eylembilim ne demek?

Eylembilim, Oğuz Atay'ın tamamlanmamış bir romanı. Bir devlet üniversitesinde meydana gelen olaylara bir profesörün yaklaşımlarını konu almaktadır.¹ Ölümünün ardından 40 sayfası bulunmuş ve olduğu şekli ile 1987 yılında yayınlanmış olan Günlük isimli kitabının sonunda "Eylembilim" bölümü adı altında yayınlanmıştır.² Oğuz Atay'ın ölümünden 11 yıl sonra, kızı Özge Atay'a isimsiz bir paket içerisinde son çalışmasının 74 sayfasının daha bulunmasının ardından kitaplaştırılmış ve 1998 yılında "Eylembilim" adıyla yayınlanmıştır.³

Roman, Oğuz Atay'ın Türk aydınının yönünü sorguladığı ironik bir yapıda kurgulanmıştır. Romanda olay örgüsü 1950'den 1980'lere kadar süren sağcı-solcu çatışmalarını merkeze alır. Bu durumu Eraslan şu şekilde ifade etmiştir:⁴

Kullandığı anlatım teknikleri ve işlediği konular bakımından döneminin diğer birçok yazarından ayrışan Atay, Eylembilim adlı eserinde üniversite çatışmalarına şahit olmuş bir matematik profesörünün, olayın içinden biri olarak bunu anlatmasını yazar. Burada, yazarın kendisinin de benzer dönemlerde üniversitede hoca olduğu, kutuplaşmalara ve çatışmalara bizzat şahit olduğu göz önüne alındığında, kitapta kendisinden yansımalar olduğu söylenilebilir. Atay, Eylembilim ile taraf tutmadan olaylara bakarak, aslında herkesin zararlı çıktığı bu durumu inceler.