ertelemecilik ne demek?

Ertelemecilik, erteleme eğilimi veya prokrastrinasyon¹² belirli bir süre sonunda tamamlanması gereken bir görevi yapmaktan kaçınmadır.³ Olumsuz sonuçları olabileceği bilinmesine rağmen bir göreve başlama ya da tamamlamayı adet olarak ya da kasıtlı olarak ertelemek olarak da belirtilebilir.⁴ Gündelik işlerde olduğu gibi örneğin bir randevuya gitme, bir iş raporunu ya da akademik bir ödevi teslim etme, ya da bir eş ile stresli bir konuyu tartışma gibi belirgin görevlerde gecikme olması yaygın olarak görülen bir alışkanlıktır. Her ne kadar bir kişinin üretkenliğini engelleyen etkisi nedeniyle genellikle olumsuz bir karakter özelliği olarak algılanıp depresyon, düşük özsaygı, suçluluk duygusu ve yetersizlik ile ilişkilendirilse de⁵ riskli ya da olumsuz sonuçları olabilecek olan ya da yeni bilgilerin gelmesini beklemeyi gerektiren bazı istekler için tedbirli bir karşılık olarak değerlendirilebilir.⁶

Kültürel bir açıdan bakıldığında hem Batı hem de Batı dışındaki kültürlerde öğrencilerin akademik ertelemecilik yaptıkları ancak sebeplerinin farklı olduğu görülür. Batı kültüründe öğrenciler daha önce yaptıklarından daha kötü olmasından kaçınmak ya da öğrenmeleri gerektiği kadar öğrenemediklerinden ötürü ertelemecilik yaparken Batı kültüründen olmayan öğrencilerin yetersiz görünmekten kaçınmak ya da akranlarının önünde bir yetenek eksikliği sergilemekten kaçınmak için ertelemecilik yapmaya eğilimlidirler.⁷ Ayrıca zaman yönetiminin farklı kültürel açılarının ertelemeciliği nasıl etkileyebileceğini de dikkate almak önemlidir. Örneğin zaman için çoklu etkin bir bakışa sahip kültürlerde kişiler bir işi bitirmeden önce doğru olarak yapılmasından emin olmaya daha büyük bir değer verirler. Zamana doğrusal bir bakış açısına sahip olan kültürlerde ise kişiler bir göreve belirli bir zaman ayırmakta ve o süre bittiğinde durmaktadırlar.⁸

Güvercinlerde ertelenmiş ödül üzerine yapılan davranışsal örüntüler üzerine yapılan bir araştırma ertelemeciliğin insanlara özgü olmadığını ve bazı hayvanlarda da gözlemlenebildiğini önermektedir.⁹ Güvercinlerin kolay ama acele yapılması gereken görevler yerine karmaşık ama ertelenmiş görevleri seçtiklerini gösteren ve güvercinler arasında ertelemeciliğin olduğunu açık kanıtlarla belirten deneyler bulunmaktadır.¹⁰