deney ne demek?
Deney Hakkında Bilgi
Deney, bilimsel bir hipotezi test etmek veya bir olguyu daha iyi anlamak amacıyla kontrollü koşullar altında gerçekleştirilen bir araştırmadır. Temel amacı, neden-sonuç ilişkisi kurmaktır.
Deneyin Temel Unsurları:
- Hipotez: Test edilmek istenen bilimsel önermedir.
- Bağımsız Değişken: Araştırmacının manipüle ettiği değişkendir. Yani, deneyin sonucunu etkilemesi beklenen faktördür.
- Bağımlı Değişken: Bağımsız değişkenin etkisiyle değişmesi beklenen değişkendir. Ölçülen veya gözlemlenen sonuçtur.
- Kontrol Grubu: Bağımsız değişkenin uygulanmadığı gruptur. Bağımsız değişkenin etkisini değerlendirmek için bir referans noktası sağlar.
- Deney Grubu: Bağımsız değişkenin uygulandığı gruptur.
Deney Türleri:
- Kontrollü Deney: Katı bir şekilde kontrol edilen koşullar altında gerçekleştirilen deneylerdir.
- Doğal Deney: Gerçek hayatta kendiliğinden oluşan olayların incelendiği deneylerdir. Araştırmacı koşulları manipüle edemez.
- Alan Deneyi: Doğal bir ortamda gerçekleştirilen deneylerdir. Kontrol, laboratuvar deneylerine göre daha zordur.
Deneyin Aşamaları:
- Problem Tanımı: Araştırılacak sorunun belirlenmesi.
- Hipotez Kurma: Soruna yönelik bir çözüm önerisi geliştirme.
- Deney Tasarımı: Deneyin nasıl yürütüleceğinin planlanması (gruplar, değişkenler, prosedürler vb.).
- Veri Toplama: Deney sırasında ilgili verilerin kaydedilmesi.
- Veri Analizi: Toplanan verilerin incelenerek hipotezin desteklenip desteklenmediğinin belirlenmesi.
- Sonuçların Yorumlanması: Bulguların bilimsel literatürle ilişkilendirilerek anlamlandırılması ve raporlanması.
Önemli Kavramlar: