doppler ultrason ne demek?

Doppler ultrason, ses dalgalarını kullanarak kan akışını ve hızını değerlendiren bir ultrason yöntemidir. Standart ultrason görüntülerine ek olarak, kan damarlarındaki akışın yönünü ve hızını renklerle veya spektral dalga formlarıyla gösterir.

Çalışma Prensibi:

Doppler etkisi prensibine dayanır. Hareketli bir nesneden (bu durumda kan hücreleri) yansıyan ses dalgalarının frekansı değişir. Doppler ultrason cihazı, bu frekans değişimini algılayarak kan akışının hızını ve yönünü hesaplar.

Kullanım Alanları:

• Kardiyovasküler Hastalıklar: Kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği, damar tıkanıklıkları ve anevrizmaların teşhisinde kullanılır.
• Periferik Arter Hastalığı: Bacaklardaki ve kollardaki damar tıkanıklıklarının belirlenmesinde önemlidir.
• Venöz Yetmezlik: Varislerin ve derin ven trombozunun (DVT) teşhisinde kullanılır.
• Gebelik: Fetal kan akışının değerlendirilmesi ve plasenta fonksiyonlarının incelenmesinde kullanılır.
• Karotis Arter Hastalığı: Şah damarlarındaki darlıkların ve tıkanıklıkların belirlenmesinde kullanılır. Bu, inme riskini değerlendirmek için önemlidir.
• Transkraniyal Doppler (TCD): Beyin damarlarındaki kan akışının değerlendirilmesinde kullanılır.

Çeşitleri:

• Renkli Doppler: Kan akışının yönünü ve hızını renklerle gösterir. Kırmızı renk genellikle damara doğru akan kanı, mavi renk ise damardan uzaklaşan kanı temsil eder.
• Spektral Doppler: Kan akışının hızını zaman içindeki değişimini bir grafikle (spektrum) gösterir. Bu, akış hızındaki anormallikleri ve türbülansı değerlendirmek için kullanılır.
• Güç Doppler: Düşük hızlardaki kan akışını algılamada daha hassastır. Özellikle küçük damarların ve organların kanlanmasının değerlendirilmesinde kullanılır.
• Doku Doppler Görüntüleme (TDG): Kalp kasının hareketini değerlendirmek için kullanılan özel bir Doppler tekniğidir.

Avantajları:

• İnvaziv değildir (vücuda herhangi bir iğne veya kesi uygulanmaz).
• Ağrısızdır.
• Hızlı ve kolay uygulanabilir.
• Radyasyon içermez (hamilelikte güvenle kullanılabilir).
• Gerçek zamanlı görüntüleme sağlar.

Sınırlamaları:

• Görüntü kalitesi, hastanın vücut yapısından ve teknisyenin deneyiminden etkilenebilir.
• Kemik ve hava, ses dalgalarının geçişini engelleyebilir.
• Bazı durumlarda, tanıyı doğrulamak için ek testler gerekebilir.