cheshire ne demek?

Cheshire Törensel Kontluğu, Birleşik Krallık'a bağlı İngiltere ülkesinin Kuzey-Batı bölgesinde 1974'ten 2009'a kadar birinci seviyede yerel idare metropoliten kontluğu olmuş; 2009'da hukuken lağvedilmemekle tüm görev ve yetkileri yeni kurulan tek seviyeli yerel idareler verilmiştir. Fakat Cheshire yine de kraliyet seremonileri için törensel kontluk olarak kalmıştır. Cheshire Kontluğu merkezi Chester'deydi ama kontluk sınırları içinde en büyük nüfuslu yerleşke Warrington idi.

Coğrafya

Cheshire Kontluğu Kuzey-Batı İngiltere bölgesinde konumlanmıştır. Sınırlarında İngiltere ülkesinde bulunan Merseyside, Greater Manchester, Derbyshire, Staffordshire ve Shropshire törensel kontlukları ve Galler ülkesinde bulunan Flintshire ve Wrexham kontlukları bulunur. Şu gösterim Cheshire sınırlardaki kontlukların yönlerini gösterir:¹


<small>Kuzeybatı:</small> Merseyside	<small>Kuzey:</small> Merseyside Greater Manchester	<small>Kuzeydoğu:</small> Greater Manchester
<small>Batı:</small> Flintshire	<span style="font-size:120%">Cheshire</span>	<small>Doğu:</small> Derbyshire
<small>Güneybatı:</small> Wrexham	<small>Güney:</small> Shropshire	<small>Güneydoğu:</small> Staffordshire

Cheshire Kontluğu'nun kuzeybatısında İrlanda Denizi'ne akan "Dee Nehri"'nin halici ve "Mersey Nehri"'nin halici vardır ve bunlar arasında "Wirral Yarımadası" bulunmaktadır. Wirral Yarımadasının güney kısımları Cheshire'a bağlıdır.

Cheshire Kontluğu'nun arazisinin çoğunluğunu "Kuzey Galler"'deki tepeleri ve Derbyshire'daki "Peak District" tepelik araziyi birbirinden ayıran ve genellikle killi topraklardan oluşan düz "Cheshire Ovası" (veya diğer adıyla "Cheshire Aralığı") kaplar. Bu düzlük, jeolojik dönemlerde İngiltere'nin çoğunun buzullarla kaplı olduğu son buzul dönemi bitişinde buzulların geri çekilişi sırasında oluşturulmuştur. Bunun bir sonucu da bu düzlükte birçok su ile dolu "mere" adı verilen küçük büyük çukurlar bulunmasıdır.

Bu bölgede en alt tabaka kaya "Triassik" dönemde oluşan "kumtaşı"'dır. Bu alt tabakanın yüzeye çıktığı alanlarda, özellikle Runcorn civarında, bu alanlarda taş ocakları kurulup çıkarılan taş, bina yapımı için popüler olarak kullanılmıştır. "Angilikan Liverpool Katedrali" ve "Chester Katedrali" özel kırmızımsı renkte olan bu taştan yapılmıştır.

Cheshire Kontluğu'nun doğu kısmı "Yukarı Triassik" döneminde deniz altında oluşmuştur. Taşlaşmış deniz zemini ile kaya tuzu tabakaları halindedir. Burada bulunan Northwich kasabasında yüzyıllardır bu kaya tuzu tabakalarına maden ocakları kurulup kaya tuzu çıkarılmakta ve o yöre için büyük sanayi dalı olmaktadır.

Cheshire ovasını bu doğu bölgeden ayıran kumtaşından oluşmuş çok bariz bir tepeler sırası bulunmaktadır ve bu tepeler sırasına "Mid-Cheshire Ridge (Orta Cheshire Sırtı)" adı verilmektedir. Bu sırtda "Frodsham" kasabasından "Delamere Ormanı", "Beeston Şatosu" ve Demir Çağı'nda yapılmış istihkam kalelerini takip edip Shropshire kontluğunda "Whitchurch" kasabasına giden "Sandstone Trail (Kumtaşı Patikası)" adlı bir yaya uzun yürüyüş yolu açılmıştır.²

Tarihçe

Chester kenti Romalılar tarafından "Deva Victrix" olarak bir lejyon merkezi olarak kurulmuştu. Cheshire sözcüğü ilk defa

yüzyılda yazılmış olan "Anglo-Sakson Tarih Vakalaarı Tarihi"'nde verilmiştir ve Roma "lejyonlarının şehirlerinin shire bölgesi anlamı vermektedir.³ Fakat kontluğun 920 civarında "Yaşlı Edward" adlı bir Anglo-Sakson kralı tarafından kurulduğu kabul edilmektedir.

İngiltere'nin 1066'da Norman istilasından sonra çıkan Anglo-Sakson isyanları ancak bir 1069'da büyük zorlukla çok gaddar bir şekilde bastırılmıştır. Bu zalim politikayı kuzeybatı İngiltere'de "Hugh Lupus (Kurt Hugh)" adıyla bilinen Hugh d'Avranches, Kralın kuzeybatı İngiltere'de temsilcisi olarak tüm kuzeybatıyı idaresi altında "Chester Kontu" unvanı ile Chester'de merkezi ile çok sertçe uygulamıştır. Normanların kendi ellerine geçirebilmek için yaptırdıkları İngiltere'deki toprak kullanımı ve servet sayımı için 1086'da hazırlanan "Domesday Kitabı" adlı büyük eserde Cheshire "Cestrescir (Chestershire)" olarak geçmektedir. Ama bu Cheshire günümüzdeki kontluktan çok daha büyük idi.⁴

Günümüzde "Galler" ülkesi olarak kabul edilen araziler Domesday kitabında Cheshire içinde görülmektedir.⁵ 1397'de İngiltere'nin o zaman Galler sınır bölgeleri Cheshire içinde olduğu açıkça kabul edildi ve Cheshire'ya "Prenslik" statüsü verildi. İngiliz Kralı II. Richard unvan olarak "İngiltere ve Fransa Kralı; İrlanda Lordu ve Chester Prensi" adı ile anılmaya başlandı. O zamana kadar ve günümüze kadar İngiltere'de hiçbir Kontluk bu şekilde şereflendirilmemiştir. Fakat 1399'da II. Richard krallığı kaybedince bu unvan kullanılmamaya başlandı.⁶

1994'te yürürlüğe giren "1972 Yerel İdare Kanunu" ile eski Cheshire Kontluğu sınırları büyük değişikliklere uğradı. Kuzey Batı İngiltere'de Merseyside ve Greater Manchester adlı iki tane metropoliten kontluk kuruldu. Cheshire'a ait olan Birkenhead ve Wallasey Wirral olarak Merseyside'a bağlandı. "Stockport", "Hyde", "Dukenfield" ve "Stalybridge" Greater Manchester'e verildi. "Tintwistle" Derbyshire'a bağlandı. Diğer taraftan yeni Meryside/Great Manchester güneyinde kalan Lancashire'a ait bölgeler ve bunlar arasında Widnes ve Warrington yeni Cheshire Kontluğu'na verildi.⁷

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p>Bölgeler</p></th> <th><p>Harita ayrıntıları</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><ol> <li><a href="Cheshire_West_ve_Chester" title="wikilink">Cheshire West ve Chester</a></li> <li><a href="Cheshire_East" title="wikilink">Cheshire East</a></li> <li><a href="Warrington" title="wikilink">Warrington</a></li> <li><a href="Halton_(borough)" title="wikilink">Halton</a></li> </ol></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

1998'de yapılan bir reformla Halton ve Warrington Cheshire Kontluk Konseyi'ne bağlı olmaktan ayrılıp "tek seviyeli yerel idare" oldular. 2009'da ise yeniden bir reform ile iki seviyeli "shire" tipli "Cheshire Kontluk" lağvedildi. Cheshire East ve Cheshire West ve Chester adlı iki yeni "tek-seviyeli yerel idare" kuruldu. Böylece "Cheshire Kontluğu" bir yer l idare birimi olarak resmen ortadan kalkmış oldu. Yerine dört tane "tek-seviyeli yerel idare" (Halton, Warrington, Cheshire West ve Cheshire West ve Chester) kuruldu.

Fakat Cheshire bir "Törensel Kontluk" olarak hala İngiltere'nin bir yerel idare birimi olarak bulunmaktadır. Ayrıca "itfaiye ve kurtarma hizmetleri" ve yörel polis görevi yapan "Cheshire Polis" servisi için tek-seviyeli yerel idare temsilcilerinden oluşan tüm Chesire'a hizmet sağlayan kurumlar vardır.

Demografi

Cheshire Kontluğu sınırları içinde toplam nüfus (2001 Nüfus Sayımı itibarıyla) 673,781 kişi idi. Bu nüfusun %51,3'u erkek ve %43,7'si kadındı. 0-14 yaşlarında olanlar arasında erkek oranı %51.5 ve kadın oranı %48,4 olup 75 yaşından büyükler arasında erkek oranı %37,1 ve kadın oranı %62,9 idi.

Cheshire Kontluğu'nda, Mersey Nehri kenarında bulunan kentler ve tarihsel Chester şehri dışında, genel olarak çok sayıda küçük kasabalar ve köyler bulunup kontlukta buyuk sayıda kırsal nüfus yaşamaktadır. Bunların ana ekonomik katkısı tarım sektöründedir. Cheshire Kontluğu'nda nüfus yoğunluğu 32 kişi/km²'dir. Bu Kuzey-Batı İngiltere bölgesi için ortalama yoğunluk olan 42 kişi/km² ile İngiltere ve Galler ülkeleri ortalama yoğunluk olan 38 kişi/km²'nin altındadır. Buna karşılık Cheshire'da bulunan Ellesmere Port ve Neston bölgesinde nüfus yoğunluğu 92 kişi/km²'dir.⁸

Cheshire Kontluğu arazileri 1974'te değiştirilmekle beraber, o zaman içine dahil olan eski yerel idareler için nüfus sonuçları elde bulunduğu için, yapılan yeni hesaplarla günümüzdeki Cheshire Kontluğu sınırları içindeki nüfusun 10 yıllık nüfus sayımlarına göre nasıl değiştiği bulunmuştur.

Cheshire Kontluğu için 19. yüzyıl ve 20. yüzyıl nüfus sayımlarına göre nüfusun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:⁹¹⁰

<small>Kişi</small> <timeline> Colors=

id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:750 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:675000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:50000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:10000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo

BarData=

bar:1801 text:1801
bar:1811 text:1811
bar:1821 text:1821
bar:1831 text:1831
bar:1841 text:1841
bar:1851 text:1851
bar:1861 text:1861
bar:1871 text:1871
bar:1881 text:1881
bar:1891 text:1891
bar:1901 text:1901
bar:1911 text:1911
bar:1921 text:1921
bar:1931 text:1931
bar:1941 text:1941
bar:1951 text:1951
bar:1961 text:1961
bar:1971 text:1971
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2001 text:2001

PlotData=

color:barra width:20 align:left

bar:1801 from:0 till: 124570
bar:1811 from:0 till: 141672
bar:1821 from:0 till: 167730
bar:1831 from:0 till: 191965
bar:1841 from:0 till: 206063
bar:1851 from:0 till: 224739
bar:1861 from:0 till: 250931
bar:1871 from:0 till: 277123
bar:1881 from:0 till: 303315
bar:1891 from:0 till: 324494
bar:1901 from:0 till: 343557
bar:1911 from:0 till: 364179
bar:1921 from:0 till: 379157
bar:1931 from:0 till: 395717
bar:1941 from:0 till: 431335
bar:1951 from:0 till: 471438
bar:1961 from:0 till: 533642
bar:1971 from:0 till: 605918
bar:1981 from:0 till: 632630
bar:1991 from:0 till: 656050
bar:2001 from:0 till: 673777

PlotData=

bar:1801 at: 124570 fontsize:S text: 124.570 shift:(-8,5)
bar:1811 at: 141672 fontsize:S text: 141.672 shift:(-10,5)
bar:1821 at: 167730 fontsize:S text: 167.730 shift:(-10,5)
bar:1831 at: 191965 fontsize:S text: 191.965 shift:(-10,5)
bar:1841 at: 206063 fontsize:S text: 206.063 shift:(-10,5)
bar:1851 at: 224739 fontsize:S text: 224.739 shift:(-10,5)
bar:1861 at: 250931 fontsize:S text: 250.931 shift:(-10,5)
bar:1871 at: 277123 fontsize:S text: 277.123 shift:(-10,5)
bar:1881 at: 303315 fontsize:S text: 303.315 shift:(-10,5)
bar:1891 at: 324494 fontsize:S text: 324.494 shift:(-10,5)
bar:1901 at: 343557 fontsize:S text: 343.557 shift:(-10,5)
bar:1911 at: 364179 fontsize:S text: 364.179 shift:(-10,5)
bar:1921 at: 379157 fontsize:S text: 379.157 shift:(-10,5)
bar:1931 at: 395717 fontsize:S text: 395.717 shift:(-10,5)
bar:1941 at: 431335 fontsize:S text: 431.335 shift:(-10,5)
bar:1951 at: 471438 fontsize:S text: 471.438 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 533642 fontsize:S text: 533.642 shift:(-10,5)
bar:1971 at: 605918 fontsize:S text: 605.918 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 632630 fontsize:S text: 632.630 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 656050 fontsize:S text: 656.050 shift:(-10,5)
bar:2001 at: 673777 fontsize:S text: 673.777 shift:(-10,5)

TextData=

fontsize:S pos:(20,20)
text:Kaynak - A`` ``Vision`` ``of`` ``Britain`` ``through`` ``time

</timeline>

Yerleşkeler

Cheshire törensel kontluğu sınırları içinde İngiltere'nin en zengin ikametgah alanları bulunur. 2006'da yapılan bir araştırmada Alderley Edge, Wilmslow, Prestbury, Tarporley ve Knutsford kasabalarının İngiltere'nin kuzeyinde en yüksek ortalama ev fiyatları olan mevkiler oldukları anlaşılmıştır. Bu alan adi coğrafi şekline atıfla "Cheshire Altın Üçgeni" olarak anılmaktadır.¹¹

Şu liste törensel Cheshire Kontluğu'da bulunan kent ve kasabalar isimlerini vermektedir:

Törensel Kontluk	Tek seviyeli yerel idare	İdare merkezi kent	Diğer kent ve kasabalar
Cheshire	Cheshire East	Sandbach	Alsager, Bollington, Crewe, Congleton, Knutsford, Macclesfield, Middlewich, Nantwich, Wilmslow
Cheshire West ve Chester	Chester	Ellesmere Port, Frodsham, Malpas, Neston, Northwich, Winsford
Halton	Widnes	Runcorn
Warrington (borough)	Warrington	Lymm

Görülebilecek yerler

Alderley Edge: Doğa güzelliği ve büyü hikâyeleri ile isim yapmış bir tepe.
Chester şehrinin eski binalarıyla çarşı merkezi: dükkânlar önünde iki katlı yaya yolları.
Chester Katedrali
Chester'in şehir surları
Chester'de Tuz Müzesi.
Trent ve Mersey Kanalı: Açılımı 1777. 140 km uzunlukta dar mavnalar için kanal. Derbyshire'da bulunan Trent Nehri ile eskide Cheshire'da bulunan Runcorn'da Mersey Nehri ile birleştirmektedir.
Shropshire Union Canal: Açılımı 1835. Ünlü İngiliz mühendis Thomas Telford tarafından yapılan dar mavna kanalı. Wolverhampton ile Mersey Nehri'ni birbirine bağlamak üzere yapılmıştır..
Dunham Massey: Kral George dönemi mimarî stilli büyük kırsal malikane konağı
Hare Hill: Alderley köyü civarında bulunan ağaç bahçesi
Lyme Park: Pennine Dağları eteklerinde bulunan 18. yy yapımı büyük bir malikane konağı. BBC TV şirketinin 1995 yapımı olan Gurur ve Önyargı dizisinin mizansenini sağlamıştır.
Little Moreton Hall: Congleton'da bulunan "Tudor" mimarî stilinde bir eski malikane evi.
Tatton Park: Knutsford'da bulunan. Neoklasik mimari stilli bir malikane konağı ve konak etrafında çeşitli değişik bahçe stillerini (Japon bahçesi, İtalyan bahçesi vb) kapsayan büyük bir bahçe.
Quarry Bank Mill: Sanayi arkeolojisine büyük katkı. 1784-1959 arasında fabrika olarak önce su gücüyle ve sonra buharla çalışan pamuk dokuma makineleri ile donatılmış bir pamuklu fabrikası. Pamuklu dokuma sanayii müzesine dönüştürülmüştür.

Kaynakça

İngilizce Wikipedia "Cheshire" maddesi

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: cheshire. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

↩
↩
Harris, B. E. and Thacker, A. T. (1987). say.237. ↩
↩
↩
Davies, R. R. 'Richard II and the Principalıty of Chester' makalesi, The Reign of Richard II: Essays in Honour of May McKisack, ed. F. R. H. Du Boulay and Caroline Baron (1971) ↩
Local Government Act 1972 ↩
↩
Kaynak: ↩
↩
↩