fars alfabesi ne demek?
Fars alfabesi,
ve 'da
kullanılan . Kökeni dayanır, bu alfabeye
bulunmayıp Farsçada bulunan <big>ژ ,چ
,پ</big> ve <big>گ</big> harflerinin eklenmesiyle oluşturulmuştur.
büyük ölçüde bu
alfabeden uyarlanmıştır.
Harfler
<table>
<thead>
<tr class="header">
<th><p>İsim</p></th>
<th><p>ALA-LC'ye göre Latin harfi karşılığı (İngilizce için)</p></th>
<th><p><a href="Uluslararası_Fonetik_Alfabesi"
title="wikilink">IPA</a></p></th>
<th><p>Kelime içindeki yerlerine göre</p></th>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="odd">
<td><p>Sonda</p></td>
<td><p>Ortada</p></td>
<td><p>Başta</p></td>
<td><p>Yalnız</p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td><p>/ </p></td>
<td><p>, </p></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td><p>jh</p></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td><p>/ </p></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td><p>/ / (bazı ağızlarda)</p></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td><p>/ / </p></td>
<td><p>/ / / / (<a href="Darice"
title="wikilink">Darice</a>'de)</p></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td></td>
<td><p>/ / </p></td>
<td><p>/ / / (Darice'de)</p></td>
<td><p><font size="6"></font></p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
Farsçanın Latinizasyonu
<table>
<thead>
<tr class="header">
<th><p>Farsça Latinizasyon</p></th>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="odd">
<td></td>
</tr>
<tr class="even">
<td></td>
</tr>
</tbody>
</table>
- = ve
=****harfleri Peltek
seslerdir; dil ucu ile dişlerin arasından çıkar.
- Alfabede Arapçada yer almayan ancak Farsçada bulunan üç noktalı
harflere de yer verilmiştir.
- <big></big>: Hı sesi boğazın gırtlağa yakın
bölümünden boğazı hırıldatmak suretiyle çıkarılan bir sestir
(). Türkçedeki Xalı (Halı), Xala (Hala), Xoroz
(Horoz) sözcüklerinin bu harfle yazılması doğru ses değerlerine
örnek teşkil eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve
hırıltılıdır. Standart H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu
ses boğazın üst kısmında titreşir. Örneğin: Bakmak sözcüğü İran
Azericesinde, Azerbaycanda ve ayrıca İç ve Doğu Anadoluda Baḥmaḥ
şeklinde telaffuz edilir ancak kelimenin içindeki h harfleri
gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak),
Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak) gibi...
- : Anadolu Türkçesindeki gırtlağa yakın olarak
çıkarılan kalın K harfini gösterir. Örneğin: Qomşu (Komşu)... Bazı
Türki dillerde ise yine kalın K sesine yakın olarak gırtlaktan
çıkarılan kalın bir G sesini karşılar. İç Anadolu ve Doğu Anadolu
ağızlarında yaygın olarak kullanılır. Azeri Türkçesinin resmi
harflerinden birisidir. Örneğin: Qadın (Kadın) sözcüğünün okunuşu
"Gadın" şeklindedir. Baştaki G sesi gırtlaktan ve kalın bir tonla
söylenir. (Kimi lehçelerde ise ve bu sese oldukça yakın olan kalın
gırtlaksı bir K sesi olarak okunur ve söylenir.)
- <big></big>: Arapçada açık bir V harfidir.
Klasik V sesinden kesinlikle farklıdır. V harfinde dudaklar
birbirine değerken, bu seste (W harfinde) tıpkı U sesinde olduğu
gibi dudakların birbirine değmesi söz konusu değildir. Batı
dillerindeki w harfi yine bu sesi karşılar. Örneğin: Dawul (Davul),
Hawlu (Havlu),Yawaş (Yavaş). Ancak Farsçada normal V harfi ile bu
fark ortadan kalkmıştır.
Fars alfabesi ile yazılan diller
- (İran)
- (Doğu Farsçası)
- (Çin)
- (İran ve Irak)
- (Çin ve Afganistan)
- (Afganistan)
- (İran ve Afganistan)
- (Çin ve Afganistan)
Ayrıca bakınız
Orijinal kaynak: fars alfabesi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler