cizye ne demek?
Cizye, İslam hukukunda, Müslüman olmayan erkeklerden alınan bir tür vergidir. Cizye, İslam devletinin himayesi altında yaşayan gayrimüslimlerin can ve mal güvenliklerinin sağlanması karşılığında ödedikleri bir bedel olarak kabul edilir.
Temel Özellikleri:
- Kime Uygulanır: Gayrimüslimlere (ehl-i zimmet) uygulanır. Kadınlar, çocuklar, yaşlılar, köleler, engelliler ve din adamları cizyeden muaf tutulmuştur.
- Amacı: Gayrimüslimlerin İslam devleti içerisindeki güvenliklerinin sağlanması, askerlik hizmetinden muaf tutulmaları ve devletin genel giderlerine katkıda bulunmaları amaçlanır.
- Miktarı: Cizye miktarı, kişinin ekonomik durumuna göre değişebilir ve devlet tarafından belirlenir. Fakirlerden cizye alınmazdı.
- Hukuki Dayanağı: Cizyenin İslam hukukundaki dayanağı Kur'an'daki Tevbe Suresi'nin 29. ayeti olarak kabul edilir.
- Tarihi Süreç: Cizye uygulaması, İslam devletlerinin genişlemesiyle birlikte farklı coğrafyalarda uygulanmıştır. Uygulama şekli ve miktarı zaman içinde değişiklik göstermiştir.
Önemli Hususlar:
- Cizye, İslam devletinin gayrimüslimlere karşı bir hoşgörü ve koruma politikası olarak da değerlendirilir.
- Cizye ödeyen gayrimüslimler, İslam devleti içinde Müslümanlarla aynı haklara sahip olurlar (bazı istisnalar dışında).
- Cizye uygulaması, günümüzde çoğu İslam ülkesinde kaldırılmıştır.