feldspat ne demek?

Feldspat

Feldspatlar, yerkabuğunun yaklaşık %60'ını oluşturan, kayaç yapıcı bir mineral grubudur. Alüminosilikatlardır ve esas olarak sodyum, potasyum veya kalsiyum içerirler. Kimyasal formülleri genel olarak XAl(Si,Al)3O8 şeklinde ifade edilir, burada X; K, Na veya Ca'yı temsil eder.

Feldspat Türleri:

• Alkali Feldspatlar: Sodyum (Albit) ve potasyum (Ortoklaz, Sanidin, Mikroklin) ağırlıklı feldspatlardır.

• Plajiyoklaz Feldspatlar: Sodyum (Albit) ve kalsiyum (Anortit) arasında değişen bir katı çözelti serisi oluştururlar. Bu serideki başlıca üyeler şunlardır:

  • Albit (NaAlSi3O8)
  • Oligoklaz
  • Andezin
  • Labradorit
  • Bitovnit
  • Anortit (CaAl2Si2O8)

Özellikleri:

• Sertlik: Mohs sertlik ölçeğine göre 6-6.5 arasında değişir.
• Yoğunluk: 2.5 - 2.8 g/cm³ civarındadır.
• Renk: Beyaz, pembe, gri, kahverengi ve bazen yeşil veya sarı olabilir.
• Parlaklık: Camsı (vitreous) ila inci benzeri (pearly) parlaklığa sahiptir.
• Dilinim: İyi dilinim gösterirler. Genellikle iki yönde birbirine yaklaşık 90 derece açıyla dilinimleri vardır.

Kullanım Alanları:

• Seramik ve Cam Sanayi: Feldspatlar, seramik ve cam yapımında eritici madde olarak kullanılır. Erime sıcaklığını düşürerek şekillendirme ve işleme kolaylığı sağlarlar.
• Dolgu Maddesi: Boya, plastik ve kauçuk endüstrilerinde dolgu maddesi olarak kullanılırlar.
• Aşındırıcılar: Bazı feldspat türleri hafif aşındırıcı özelliklere sahiptir ve temizlik ürünlerinde kullanılabilir.
• Değerli Taş: Bazı feldspatlar (örneğin, labradorit ve aytaşı) süs taşı olarak kullanılır.

Oluşumu:

Feldspatlar, magmatik ve metamorfik kayaçlarda yaygın olarak bulunurlar. Magmatik kayaçlarda, magmanın soğuması ve kristalleşmesi sırasında oluşurlar. Metamorfik kayaçlarda ise, yüksek sıcaklık ve basınç altında diğer minerallerin yeniden kristalleşmesiyle oluşabilirler. Aynı zamanda sedimanter kayaçlar içinde de ayrışma ürünleri olarak bulunabilirler.