dehidratasyon ne demek?
Dehidratasyon, vücudun kaybettiği su miktarının aldığı su miktarından fazla olması durumudur. Vücut su kaybını telafi edemediğinde ortaya çıkar ve vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirmesini zorlaştırır. Şiddeti hafiften hayati tehlikeye kadar değişebilir.
Dehidratasyonun Nedenleri:
- Yetersiz su tüketimi: En yaygın neden. Özellikle sıcak havalarda, egzersiz sırasında veya alkol tüketimi sonrası daha fazla su kaybedilir.
- Kusma ve ishal: Bu durumlar, vücudun su ve elektrolit kaybına yol açar.
- Aşırı terleme: Sıcak hava, egzersiz veya ateş sonucu aşırı terleme dehidratasyona yol açabilir.
- İdrar söktürücü ilaçlar: Bazı ilaçlar vücudun su kaybını artırabilir.
- Diyabet: Yüksek kan şekeri seviyeleri idrara çıkma sıklığını artırır ve dehidratasyona neden olabilir.
- Yanıklar: Geniş yüzeyli yanıklar, vücudun büyük miktarda sıvı kaybetmesine neden olur.
- Böbrek hastalıkları: Böbreklerin su ve elektrolitleri düzenleme yeteneğinin bozulması dehidratasyona yol açabilir.
Dehidratasyonun Belirtileri:
Belirtiler dehidratasyonun şiddetine bağlı olarak değişir:
Hafif Dehidratasyon:
- Ağız kuruluğu
- Azalmış idrara çıkma
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Konsantrasyon güçlüğü
- Kuru cilt
Orta ve Şiddetli Dehidratasyon:
- Çok az veya hiç idrara çıkmama
- Hızlı kalp atışı
- Düşük kan basıncı
- Çöküntü
- Şuur bulanıklığı
- Bayılma
- Kramplar
- Gözlerde çukurlaşma
Dehidratasyonun Tedavisi:
Tedavi, dehidratasyonun şiddetine bağlıdır.
- Hafif dehidratasyon: Bol su, elektrolit içeren içecekler (örneğin, spor içecekleri) veya sulu meyveler ve sebzeler tüketilmelidir.
- Orta ve şiddetli dehidratasyon: Hastaneye yatış gerekebilir. Damar yoluyla sıvı verilmesi (serum) gerekebilir.
Önleme:
- Bol su için. Susama hissetmeden önce düzenli olarak su içmek önemlidir.
- Sıcak havalarda ve egzersiz sırasında daha fazla su için.
- İshal veya kusma durumunda, sıvı kaybını telafi etmek için elektrolit içeren içecekler veya çorbalar tüketin.
- Alkol tüketimini sınırlayın.
- Doktorunuzun önerdiği ilaçları dikkatlice kullanın.
Not: Dehidratasyon ciddi bir durum olabilir. Eğer şiddetli dehidratasyon belirtileri yaşıyorsanız, hemen tıbbi yardım alın. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz için doktorunuza danışmalısınız.