budist ne demek?

Budizm, yaklaşık 2500 yıl önce Hindistan'da Siddhartha Gautama (daha sonra Buda olarak bilinen) tarafından kurulmuş bir din ve yaşam felsefesidir. Dünya çapında milyonlarca takipçisi olan Budizm, çeşitli okullara ve geleneklere ayrılmış olsa da, temel öğretileri oldukça tutarlıdır.

Temel Öğretiler:

  • Dört Asil Gerçek: Budizm, varoluşun temel gerçeği olarak dört asil gerçeği tanımlar:

    • Duḥkha (Acı): Yaşam, doğal olarak acı vericidir. Bu acı, fiziksel acı, duygusal acı ve varoluşsal acı şeklinde kendini gösterir.
    • Samudaya (Acının Kökeni): Acının kökeni, öznellik, tutku ve cehalettir (avidya).
    • Nirodha (Acının Sonu): Acı sonlandırılabilir.
    • Magga (Acıya Son Vermenin Yolu): Acıya son veren yol sekiz katlı asil yoldur.
  • Sekiz Katlı Asil Yol: Acıdan kurtulmanın yolu, sekiz öğeden oluşan bir yaşam tarzı pratiği gerektirir:

    • Doğru Görü: Gerçeği anlamak.
    • Doğru Niyet: Şefkatli ve bilge olmak.
    • Doğru Söz: Yalan söylememek, dedikodu yapmamak, sert konuşmamak.
    • Doğru İş: Öldürmemek, çalmamak, cinsel istismarda bulunmamak.
    • Doğru Yaşam: Doğru kazanç yollarını takip etmek.
    • Doğru Çaba: Kötü düşünceleri terk etmek, iyi düşünceleri geliştirmek, zihni sakinleştirmek.
    • Doğru Zihinsel Dikkat: Zihni dikkatli bir şekilde yönetmek.
    • Doğru Konsantrasyon: Zihni tek bir noktaya odaklama (meditasyon).
  • Karma ve Reenkarasyon: Budizm, karma (eylemlerinin sonuçları) ve reenkarasyon (ölümden sonra yeniden doğuş) inancına dayanır. Eylemlerimiz, gelecekteki yaşamlarımızı şekillendirir. Amaç, karma döngüsünden kurtulmaktır (Nirvana).

  • Nirvana: Nirvana, acı ve yeniden doğuş döngüsünden kurtuluş halidir. Tam bir aydınlanma ve huzur durumudur.

Budizm'in Ana Kolları:

Budizm, zaman içinde farklı okullara ve geleneklere ayrılmıştır. En bilinenleri:

  • Theravada Budizmi: Güneydoğu Asya'da yaygın olan, Pali kutsal metinlerine odaklanan, daha çok bireysel meditasyon ve öz disiplin üzerine kurulu bir gelenektir.
  • Mahayana Budizmi: Doğu ve Kuzey Asya'da yaygın olan, başkalarına yardım etmeyi ve aydınlanmaya ulaşmayı vurgulayan, daha geniş bir kurtuluş yolunu öneren bir gelenektir. Bodhisattva kavramı (aydınlanmayı erteleyip başkalarına yardım eden varlık) Mahayana'nın merkezinde yer alır.
  • Vajrayana Budizmi: Tibet Budizmi olarak da bilinen, tantrik uygulamalara ve hızlı bir şekilde aydınlanmaya ulaşmayı hedefleyen bir gelenektir.

Bu bilgiler, Budizm'in geniş ve karmaşık dünyasına genel bir bakış sunmaktadır. Daha detaylı bilgi için, belirli Budizm okulları ve uygulamaları üzerine araştırma yapmak faydalı olacaktır.