deflasyon ne demek?
Deflasyon, genel olarak piyasada
belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumudur.
Bunun yanında durumundan fiyat
yükselişini durdurmayı ya da yavaşlatmayı veya enflasyon eğilimi
karşısında fiyatları düşürmeyi öngören
siyasetidir.
Deflasyon, nicesel para teorisine dayanan bir siyasettir. Genellikle
iktisadi durgunluk dönemlerinde, mal ve hizmet arzının talebini
geçmesiyle beraber alım gücünün azaldığı durumlarda piyasadaki
arzının da azalmasından kaynaklanır. Deflasyonun
üretim ve istihdam üzerinde olumsuz etkileri olur. Deflasyon, fiyatların
artış hızının azalması anlamına gelen dezenflasyon ile
karıştırılmamalıdır. ,
enflasyonun artış hızının azalması, deflasyon ise fiyatların
azalmasıdır.
Deflasyon türleri
'e göre üç tür deflasyon vardır;
- Para deflasyonu: tedavülden
çekip imha etmek demektir. Ekim 1944'te
, banknot ve hesapları
bloke ederek böyle bir işlem yapmıştır.
Haziran 1948'de 'daki işgal kuvvetleri,
ödeme araçlarını yüzde doksanını hükümsüz saymış, Reichsmark'ı on
buçuğa bir oranında Alman Markı'na çevirerek tedavüldeki para
hacmini azaltmışlardı.
- Malî deflasyon: , bankaların devlet
yararına çıkardıkları ödeme araçlarını karşıladığı zaman,
deflasyoncu siyasetin başka bir şekli olan malî deflasyon ortaya
çıkar. harcamalarını kısmaya veya
arttırmaya dayanan bütçe fazlalığı
siyaseti de malî deflasyonun bir şekli olarak ele alınabilir. Bu
fazlalıklar ya kullanılmaz veya kamu borçlarının ödenmesine
harcanır.
- Kredi deflasyonu: Deflasyonun üçüncü şekli olan kredi deflasyonu
birçok şekilde gerçekleştirilir:
isteklilerini daha ölçülü davranmaya zorladığı için
sınırının yükseltilmesi; bankaların
mevduatlarını arttırmaya zorlanmaları, açık piyasa siyaseti veya
krediler ile kredi vermenin sıkı bir şekilde denetlenmesi.
Fiyatların yükselmesini önlemek için ya arz ya da talep üzerinde
durulabilir.
Deflasyonun Etkileri
- Deflasyon, refahı frenler. Çünkü bir ekonomide hammadde, işgücü gibi
faktörlere sahip olması yetmez. Üretimin de artması gerekmektedir.
Üretim artışı da para miktarina ve fiyatların yükselmesine bağlıdır.
- Deflasyon, işsizlik yaratır. Çünkü para yetersizliğinden veya düşük
kârları azaltmasından dolayı üretimin kısılması emek talebini de
daraltır.
- Deflasyon, ücretleri düşürür. Çünkü deflasyonda kârlar azalır,
fiyatlar iner.
- Deflasyon, tüketimi kısar. Çünkü kişilerin gelirleri azalmıştır.
- Deflasyonda, alıcılar karlı çıkar, borçlular zarar eder. Sabit
gelirliler ise piyasadaki dengesizlikleriyle pek
ilgilenmediklerinden zarara uğramayacaklardır. Buna karşılık,
firmalar büyük kayıplara uğrayabilir.
Deflasyona karşı alınabilecek tedbirler
- Ucuz faizle bol kredi imkânları sağlamak
- Harcamaları özellikle, (devletin yaptığı
yatırımlar) fazlalaştırmak.
- Gelir ve kurumlar vergisini, yatırımları arttıracak biçimde
ayarlamak.
- Yüksek uygulamak.
- Tüketim kredilerini attırmak.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Orijinal kaynak: deflasyon. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler