elisa ne demek?

ELISA (Enzim Bağlı İmmünosorbent Deneyi)

ELISA (Enzim Bağlı İmmünosorbent Deneyi), biyokimya ve immünolojide yaygın olarak kullanılan, bir örneğin içerisinde belirli bir maddeyi (genellikle bir antikor veya antijen) tespit etmek ve ölçmek için uygulanan hassas bir analitik biyokimya deneyidir. ELISA'nın farklı türleri mevcuttur, ancak temel prensip, hedef molekülün bir yüzeye bağlanması ve ardından bir enzimle etiketlenmiş bir antikor aracılığıyla tespit edilmesidir.

ELISA'nın Temel Adımları:

1. Yüzey Kaplama: Bir mikroplaka kuyusu, hedef moleküle (örneğin, antijen) bağlanabilen bir maddeyle kaplanır.
2. Bloklama: Bağlanmamış yüzey alanları, özgül olmayan bağlanmayı önlemek için bloke edilir.
3. Numune Ekleme: Test edilecek numune (örneğin, serum), kuyuya eklenir ve hedef molekülün kaplanmış yüzeye bağlanmasına izin verilir.
4. Enzim Etiketli Antikor Ekleme: Hedef moleküle özgü ve bir enzimle etiketlenmiş bir antikor eklenir. Bu antikor, hedef moleküle bağlanır.
5. Yıkama: Bağlanmamış antikorlar ve diğer maddeler kuyudan yıkanır.
6. Substrat Ekleme: Enzim için bir substrat eklenir. Enzim, substratı renkli bir ürüne dönüştürür.
7. Okuma: Renk yoğunluğu, spektrofotometre ile ölçülür. Renk yoğunluğu, hedef molekülün miktarıyla doğru orantılıdır.

ELISA Türleri:

• Direkt ELISA: https://www.nedemek.page/kavramlar/direkt%20elisa
• İndirekt ELISA: https://www.nedemek.page/kavramlar/indirekt%20elisa
• Sandviç ELISA: https://www.nedemek.page/kavramlar/sandviç%20elisa
• Rekabetçi ELISA: https://www.nedemek.page/kavramlar/rekabetçi%20elisa

ELISA'nın Uygulama Alanları:

• Hastalık Tanısı: Bulaşıcı hastalıkların (örneğin, HIV, hepatit) teşhisi.
• Antikor Tespiti: Bir enfeksiyona karşı antikorların varlığının belirlenmesi.
• Hormon Ölçümü: Hormon seviyelerinin belirlenmesi.
• Alerjen Tespiti: Gıda alerjilerinin belirlenmesi.
• İlaç Geliştirme: İlaçların etkinliğinin ve toksisitesinin değerlendirilmesi.

Avantajları:

• Yüksek hassasiyet ve özgüllük
• Yüksek verimli tarama imkanı
• Relatif olarak kolay uygulanabilirlik
• Ekonomik

Dezavantajları:

• Çok sayıda adım içerdiğinden zaman alıcı olabilir.
• Yanlış pozitif veya negatif sonuçlar verebilir (özellikle yanlış teknikler kullanıldığında).
• Numune hazırlığı ve reaktiflerin doğru kullanımı önemlidir.

Özet: ELISA, biyolojik örneklerde belirli molekülleri tespit etmek ve ölçmek için güçlü ve yaygın olarak kullanılan bir tekniktir. Farklı ELISA türleri, çeşitli uygulamalar için uyarlanabilir ve bu da onu araştırma, teşhis ve ilaç geliştirme alanlarında değerli bir araç haline getirir.