chabad ne demek?

Chabad, (****) bir Ortodoks Yahudi Hasidik hanedanıdır. Chabad, özellikle sosyal yardım faaliyetleri nedeniyle dünyanın en tanınmış Hasidik hareketlerinden biridir. Ayrıca dünyadaki en büyük Hasidik gruplardan¹ ve Yahudi dini organizasyonlarından biridir.

1775 yılında Liadili Haham Schneur Zalman tarafından kurulan "Chabad"'ın ( üç İbranice kelimeden oluşturulmuş bir kısaltmadır: Chochmah, Binah, Da'at (****) (Türkçe: "Bilgelik, Anlayış ve Bilgi") üç kelimelik sloganı Chabad haraketinin entelektüel temellerini oluşturur.² Lubavitch adı, 1813'ten 1915'e hanedanın liderlerinin ikamet ettiği ve şu an Ukrayna'da bulunan kasabadan gelmektedir.³⁴ Chabad'da Lubavitch'ten gelmeyen kişilerin soyları ya ortadan kayboldu ya da evlilik yoluyla Lubavitch hattına katıldılar. 1930'larda, Chabad'ın altıncı Rebbe'si olan Haham Yosef Yitzchak Schneersohn, Chabad hareketinin merkezini Rusya'dan Polonya'ya taşıdı. II.Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden sonra hareketin merkezini Amerika Birleşik Devletleri'ne Crown Heights, Queens'e taşıdı.

1951'de Haham Menachem Mendel Schneerson, liderliği yedinci Chabad Rebbe olarak resmen kabul etti. Schneerson'un liderliğinde Chabad hareketi dünyadaki en yaygın Yahudi hareketlerinden birine dönüştü. Liderliği altında Chabad, dünya çapında dini, sosyal ve insani ihtiyaçları karşılamayı amaçlayan geniş bir kurumlar ağı kurdu.⁵ Chabad kurumları, bağlı olmayan (''dinsiz'') Yahudilere erişim ve insani yardımın yanı sıra dini, kültürel ve eğitimsel faaliyetler de sağlıyor. Kendini dış dünyadan ayıran çoğu ultra-Ortodoks grubun aksine, Chabad daha geniş bir coğrafyada faaliyet gösterip seküler Yahudiler'e hitap ediyor. Schneerso'un, takipçilerinin çoğu tarafından Mesih olduğuna da inanılıyordu ve bu konudaki kendi pozisyonu bilim adamları arasında tartışılıyor. Chabad'ın mesih ideolojisi, Yahudi Ortodoks dünyasında Chabad'a karşı suçlamalara neden olan tartışmalara yol açtı. Haham Schneerson'ın 1994'teki (3 Tamuz 5754) ölümü birçok takipçiyi şok etti. Hareket, Schneerson'un ölümünden sonra yerine yeri bir lider atamadı. Chabad günümüzde Mesih sorununu tartışmak istemeyen "ılımlılar" ile Schneerson'un gerçekten ölmediğini ve yeniden ortaya çıkacağını iddia eden "Mesihçiler" arasında bölünmüş durumdadır.

2018'de Marcin Wodziński, Chabad hareketinin küresel Hasidik nüfusunun %13'ünü oluşturduğunu tahmin etti. Toplam Chabad hane sayısının 16.000 ile 17.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir.⁶ Chabad etkinliklerine ara sıra veya düzenli olarak katılanların sayısının çok daha fazla olduğu düşünülmektedir. 2005'te Kudüs Halkla İlişkiler Merkezi, yılda en az bir milyon Yahudinin Chabad hizmetlerine katıldığını bildirdi.⁷⁸⁹

Topluluk

Chabad müritleri, Chabad Chasid (veya Hasid), Lubavitcher (Yidiş), Chabadnik (İbranice) veya Chabadsker (Yidiş) olarak adlandırılır.¹⁰ Chabad'ın müritleri arasında hem Hasidik takipçileri hem de Chabad sinagoglarına ve Chabad tarafından yönetilen diğer kurumlara katılan Hasidim olmayan Yahudiler vardır.¹¹

Chabad topluluğu, Chabad hahamlarının takipçilerinden (Hasidim) oluşur. Başlangıçta Doğu Avrupa merkezli olarak Chabadd, bugün dünyanın dört bir tarafında görülebilir. Chabad'ın Hasidic takipçilerinin yüksek yoğunlukta olduğu topluluklar arasında Crown Heights, Brooklyn ve Kfar Chabad, İsrail bulunmaktadır.¹²¹³

Organizasyonlar

Chabad evi

Bir Chabad evi, öncelikle hem eğitim hem de gözlem amaçlı hizmet veren bir türYahudi cemaat merkezidir. Çoğunlukla, topluluk kendi merkezini destekleyene kadar, Chabad evi shaliach'ın evinde yer alır ve oturma odası "sinagog" olarak kullanılır.¹⁴

2008 Mumbai saldırılarında, yerel Chabad evi hedef alındı.¹⁵¹⁶ Yerel Chabad elçileri, Haham Gavriel Holtzberg ve eşi Rivka ve diğer dört diğer Yahudi, İslamcı teröristler tarafından öldürüldü.¹⁷ Chabad dünyanın dört bir yanından taziyeler aldı.¹⁸

Kaynakça

Orijinal kaynak: chabad. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩

6. Marcin Wodziński, Historical Atlas of Hasidism, Princeton University Press, 2018. ss. 192–196. ↩

7. ↩

8. Slater, Elinor and Robert, Great Jewish Men, Jonathan David Publishers 1996 (). s. 279. ↩

9. ↩
10. ↩

11. Liebman, Charles S. "Orthodoxy in American Jewish Life." The American Jewish Year Book (1965): 21–97. ↩

12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩

Kategoriler