onu dinlemek hem de tatil yapmak için onunla beraber gider. Joey ve sevgilisi Charlie (Aisha Tyler) ayrılırlar ve Charlie, Ross'la çıkmaya başlar. Joey ve Rachel birbirlerine karşı hislerinin aynı olduğunu itiraf ederler ve son sahnede öpüşürler.
Charlie Ross'tan ayrılır ve eski sevgilisine döner. Joey ve Rachel ilişkilerini bir süre Ross'a kabul ettirebilmeye çalışır ancak böyle bir şey gerçekleşmediği için ayrılıp tekrar arkadaş olarak kalmaya karar verirler. Sezonun ortasında Phoebe'yle Mike, Central Perk'ün önünde evlenirler. Monica ve Chandler evlat edinmeye karar verir ve Erica (Anna Faris) isimli bir hamileyle anlaşırlar. Sezon finalinde Erica ikiz doğurur (Herkes tek bebek doğacak sanıyordu.), çift bebeklerin isimlerini Jack (Monica'nın babasının adı.) ve Erica (İkizleri doğuran kişinin adı.) koyar. Monica ve Chandler şehir merkezinden uzakta, müstakil bir eve taşınmayı planlar ve bu durum Joey'yi çok üzer, kısa sürede hayatında çok büyük değişiklikler olmasından rahatsızdır. Rachel işinden kovulur ve Paris'te başka bir iş teklifi alır. Ross Rachel'ın yurtdışına gideceğini öğrenince ona hala âşık olduğunu fark eder ve bunu ona itiraf ederek gitmesini engellemeye çalışır. Rachel da aşkını kabul eder ve iş teklifini reddedip Ross ile kalır. Finalin son sahnesinde tüm grup Monica ve Chandler'ı yolcu etmek için onların apartmanına gelir, herkes anahtarını tezgâhın üzerine bırakır ve son kez hep beraber kahve içmek için Central Perk'e giderler. Daireden çıkmalarının ardından kamera kapıya odaklanır ve bölüm biter.
"Bu dizi seks, aşk, ilişkiler, kariyer yani hayatınızda her şeyin mümkün olduğu zaman hakkında. Aynı zamanda arkadaşlık hakkında çünkü bir şehirde tek başınaysanız arkadaşlarınız sizin aileniz olur. |
—Crane, Kauffman ve Bright'ın projeyi NBC'ye sunarken kullandıkları tanıtım cümleleri.40 |
David Crane ve Marta Kauffman 1993'te CBS'te yayından kalkan sitcomları Family Album{{'}}ün ardından 1994'te üç yeni proje geliştirmeye başladılar.41 Kauffman ve Crane, bu üç projeden "20'li yaşlarında Manhattan'da yaşayan altı arkadaşın hikâyesi"ni NBC kanalına sunmaya karar verdi.42 HBO'da yayınlanan dizileri Dream On{{'}}un yönetici yapımcısı olan ortakları Kevin Bright'a kafalarındaki fikri anlattılar.43 Crane ve Kauffman diziyi oluşturan fikrin, kendilerinin üniversiteden mezun olup tek başlarına New York'a taşınmaları üzerine düşünmeye başladıklarında ortaya çıktığını söylemektedir. Kauffman o zamanlar geleceğin soru işaretleriyle dolu olduğuna inandığını söylüyor.44 "Herkesin bildiği bu hissi" işlemenin ilgi çekici olacağını düşündüler45 çünkü kendileri de zamanında aynı şeyleri yaşamışlardı.46 Ekip, Insomnia Cafe adını verdikleri bu yedi sayfalık taslağı Aralık 1993'te NBC'ye sundu.4748
Aynı dönemde Warren Littlefield, daha sonra NBC Entertainment'ın yöneticisi, birlikte yaşayan gençlerin hayatı üzerine kurulu bir komedi programı arıyordu. Littlefield bu grubun birbirinin hayatında unutulmaz anılar yaratmasını ve birbirlerinin ailesi hâline gelmesini istiyordu.49 Ancak aradığı konseptleri bir arada bulmak çok zordu ve NBC'de geliştirilen projeleri beğenmiyordu. Kauffman, Crane ve Bright Insomnia Cafe{{'}}yi sunduklarında Littlefield yaratılan karakterlerden etkilendi.50 NBC, tasarımı put pilot (pilot bölüm) olarak satın aldı.51 Yani kanal eğer bölüm çekilmezse stüdyoya yüklü bir miktar ceza ödeyecekti. Kauffman ve Crane projenin adını Friends Like Us olarak değiştirdi52 ve pilot bölümü üç gün içinde yazdı.53 Littlefield dizinin hedef kitlesinin X nesli olmasını ve onların yeni bir arkadaşlık bağı keşfetmesini istiyordu fakat üçlü onunla aynı fikirde değildi. Crane ise dizinin yalnızca bir jenerasyon için olmadığını savundu ve herkesin izlerken eğlenmesini hedefleyen bir dizinin yapımcısı olmak istediğini belirtti.54 NBC, pilot bölümün senaryosunu beğendi ama dizinin isminin, o dönem ABC'de yayınlanan sitcom These Friends of Mine{{'}}a benzediği için, Six of Us olarak değiştirilmesini istedi.55
Anlaşmaların ardından dizi hemen NBC'nin yeni favorisi oldu, Littlefield şehirdeki her ajansın dizinin bir parçası olmak için telefon ettiğini bildirdi.56 Başroller için seçmeler New York ve Los Angeles'ta yapıldı.57 Cast direktörü 1000 aktörden her rol için 75 kişiyi seçti. Seçilenler Crane, Kauffman ve Bright'ın izleyeceği seçmeler için tekrar çağrıldı. Mart'ın sonunda, her rol için oyuncu sayısı 3-4'e indirildi ve bunlar, ileride Warner Bros. Television.'ın yöneticisi olacak olan, Leslie Moonves'ın izlemesi için tekrar seçmeye çağrıldı.58
Dizinin senaristleri Ross karakterini daha önceden birlikte çalıştıkları59 David Schwimmer'ı düşünerek yazdılar ve Schwimmer kadroya alınan ilk aktör oldu.60 Cox seçmeler sırasında Monica'yı oynamak istiyordu fakat yapımcılar onun "neşeli ve yüksek enerjili" mizacı sebebiyle Rachel'ı oynamasını uygun gördü. Fakat Cox'un seçmelerdeki performansından sonra Kauffman da onunla aynı fikirde oldu ve Cox, Monica rolü için seçildi.6162 Matt LeBlanc Joey için seçmelerdeyken karaktere "farklı bir yorum" kattı.63 Senaristler aslında Joey'yi salak bir karakter olarak tasarlamamıştı. Ayrıca ona duygusal bir yön de verilmemişti fakat LeBlanc seçmelerde karaktere bunu da ekledi. Her ne kadar Crane ve Kauffman LeBlanc'i Joey için istemese de kanal rolü ona verdi.64 Jennifer Aniston, Matthew Perry ve Lisa Kudrow da seçmelerde beğenilerek kadroya eklendi.65
Yazarlar yaratılan karakterlerin oyunculara uyması gerektiğini düşündüğü için kadro seçiminden ilk sezon boyuncaya kadar karakterlerin özelliklerinde değişiklikler yapıldı. Kauffman, Joey karakterinin düşündüklerinden tamamen farklı bir şeye dönüştüğünü ve "ilk Şükran Günü bölümüne kadar Monica'nın nevrozlarının ne kadar eğlenceli olabileceğini fark edemediklerini" itiraf etmiştir.66
NBC Friends{{'}}i aldıktan sonra Crane, Kauffman ve Bright, başta Seinfeld bölümleri olmak üzere, hazırladıkları gönderilmemiş senaryoları birkaç hafta gözden geçirdiler.67 Kauffman ve Crane "40 yaşına geldiğinizde artık daha fazla yapamıyorsunuz. Kanallar ve stüdyolar üniversiteden yeni mezun olmuş gençleri bulmaya çalışıyor." diyerek yedi genç yazardan oluşan bir takım işe aldı.68 Yaratıcılar bir ya da iki ana karakter yerine eşit derecede önemli altı karakterin "sayısız öykü ve diziye hız vereceğini" düşünüyorlardı.69 Hikâyedeki ana fikirlerin neredeyse tamamı yazarlardan çıksa da oyuncular da zaman zaman fikir sundu.70 Senaristler ilk başta dizideki en seksüel karakterler olarak planladıkları Joey ve Monica arasında büyük bir aşk hikâyesi olmasını düşünüyordu. Ross ve Rachel arasındaki ilişki ise Kauffman ve Crane ilk bölümün senaryosunu yazarken ortaya çıktı.71
İlk bölümün prodüksiyon aşamasında NBC, dizide tek bir ana baskın hikâye ve ufak yan hikâyeler istedi ancak senaristler bunu reddetti ve üç farklı hikâyeye eşit derecede ağırlık vermeye devam etmek istedi.72 Ayrıca NBC kadrodaki oyuncuların çok genç olduğunu ve gençlere tavsiye vermesi için daha yaşlı karakterler eklenmesi gerektiğini düşünüyordu.73
ABD'de her yaz yapımcılar sonraki sezonun hikâyelerini ana hatlarıyla belirler.74 Bir bölümün prodüksiyonu başlamadan önce Kauffman ve Crane, senaryo onların dışında biri tarafından yazılmışsa hikâyeyi bozacak ya da karaktere uygun olmayan bir bölüm olup olmadığına bakmak için kontrol ederlerdi.75 Diğer hikâyelerin aksine Joey ve Rachel aşkı fikrine sekizinci sezonun ortalarında karar verildi. Dizinin yaratıcıları Ross ve Rachel'ın hemen tekrar bir araya gelmesini istemiyordu bu yüzden onları birbirinden uzaklaştıracak başka romantik ilişkiler ararlarken yazarlardan biri Joey'i Rachel'a âşık etme fikrini önerdi. Hikâye sezona eklendi ancak oyuncular bu öykünün oynadıkları karakterlerin hoşlanılmamasına sebep olacağından korktuğu için öykünün üzerinde fazla durulmayıp konu sezonun finaline kadar kapatıldı. Finalde ise tekrar ön plana çıktı. Dokuzuncu sezonda yazarlar Rachel'ın bebeğine dizide ne kadar yer verilmesi gerektiğinden emin değildi, dizinin ne bir bebek etrafında dönmesini ne de onun tamamen yok sayılmasını istiyorlardı.76 Crane dizinin onuncu sezonda da devam edip etmemesi gerektiğinden ilk başta pek emin değildi ancak biraz düşündükten sonra sezon için yeterli hikâyeye sahip olduklarına karar verdi ve onuncu sezon teklifini de kabul etti. Kauffman ve Crane tüm oyuncuların devam etmeyi istemediği takdirde on birinci sezon için imza atmayacaklarını belirtmiştir.77
Bölümlerin başlık formatına, "The One...",78 yapımcıların bölüm jeneriğinde bölümün adının gösterilmediğini fark edip bunun çoğu izleyici için sorun olabileceğini düşünmeleri üzerine karar verildi. Böylece "The One with the Monkey" (Maymunlu bölüm), "The One Where Eddie Moves In" (Eddie'nin taşındığı bölüm) gibi bölümün ana konusu başlık şeklinde verilmiştir. Dizinin pilot bölümü ve son bölümü "The Last One" hariç tüm bölümlerin adları "The One..." ile başlar.
Dizinin birinci sezonu Burbank, Kaliforniya'daki Warner Bros. Stüdyoları 5. etapta çekildi.79 NBC yöneticileri oluşturulan kafenin trende fazla uygun, çok modern olduğundan endişeliydi bu yüzden kafe yerine bir lokanta yapılmasını istedi ama en sonunda kafe konseptine razı oldular.80 Dizinin açılış jeneriği 04.00'te soğuk bir Burbank sabahında Warner Bros. binasının çeşmesinde çekildi.81 İkinci sezonun başında prodüksiyon daha büyük bir yer olan 24. etaba geçti ve dizi bittikten sonra buraya "The Friends Stage" adı verildi.82 Dizinin çekimleri 1994 yazında kendilerine altı ana karakteri tanıtan bir özetin verildiği izleyiciler önünde çekilmeye başladı.83 Ayrıca bu izleyicileri aralarda eğlendirmek için de bir komedyen tutuldu.84 22 dakikalık her bir bölümün çekilmesi 6 saat sürüyordu. Bu süre pek çok sitcom'un iki katı kadardır. Çekim süresinin uzun olmasının temel nedeni ise pek çok kez yeniden çekim ve senaryo üzerinde değişiklikler yapılmasıydı.85
Yapımcıların her zaman hikâyelerin doğruluğu için karakterlerin yaşadığı şehirde ve gerçek mekânlarda çekim yapmak istemelerine rağmen Friends hiçbir zaman New York'ta çekilmemiştir. Bright stüdyo dışındaki yerlerde çekim yapmanın bölümleri daha az komik yaptığını ve stüdyo seyircilerinin dizinin tamamlayıcı unsuru olduğunu düşünüyordu.86 Dizi sahte bir New York gösterdiği ve karakterlerin finansal durumunun daha büyük dairelere yetebileceği için eleştirilince Bright setin kameralar, ışıklar ve izleyicilerin neler olduğunu görebileceği kadar büyük olduğunu;87 dairenin oyuncuların eğlenceli diyaloglar kurmasını sağladığını belirtmiştir.88 Yapımcıların dizinin Birleşik Krallık'taki popülerliğinin farkında oldukları için dördüncü sezonun finalini Londra'da bir yerde çektiler.89 Sahneler stüdyoda her biri 500 kişiden oluşan üç izleyici grubuyla çekildi. Bu, dizinin yayın dönemi boyunca en kalabalık izleyici grubudur. Beşinci sezonun finali Warner Bros.'un Las Vegas'taki stüdyolarında çekildi ancak Bright bölümün gerçek bir mekânda çekildiğini sanan insanlarla tanıştığını söylemiştir.90
Dizinin yaratıcıları finalin bir saat uzunluğundaki ilk taslaklarını, yayımlanmasından dört ay önce Ocak 2004'te hazırladılar. Crane, Kauffman ve Bright bölümü hazırlarken diğer sitcom'ların finallerini izleyip neyin istendiğini, ilgi çekip çekmediğini inceledi. İncelemelerinde en beğendikleri arasında The Mary Tyler Moore Show{{'}}un dizinin özüne uygun olan finali vardı. Crane, Kauffman ve Bright finali yazmakta çok zorlandılar, onu kelimelere dökmeden önce son sahneyi günlerce kafalarında canlandırdılar. "Üst düzey bir konsept ya da diziyi kendisi gibi olmaktan çıkaracak bir şey" istemiyorlardı.91 Finalin en kritik yanı ise çok az bir çekim ekibi ve izleyicisiz çekilmesiydi. Ana kadro finali beğendi ve dizinin fanlarının da benzer bir tepki vereceklerinden emindi:92
NBC dizinin finalinin promosyon çalışmalarına haftalar öncesinden başladı.93 NBC'nin yerel şirketleri ABD'nin çeşitli bölgelerinde, bunların arasında Universal CityWalk'un dışında Astrovision ekranda yapılan özel yayın dâhil, finalin izlendiği partiler düzenlendi.94 Haftalık televizyon haber dergisi olan Dateline NBC diziyi konu alan, toplamda iki saat süren iki bölüm hazırladı. Final yayınlanmadan önce bir saat boyunca dizinin eski bölümlerinden sahneler içeren retrospektif bir bölüm gösterildi. Finalin ardından ise dizideki Central Perk Cafe'de, ana kadronun konuk olarak yer aldığı The Tonight Show with Jay Leno yayınlandı.9596 Finalin reklam değerleri her 30 saniyelik reklam süresi başına ortalama 2 milyon dolardı, bu rakamla Seinfeld{{'}}in finalinin 1,7 milyon dolarlık rekoru geçilmiştir.
6 Mayıs 2004'te yayımlanan final ABD'de 52 milyon izleyiciye ulaşarak Seinfeld{{'}}in 1998'deki finalinden beri en çok izlenen eğlence programı oldu.97 Dizinin en çok izlenen bölümü olmamasına rağmen98 final televizyon tarihinin en çok izlenen dördüncü dizi finali oldu. İlk üç ise şöyledir: 105 milyonla M*A*S*H, 80,4 milyonla Cheers ve 76,2 milyonla Seinfeld. Retrospektif bölüm 36 milyondan az izlense de final o yılki Super Bowl'un ardından en çok izlenen ikinci yayın oldu.99 Friends ve Frasier{{'}}ın finallerinin ardından medya eleştirmenleri sitcom türünün kaderi hakkında spekülasyonlarda bulunmaya başladı. İfade edilen görüşler bu dizilerin ardından sitcom türünün düşüşe geçme sinyalleri verdiği ve senaryolaşmış programlar yerine reality show'ların öne çıkacağı yönündeydi.100
Dizinin aldığı ilk eleştiriler ne iyi ne de kötüydü, 20 inceleme baz alınarak yapılan puanlamada, "ortalama" kabul edilerek Metacritic'ten 100 üzerinden 59 almıştı.101 The Plain Dealer{{'}}dan Tom Feran dizi hakkında "Seinfeld tarzında takılan fakat daha kararsız ve başarısız"102 diye yazarken Houston Chronicle{{'}}dan Ann Hodges da "Yeni Seinfeld özentisi fakat asla Seinfeld kadar eğlenceli olamayacak."103 demiştir. Los Angeles Daily News{{'}}den Ray Richmond diziyi "yeni sezonun en parlak komedisi",104 The Los Angeles Times da benzer bir yorumla "kesinlikle yeni sezonun en iyi komedisi" olarak niteledi.105
Chicago Sun-Times gazetesinden Ginny Holbert, Joey ve Rachel'ın kişilik özelliklerinin yeterince geliştirilmemiş bulurken106 Richmond kadronun "iyi bir uyum" yakalamış "sevilebilir, genç bir grup" olmasını beğendi.107 USA Today Robert Bianco, Schwimmer'ın performansını "müthiş" diyerek övmüştür. Bianco ayrıca kadın oyuncuları da beğendiği fakat Perry'nin rolü Chandler'ı "tanımlanmamış", LeBlanc'in ise "daha iki denemesini izlerken bile insanı sıkan bilindik aptal çapkın rutinine fazla güvendiğini" belirtti.108 Friends Like Us: The Unofficial Guide to Friends{{'}}in yazarları özellikle Perry ve Schwimmer'ın "fazla abartılı" oynadıklarını yazdı.109
Dizinin ilerlemesiyle beraber yapılan eleştiriler daha olumlu yönde olmaya başladı ve Friends dönemin en popüler sitcomlarından biri oldu. Şu an ise televizyon tarihinin en iyi programları arasında sayılmaktadır.110111112 Eleştirmenler senaryonun her zaman iyi yazılmasını ve ana kadro arasındaki uyumu övdü.113 Newsday{{'}}den Noel Holston pilot bölüm için 1994'te "pek de iyi olmayan bir Seinfeld özentisi" demiş daha sonra ise bölümü tekrar izleyip ve bu eleştirisini yanlış bulduğunu hatta senaristlerden özür dilemesi gerektiğini hissetiğini söylemiştir.114 Salon.com'dan Heather Havrilesky dizinin ikinci sezonda zirve yaptığını düşünmektedir. Havrilesky karaktere özel şakaların ve durumların "size her bölümde birkaç kez kahkaha attırdığını" ve kaliteli senaryonun "orijinal ve yenilikçi" olduğunu belirtir.115 The New York Times{{'}}tan Bill Carter sekizinci sezonun, diziye tekrar ivme verdiğini düşündüğü için, "gerçek bir geri dönüş" olarak görmektedir. Carter dizinin bu dönüşle "yeni güzel hikâyelerle yüksek desibel kahkahalar" yarattığını ve böylece "fanların gönlünü yeniden kazandığını" düşünmektedir.116 Ancak Entertainment Weekly{{'}}den Liane Bonin dokuzuncu sezonun hayalkırıklığı yaratan bir düşüş olduğunu yazdı. Ayrıca durmadan ünlü konuk oyuncu almalarını eleştirerek artık dizinin kendi kendini mahvettiğini belirtti. Sezonun hayal kırıklığı yarattığını söylemesine rağmen senaryonun hâlâ iyi yazıldığını da eleştirisine eklemiştir.117 Havrilesky onuncu sezonun "bunun bir zamanlar iyi bir dizi olduğunun bile hayal edilemeyeceği kadar kötü" olduğunu yazdı.118 Time, Friends{{'}}i "Tüm Zamanların En İyi 100 TV Programı" listesine almış ve dizi hakkında "bu dizide güzel saklanmış bir sır var; adı 'arkadaşlar' (Friends) olmasına rağmen gerçekte aile hakkında."119
"Hiçbir bölümün Friends{{'}}in finalinin heyecanına ve yarattığı beklentilere ulaşması mümkün değil ama bu ortaya çıkan final muhtemelen fanların umduklarına en yakın şeydi. Sonuç olarak, bu iki saatlik yayın tam olarak yapması gerekeni yaptı. Tüm hikâyeyi toparlarken bize bu diziyi neden sevdiğimizi ve neden özleyeceğimizi gösterdi." |
— USA Today'den Robert Bianco'nun dizinin finali hakkındaki yorumu.120 |
Dizinin finali karışık geri dönüşler aldı. USA Today{{'}}den Rober Bianco, finali eğlenceli ve tatmin edici olarak tanımladı ve her karakteri ayrı ayrı vurgularken karmaşık ruh hallerini ve mizahi ustalıkla kullanmalarını takdir etti.121 *Boston Herald*tan Sarah Rodman Aniston ve Schwimmer'ın oyunculuklarını övdü fakat karakterlerinin tekrar bir araya gelmelerini "fanların en çok istediği şey olmasına rağmen yine de abartı" buldu.122 Hartford Courant{{'}}tan Roger Catlin yeni başlayanların dizideki "neredeyse tüm komik unsurların karakterlerin sersemliklerinden kaynaklandığına şaşıracaklarını" söylemektedir.123 Fort Worth Star-Telegram{{'}}dan Ken Parish Perkins finalin "komik olmaktan çok dokunaklı, soğuk espriler olmadan tatmin edici bir kapanışa sahip olduğunu" yazdı.124
Dizinin her karaktere eşit ağırlık veren formatını korumak için ana kadrodaki oyuncuların hepsi aynı kategorilerde aday gösterilmeyi istemiştir.125 Sekizinci sezonun başında oyuncular kendilerini yardımcı oyuncu kategorisi yerine başrol oyuncu kategorilerinde sunmaya karar verdi.126 Dizi 62 Primetime Emmy ödülüne aday oldu127 ve 6 tanesini kazandı. Aniston ve Kudrow ana kadroda Emmy kazanan kişiler olurken Cox kadroda bu ödüle aday gösterilmemiş tek kişidir. Dizi 2002'de En İyi Komedi Dizisi Emmy Ödülü'nü kazandı, 1995, 1996, 1999, 2000 ve 2003'te de aday gösterildi.128 Dizi ayrıca bir Amerikan Komedi Ödülü,129 bir GLAAD Medya Ödülü,130 bir Altın Küre Ödülü,131 üç Logie Ödülü,132133 altı People's Choice Ödülü,134135 bir Satellite Ödülü136 ve bir SAG Ödülü kazanmıştır.137
Aşağıdaki tabloda Friends{{'}}in Birleşik Devletler'de reyting değerleri yer almaktadır.<ref name="RatingsBySeason">Ratings for Friends by television seasons:
Season 1:
Season 2:
Season 3:
Season 4:
Season 5:
Season 6:
Season 7:
Season 8:
Season 9:
Season 10: </ref>
Dizinin her sezonunun ortalama reytingi o yılın en çok izlenen ilk on program arasında yer almıştır. Tabloda "sıra" sütunu sezonun o yılki yayın döneminde genel olarak kaçıncı sırada olduğunu göstermektedir. Bu sıralama 6 ana İngilizce yayın yapan kanalın programları arasındadır. Tablodaki "izleyici" sütunu sezonun/bölümün orijinal yayın tarihinde ABD'de ortalama izleyici sayısını ifade eder. "Sezon prömiyeri" sezonun ilk bölümünün yayımlanma tarihini, "sezon finali" ise sezonun final bölümünün yayımlanma tarihini ifade eder. Friends reytingte bir numara olan son sitcomdur, ardından ise CSI: Crime Scene Investigation, American Idol, NBC Sunday Night Football ve NCIS gelir.
Sezon | Sezon prömiyeri | Sezon finali | Sıra | İzleyici (milyon) | En çok izlenen bölüm |
---|---|---|---|---|---|
Başlık | İzleyici (milyon) | ||||
1 | 22 Eylül 1994 | 18 Mayıs 1995 | 8138 | 24.3139 | "The One Where Rachel Finds Out" |
2 | 21 Eylül 1995 | 16 Mayıs 1996 | 3140 | 29.4141 | "The One After the Superbowl" |
3 | 19 Eylül 1996 | 15 Mayıs 1997 | 4142 | 24.9143 | "The One Where Chandler Can't Remember Which Sister" |
4 | 25 Eylül 1997 | 7 Mayıs 1998 | 4144 | 24.0145 | "The One with Ross's Wedding" |
5 | 24 Eylül 1998 | 20 Mayıs 1999 | 2146 | 23.5147 | "The One After Ross Says Rachel" |
6 | 23 Eylül 1999 | 18 Mayıs 2000 | 5148 | 20.7149 | "The One with the Proposal" |
7 | 12 Ekim 2000 | 17 Mayıs 2001 | 5150 | 20.2151 | "The One with Monica and Chandler's Wedding" |
8 | 27 Eylül 2001 | 16 Mayıs 2002 | 1152 | 24.5153 | "The One Where Rachel Has a Baby" |
9 | 26 Eylül 2002 | 15 Mayıs 2003 | 2154 | 21.8155 | "The One Where No One Proposes" |
10 | 25 Eylül 2003 | 6 Mayıs 2004 | 4156 | 22.8157 | "The Last One" |
Reyting tablosu
Yapımcıların Friends{{'}}i "yalnızca bir televizyon programı" olduğunu düşünse de yayınlandığı dönemde pek çok psikolog dizinin kültürel etkilerini araştırmıştır. Aniston'nın saç kesimi "The Rachel" diye adlandırılıp dünyanın her yerinde taklit edildi.158 Joey'nin sık sık kullandığı replik "How you doin'?" Batı İngilizcesi argosunda oldukça popüler olmuş ve yeni insanlarla tanışmak ve kur yapmak için sık sık kullanılmıştır.159 Dizinin İngilizce diline de etkileri olmuştur. Toronto Üniversitesi'ndeki yapılan araştırmalarda karakterlerin sıfatları güçlendirmek için "so" kelimesini diğer pekiştirenlerden daha çok kullandıklarını ortaya çıkardı. Bu Amerikan yerel dilinde sık tercih edilen bir kalıpken dizi yaygınlaşmasını hızlandırmıştır.160 Perry'nin sarkastik olmak için cümleleri yarım bırakma alışkanlığı da izleyiciler tarafından sık sık kullanıldı.161 11 Eylül saldırılarının ardından dizinin reytingleri önceki sezona göre %17 arttı.162
Murder, She Wrote{{'}}un ikinci sezonundaki "Murder Among Friends" adlı bölümde Friends{{'}}in parodisi yapıldı. Bölümde acemi dedektif Jessica Fletcher (Angela Lansbury), Buds isimli, şehirde yaşayan bir grup arkadaşın günlük hayatına anlatan bir televizyon dizisinin yazarının cinayetini araştırır. Bölüm CBS'nin Murder, She Wrote{{'}}un yayımlanma gününü pazardan, perşembeye NBC'nin Friends{{'}}i yayınladığı saate alması üzerine hazırlanır. Angela Lansbury'un kardeşi ve Murder, She Wrote{{'}}un denetici yapımcısı Bruce Lansbury dizinin perşembe gününe alınmasından Angela'nın biraz rahatsız olduğunu fakat bölümün diziye karşı dostça yaklaştığını ve herhangi bir kötü niyet barındırmadığını belirtmiştir.163 Bölümün yazarı Jerry Ludwig Buds{{'}}u yaratırken Friends bölümleri izlediğini söylemiştir.164
Dizinin en sık kullanılan mekanlarından Central Perk cafesinin dünya çapında pek çok imitasyonu yapıldı. 2006'da İranlı iş insanı Mojtaba Asadian Central Perk'ın isim hakkını 32 ülkede satın aldı. Cafelerin dekorunda da Friends{{'}}ten ilham alınan koltuklar, dolaplar, neon tabelalar ve duvar döşemeleri kullanıldı. Ayrıca karakterlerin resimleri duvarlarda asılmakta ve televizyonlarda Friends bölümleri yayınlanmaktadır. Dizide Central Perk'in yöneticisi Gunther'ı oynayan James Michael Tyler, Dubai'deki büyük açılışta cafede garsonluk yapmıştır.165 Warner Bros. Stüdyolarında Central Perk müze olarak sergilenmek için yeniden inşa edilmiş ve Ekim 2008'de The Ellen DeGeneres Show{{'}}da gösterilmiştir. Jennifer Aniston da finalde sonra ilk kez burada stüdyoyu ziyaret etti.166 24 Eylül-7 Ekim 2009'da Central Perk Londra'daki Soho Broadwick caddesinde tekrar taklit edildi. Cafede kahve dışında "The One with the Football" bölümündeki Geller Kupası gibi diziden eşyalar da satıldı.167 Mart 2010'da Pekin'deki iş insanı Du Xin Central Perk adını verdiği bir kahve dükkânı açtı.168
Dizi aynı zamanda gençlere yönelik alışılmadık alternatif bir aile hayatı yarattı. Bu yaşam stili "tek ihtiyacımız olan şey iyi arkadaşlar" fikrinden yola çıkmakta ve aileni kendi seçtiğin kişilerle oluşturmayı temel almaktadır. İzleyiciler diziyi haftalık bölümlerle takip edip sorunları tespit edebilmektedir. Dizi yeni bir yaşam stili göstermekte ve geleneksel toplumda görülmeyecek ilişkiler geliştirmektedir.169 Buffalo Üniversitesi'ndeki pop kültürü uzmanları Friends{{'}}i "Amerikan kültürünü değiştiren ender programlardan biri" olarak göstermektedir. Dizi arkadaşların yaratıcı ve destekleyici ilişkilerle birbirlerinin arkasında olmasını merkeze alan bir yaşam stili göstermektedir.170
The Guardian{{'}}nın televizyon ve radyo blogu Friends{{'}}in başta How I Met Your Mother olmak üzere pek çok diziye ilham kaynağını olduğunu belirtmiştir. Bu iki dizi arasındaki temel benzerlikler: ikisinin de Manhattan'da geçmesi ve benzer özelliklere sahip yetişkin bir grup arkadaşı konu almasıdır.171
TV Guide{{'}}ın okuyucularına yaptığı ankette Friends{{'}}in kadrosu oyların %29'unu alarak %18 oranında kalan Seinfeld{{'}}i geçmiş ve tüm zamanların en iyi komedi kadrosu seçilmiştir.172 60 Minutes ve Vanity Fair anketlerde dizi tüm zamanların en iyi üçüncü sitcomu seçilmiştir.173
Dizinin prömiyeri 22 Eylül 1994'te Perşembe günü 20.30'da gösterildi. Pilot bölüm Mad About You ile Seinfeld arasında yayımladı174 ve 22 milyon Amerikan izleyicisine ulaştı.175 Dizi yayımlandığı dönemde büyük bir başarı elde etti ve NBC'nin "Must See TV" programları arasında yer aldı.176 2001'de Crane dokuzuncu sezonun da çekilebileceğini söylediğinde eleştirmenler onu ciddiye almamış ve en az iki oyuncunun yeni bir sezon için sözleşme imzalamayacaklarına inanmışlardır.177 Dokuzuncu sezonun çekileceği kesinleştiğinde ise gazeteler yeni bir sezonun çekilme sebebinin bunun tamamen parayla ilgili -bölüm başına 7 milyon dolar kazanç- olduğunu yazdı.178
Dokuzuncu sezonun son sezon olacağı yönünde bir yıl süren beklentilerin ardından NBC Aralık 2002'nin sonunda son sezon olacak onuncu sezon için anlaşma imzaladı. Dizinin yaratıcıları ise gelecek yıla kadar yeni bir sezon anlaşması yapmak istemiyor ve dokuzuncu sezonun bölümlerini ve potansiyel dizi finalini yazmayı planlıyordu.179 NBC, Warner Bros.'a onuncu sezonun her bir bölümü için televizyon tarihinin 30 dakikalık programlar arasında en yüksek ücret olacak olan 10 milyon doları ödemeyi kabul etti.180 NBC diziden bu ödenilen miktarı kapatacak kadar reklam geliri kazanamasa da dizi perşembe akşamlarının bir parçası olmaya devam etti ve diğer televizyon programlarından daha yüksek reyting ve kar elde etti.181 Oyuncu kadrosu başka projelerini engellememesi için son sezonun 24 bölüm yerine 18 bölüm olmasını istedi.182
2001 sonbaharında Warner Bros. Television kardeş kanalı TBS ile dizinin tekrar yayımlanması için anlaşma imzaladı. Daha sonra Warner Bros. Friends{{'}}in yayın haklarını Nick at Nite'a sattığını ve 2011 sonbaharında yayına başlanacağını duyurdu. (TBS ve orijinal yayın dönemindekinin aksine, Nick at Nite diziyi 5 Eylül 2011'den itibaren yedi gece peş peşe yayımlamaya başladı, kapanış jeneriğindeki logo görüntüsü yerine ise kanalın başka programlarının promosyonu için görüntüler koydu.) Warner Bros. lisans anlaşması ve reklamlardan toplamda 200 milyon dolar almayı bekliyordu. Nick at Nite 2017'ye kadar altı yıllık bir anlaşma için saat 18.00'dan sonra yayımlanacak her bölüm başına 500.000$ ödemek için anlaştı. TBS de kontratlarını yeniledi ve Nick at Nite gibi altı yıllık bir anlaşmayla bölüm başı 275.000$ ödeme yapması planlandı. Fiyatın daha düşük olmasının nedeni ise TBS'nin anlaşmanın ilk yılı hariç diziyi saat 18.00'den önce yayımlayabilecek olmasıdır. 2005'e kadar olan anlaşmalardan Friends bölüm başına 4 milyon dolar, toplamda da 944 milyon dolar kazanmıştır.183
5 Mart 2012'den itibaren dizinin 236 bölümü de yüksek çözünürlüklü olarak yerli kanallarda izlenebilir hale getirilmiştir. Yeniden hazırlanan bu bölümlerde Warner Bros. 35 mm filmdeki soldan ve sağdan kırpılmış sahneleri yenilemiş ve 16:9 geniş ekrana çevirmiştir.184 Ocak 2011'den beri Yeni Zelanda TV2 kanalında bu şekilde yayımlanmaktadır.185 ABD'de 1 Ocak 2015'ten itibaren Netflix dizinin tüm sezonlarını yüksek çözünürlüklü olarak yayımlamaya başlamıştır.186
Friends Birleşik Krallık'ta Channel 4, Sky1, E4 ve Comedy Central UK gibi pek çok kanalda yayımlandı.187188189190191 4 Eylül 2011'de E4'ün 2004'ten beri yayımladığı tekrarlar sona erdi. Ekim 2011'de Comedy Central dizinin yayın haklarını aldı. İrlanda'da diziyi RTÉ2 yayımladı. Bu kanaldaki yayınlanan her sezon dizinin Avrupa'daki ilk yayınıydı. Dizi 2010'da TV3'nin ve dijital kanalı 3e'ye taşınana kadar RTÉ2 diziyi tekrarlarını yayınlamaya devam etti.192193 Şubat 2015 itibarıyla dizi RTÉ2 tekrarları yeniden yayınlamaya başladı, dizi aynı zamanda Comedy Central Ireland'da da yayınlanmaktadır.194195
Dizi Avustralya'da Seven Network (1. sezon), Nine Network (2.-10. sezonlar), Network Ten'da (2007-09 tekrarları) yayınlanmış şu an ise GEM (Nine Network'ün altyazılı kanalı) ve 111'de tekrarları yayınlanmaktadır.196197 Dizi Yeni Zelanda'da TV2'de gösterilmektedir.198
Yunanistan'da dizi Star Channel'da,199 Hindistan'da ise STAR World, WB ve Zee Café'de yayınlanmaktadır.200201202 2009'da Pakitan'daki Apna Channel'da dizi Pencapça yayınlanmaya başlamıştır.203 Endonezya'da RCTI kanalında gösterilmektedir.
Kanada'da dizi Global'de gösterildi. Sonraki yıllarda ise dizinin tekrarları Global'in kardeş kanalları Slice, DTour ve TVTropolis'de yayınlanmaya başlamıştır.204205
Sırbistanda'da dizi ilk olarak RTV Pink gösterilmiş, Nisan 2011'den beri de tekrarları B92'de yayınlanmaktadır.206
Türkiye'de ilk defa 17 Haziran 1996 tarihinden Kasım 1997'ye kadar belli aralıklarla "Sıkı Dostlar" adıyla Show TV'de gösterilmiştir. Ardından Cine 5 'te gösterildikten sonra 30 Haziran 2000 tarihinde "İyi Dostlar" adıyla ATV gibi kanallarında gösterilmiştir. Uzun bir süre boyunca Digitürk platformuna bağlı ComedyMax ve MyMax'te gösterilmiştir.207
Tüm sezonlar ayrı ayrı DVD ve kutu set olarak yayımlanmıştır. Her 1. Bölge DVD'lerin içinde kesilmiş sahneler bulunurken 2. bölge yalnızca yayınlanmış bölümleri içerir. Dizinin birinci sezon bölümleri için renk düzenlemeleri ve ses iyileştirmeleri yapılmıştır.208 Dizinin ticari ürünleri pek çok farklı şirket tarafından dağıtılmıştır. Eylül 1995'te WEA Records bölümlerde çalmış ve çalacak olan şarkılardan oluşan dizinin ilk müzik albümü olan Friends Original TV Soundtrack{{'}}i çıkardı. Albüm Kasım 1995'te 500.000 kopya satarak209 Billboard 200'ta 46 numaradan girdi.210 1999'da Friends Again adında ikinci soundtrack yayımlandı.211 Diğer ticari ürünler arasında DVD oyunu "Scene It?"in Friends versiyonu ve PlayStation 2 ve bilgisayar için hazırlanmış Friends: The One with All the Trivia adında bir quiz oyunu bulunmaktadır.212213 28 Eylül 2009'da dizinin 15. yıl dönümünü için Birleşik Krallık'ta özel bir DVD kutu seti çıkarıldı. Kutu setin içerisinde genişletilmiş bölümler, bölüm rehberleri ve orijinal özel ekler yer almaktadır.214
Warner Home Video 12 Kasım 2012'de dizinin tamamını Blu-ray olarak yayımladı.215 Ancak bu koleksiyonda önceki DVD'ler gibi kesilmiş sahneler yer almamaktadır.
DVD adı | Bölüm sayısı | DVD çıkış tarihi | Blu-ray çıkış tarihi |
---|---|---|---|
1. Bölge | 2. Bölge | 4. Bölge | Bölge A |
The Complete First Season | 24 | 30 Nisan 2002216 | 29 Mayıs 2000217 |
The Complete Second Season | 24 | 3 Eylül 2002218 | 29 Mayıs 2000219 |
The Complete Third Season | 25 | 1 Nisan 2003220 | 29 Mayıs 2000221 |
The Complete Fourth Season | 24 | 15 Temmuz 2003222 | 29 Mayıs 2000223 |
The Complete Fifth Season | 24 | 4 Kasım 2003224 | 29 Mayıs 2000225 |
The Complete Sixth Season | 25 | 27 Ocak 2004226 | 17 Temmuz 2000227 |
The Complete Seventh Season | 24 | 6 Nisan 2004228 | 25 Ekim 2004229 |
The Complete Eighth Season | 24 | 9 Kasım 2004230 | 25 Ekim 2004231 |
The Complete Ninth Season | 24 | 8 Mart 2005232 | 25 Ekim 2004233 |
The Complete Tenth Season | 18 | 15 Kasım 2005234 | 25 Ekim 2004235 |
The Complete Series | 236 | 15 Kasım 2005 14 Kasım 2006 <small>(yeni basım)</small> 1 Nisan 2013 <small>(yeni basım 2013)</small> | 2 Ekim 2006 12 Kasım 2007 <small>(yeni basım)</small> 28 Eylül 2009 <small>(15. yıl edisyonu)</small> |
Friends{{'}}in 2004'teki finalinin ardından LeBlanc, Joey'nin oyunculuk kariyerini ilerletmek için Los Angeles'a taşınmasını konu alan Joey dizisi için anlaşma imzaladı. Kauffman ve Crane bu projeyle ilgilenmedi fakat Bright, Scott Silveri ve Shana Goldberg-Meehan'la beraber dizinin yönetici yapımcısı olmayı kabul etti.236 NBC Joey için büyük bir promosyon çalışması yaptı ve diziyi Friends{{'}}in yayınlanma saati olan perşembe 20.00'de gösterdi.237238 Pilot bölüm 18,60 milyon Amerikalı tarafından izlendi239 fakat ilerleyen bölümlerde özellikle de ikinci sezonda reyting azaldı. Ortalama reyting birinci sezondaki 10,20 milyondan 7,10 milyon izleyiciye düştü.240 İzlenme sayısının 4,09 milyona düştüğü 7 Mart 2006'da yayımlanan bölümle beraber kanal dizinin televizyon yayınını durdurdu.241 15 Mayıs 2006'da sezonun bitmesiyle birlikte NBC dizinin anlaşmasını bitirdi.242 Bright dizinin çabuk bitmesinin sebebini kanal yöneticileri, stüdyo ve diğer yapımcılar olarak göstermektedir:243
Dizinin finalinin ardından filminin çekileceği üzerine pek çok söylenti çıksa da bunların hepsi yalanlanmıştır.244 Söylentiler 2008'de Sex and the City'nin diziden filme uyarlanarak yüksek bir gişe başarısı elde etmesi üzerine tekrar yayılmaya başladı.245 Temmuz 2008'de The Daily Telegraph ana kadrodaki herkesin film teklifini kabul ettiğini ve 18 ay içerisinde çekimlerin başlayacağını yazdı.246 Kudrow film projesi sorulduğunda, böyle bir şeyden haberi olmadığını fakat fikirle ilgilendiğini söyledi.247 Warner Bros.'un tanıtım yönetmeni Jayne Trotman uydurulan hikâyede hiçbir gerçeğin olmadığını açıkladı248 ve ek olarak Perry'nin basın sözcüsü de söylentilerin yalan olduğunu belirtti.249 Ocak 2010'da Cox ve Kudrow Associated Press'e Crane ve Kauffman'ın hiçbir zaman dizinin film versiyonunu yapma konusunda bir teşebbüslerinin olmadığını ifade etti.250
Yaratıcılardan Marta Kauffman 2013'te ekibin tekrar birleşeceğine dair yeni söylentileri yalanladı. "Friends hayatınızda arkadaşlarınızın aileniz olduğu dönemle ilgiliydi, bir aileye sahip olduğunuzda ise böyle bir şeye daha ihtiyacınız yoktur." diyerek asla karakterlerin olgunlaştığı bir Friends filmi olmayacağını belirtti.251 LeBlanc Kraliyet'in hazırladığı İngiliz polo maçını izlemeye gittiğinde "Hepsi (Prens William ve Harry) 'Friends ne zaman yeniden birleşecek?' diye sordu. Benden tüm bilmek istedikleri buydu." şeklinde bir demeç verdi.252
Aralık 2013'te Aniston ve Cox'un 2014'te kadronun yeniden birleşmesiyle ilgili görüşmeler yaptığıyla ilgili söylentiler çıktı. Internette "The One After The 10 Year Break" başlıklı bir poster viral olarak yayıldı ve dizinin tekrar başlayacağı düşünüldü.253 Poster ilk başta büyük bir heyecan yarattı fakat Lisa Kudrow'un Twitter'da bunun gerçek olmadığını söylemesi üzerine hayranlar öfkelendi. 16 Ocak 2014'te posterin bir hayran tarafından yapıldığı ispatlandı ve hayran bu yanlış anlaşılma için dizinin diğer hayranlarından özür diledi.254
Orijinal kaynak: friends. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Wild, p. 206 ↩
Kolbert, Elizabeth (March 8, 1994). "Birth of a TV Show: A Drama All Its Own" . The New York Times. Retrieved on January 19, 2008. ↩
Wild, p. 215 ↩
Kolbert, Elizabeth (April 6, 1994). "Finding the Absolutely Perfect Actor: The High-Stress Business of Casting ", The New York Times. 19 Ocak 2008'de ulaşıldı. ↩
Feran, Tom (22 Eylül 1994). "New Series Softens Dabney Coleman—A Little", The Plain Dealer, Newhouse Newspapers. 4 Ocak 2009'da erişildi. ↩
Hodges, Ann (22 Eylül 1994). "NBC sitcoms make Thursday less funny ", Houston Chronicle, Hearst Newspapers. 4 Ocak 2009 tarihinde erişilmiştir. ↩
Richmond, Ray (22 Eylül 1994). "Season Premiere of Friends Leaves Room to Grow ". Los Angeles Daily News, Los Angeles Newspaper Group. 4 Ocak 2009'da erişilmiştir. ↩
Rosenberg, Howard (22 Eylül 1994). "NBC's Strongest Evening of the Week Has Its Weak Spot ", The Los Angeles Times, Tribune Company. 4 Ocak 2009'da erişilmiştir. ↩
Holbert, Ginny (22 Eylül 1994). "X Marks Spot For Friends On Thursday .". Chicago Sun-Times. 4 Ocak 2009'da erişilmiştir. ↩
Bianco, Robert (22 Eylül 1994). "Six Friends Sittin' Around, Talking", Pittsburgh Post-Gazette. ↩
Sangster, p. 14 ↩
Type "Friends" in the "Program" field, select "1993" and "2008" in "Year range" field, and select "NBC" in "Network" field. ↩
Select the "Television" field. ↩
Hong, Haolan and Jo Ling Kent. "'Friends' in China: 'Central Perk' hits Beijing ." CNN. July 2, 2010. 4 Temmuz 2010'da erişildi. ↩
"Your Favorite TV Casts", TV Guide, January 3, 2011, page 11 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page