cluedo ne demek?
İpucu oyunu ya da Türkiye'deki pazarlama ismi Cluedo Yalanın
Peşinde (İngilizce: Cluedoya
daClue), 3-6 kişilik şans, strateji ve blöf içeren
cinayet/gizem/detektiflik temalı bir kutu (masa) oyunudur. Oyunda bir
evde bir cinayet işlenmiştir; Dr. Black'in katilinin kim olduğu, neyle
ve nerede bu cinayeti işlediği bulmaya çalışılır.
Tarihçe
Anthony E. Pratt tarafından II.
Dünya Savaşı yılları sırasında
İngiltere’de bulundu ve 1949 ‘de ilk kez
“Cluedo” ismiyle piyasaya sürüldü .
Dedektiflik oyunlarının klasiği sayılan oyun
hakkında çok sayıda oyun, kitap, film, televizyon dizisi ve müzikal
yayınlandı. Dağıtımını Amerikan oyuncak şirketi
Hasbro, Parker
Brothers ve
Waddingtons şirketi yapmaktadır. Çeşitli
ekstra karakterler, silahlar ve odalar veya farklı oyunlar içeren çokça
yan ürün piyasaya sürüldü. Orijinal oyun "Klasik Dedektif Oyunu" olarak
pazarlanmakta ve çeşitli yan ürünler farklı sloganlarla ayırt
edilmektedir.
Türkiye’de ilk kez 1979’da Yuma Aile
Oyun’unca “İpucu” ismiyle piyasaya sürüldü.
Daha sonraları “Cluedo-Bir Cinayet Soruşturması”, “Cluedo-İpucu
Peşinde”, “Cluedo-Yalanın Peşinde”, “Cluedo-Kendi Maceranı Seç”
gibi farklı isimlerle benzerleri üretildi.
Oyun malzemeleri
- Oyun tablası
- 6 farklı renkte piyon ve bunlara ait 6 kişi kartı
- 6 farklı cinayet aleti figürü ve bu aletlere ait 6 alet kart
- 9 farklı oda kart
- Oyuncuların notlarını alabilecekleri detektif not kağıtlar
- Üzerinde “ÇOK GİZLİ” yazılı bir kart kutusu
- 1 zar
Oyuna hazırlık
- 6 adet piyonun hepsi oyuncu sayısına bakılmadan oyun tablasındaki
yerlerine yerleştirilir.
- Oyuncular istedikleri bir piyonu seçerler.
- Kartlar 3 gruba ayrılır: Oda kartları, alet kartları ve kişi
kartları ayrı ayrı karıştırılır.
- Her gruptan bir kart çekilir ve kimsenin göremeyeceği şekilde
üzerinde “ÇOK GİZLİ” yazan kutunun içine dikkatle konur. Bu üç kartı
hiçbir oyuncu görmemelidir.
- Geri kalan tüm 18 adet kart birbiriyle karıştırılır; soldan sağa
oyuna katılan tüm oyunculara sırayla birer birer bitene kadar
dağıtılır. Oyuncu sayısına göre bazı oyunculara daha fazla kart
düşebilir.
İpucu Oyun Karakterleri (Yuma) | Renk |
---|
Bayan Alev | Kırmızı |
Bay Altın | Sarı |
Bay Kaymak | Beyaz |
Bayan Kaktüs | Yeşil |
Prof. Deniz | Mavi |
Bayan Menekşe | Mor |
Oynanış
- Oyuna ilk Bn. Alev (Kırmızı Piyon) başlar. Eğer bu piyonu kimse
almadı ise solundan itibaren ilk oyuncu oyuna başlar. Oyuncular
sırayla zarı atar ve karelerde ilerler. Tabladaki kareler sadece
piyonların ilerlemesi içindir. Oyuncular attıkları zar kadar
piyonlarını ileri geri sağa sola ilerletebilirler; çapraz
oynayamazlar. İki piyon aynı anda bir karede duramaz ve bir piyon
diğer piyonun üstünden atlayamaz.
- Bir odaya giriş - çıkışın üç yolu vardır:
- Atılan zar kadar ilerleyip odanın kapısından girmek (Odaya
girmek için gereken rakamdan fazla zar atarsanız da odanın içine
girersiniz); odadan çıkmak içinden zar atıp kapıdan çıkmak
- (Zar kullanmadan) Gizli geçidi kullanıp bir köşedeki odadan öbür
köşedeki odaya atlamak
- Başka bir oyuncu tarafından sorgulama amacıyla bir odaya
getirilmek
- Eğer bir odanın kapısında bir piyon varsa o piyon oradan hareket
etmedikçe diğer piyonlar odaya o kapıdan giriş – çıkış yapamazlar
- Oyunda pas geçmek yoktur; her oyuncu sırası geldiğinde piyonunu
hareket ettirmek zorundadır.
- Kendi sıranızda çıktığınız bir odaya sıranız geçmeden geri
dönemezsiniz.
- Herhangi bir odaya giren oyuncu girdiği odada "Sorgulama"
yapabilir.
- Sorgulama "Kim", "Neyle" ve "Nerede" cinayeti işlediğine dair
yapılır. Örneğin, Bn. Alev (Kırmızı Piyon) Çalışma Odasına
girmiştir. Burada şu şeklide sorgulama yapar: “Bay Kaymak’ın
(Beyaz Piyon), İngiliz Anahtarı ile Çalışma odasında işlediği
cinayeti araştırıyorum” der. Bu sorguyu yaparken önce Beyaz Piyonu
sonra da İngiliz Anahtarını bulundukları yerlerden alıp Çalışma
odasına getirir.
- Sorgu yapanın solundaki ilk oyuncu elindeki kartlara bakar.
Sorgulanan kişi, alet ya da oda kartından elinde olan varsa
bunlardan istediği bir tanesi (<u>sadece birini)</u> sorguyu yapan
oyuncuya gösterir. Bu gösterdiği kartı diğer oyuncuların görmemesi
lazımdır. Eğer elinde bu kartların hiç birisi yoksa onun solundaki
oyuncuya sıra geçer. O da aynı şekilde elindeki kartlarda bu sorgu
yapılan kartlardan varsa istediği birini göstermek zorundadır. Bir
oyuncunun elinde aranan kart(lar)dan varsa mutlaka birini göstermek
zorundadır. Göstermek istediği kartı kendi seçer. Bu şekilde tüm
oyuncular sorguya olumlu ya da olumsuz bir yanıt verirler.
- Sorgu sonrasında odaya getirilen aletler ve piyonlar tekrar geri
taşınmazlar. Piyonlar getirildikleri odana oyuna devam ederler,
isterlerse sırası geldiğinde bulunduğu odada sorgu yapabilirler.
- Oyuncular istedikleri kadar odaya girebilirler; odalarda sorgu
yaparak tablanın ortasında bulunan “ÇOK GİZLİ” kutusunun içindeki üç
kartı doğru tahmin etmeye çalışırlar.
- Yeterince sorgu yaptığını ve topladığı bilgilerle bu üç kartı
bulduğunu düşünen oyuncu sırası geldiğinde “Suçlama” yapacağını
bildirir.
- Elindeki dedektif not kağıdına "Suçlunun adını", "Cinayet
aletini" ve "Cinayet yerini" kimseye göstermeden yazar. Kutuyu
alır ve yine kimseye göstermeden içine bakar; eğer yazdıkları
ile kutudakiler aynı ise kartları ve not defterini herkese
gösterir ve Oyunu kazanır
- Eğer bir tek kart bile yanlış ise kartları yine kutuya koyar ve
oyuna devam eder. Ancak artık bir daha yeni bir sorgu ya da
suçlama yapamaz. Bundan sonra sadece kendi elindeki kartlarla
diğer oyuncuların sorgularını çürütmeye çalışır. Kendi piyonu
ile de artık bir odanın kapısını kapatamaz.
Oyun Sonu
- Suçlama yapan oyuncu tablanın ortasındaki kutunun içindeki kartların
üçünü de doğru bilirse “cinayeti çözmüş” yani oyunu kazanmış olur.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Orijinal kaynak: cluedo. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler