artrit ne demek?

Artrit, eklemleri etkileyen ve yaygın bir sağlık sorunudur. Birçok farklı artrit türü vardır ve hepsi de farklı nedenlere, semptomlara ve tedavi yöntemlerine sahiptir. Genel olarak, artrit eklemlerde ağrı, şişme, sertlik ve hareket kısıtlılığına neden olur.

İşte bazı temel bilgiler:

Artrit Türleri: En yaygın artrit türleri şunlardır:

  • Osteoartrit (OA): "Aşınma ve yıpranma" artriti olarak da bilinir. Kıkırdak, eklemleri koruyan ve yastıklayan dokuların aşınması ve yıpranması sonucu oluşur. Yaşla birlikte daha yaygındır ve genellikle eller, dizler, kalçalar ve omurgayı etkiler.

  • Romatoid Artrit (RA): Otoimmün bir hastalıktır, yani bağışıklık sistemi yanlışlıkla vücudun kendi dokularına saldırarak eklemlerde iltihaplanmaya neden olur. Vücutta herhangi bir eklemi etkileyebilir, ancak genellikle eller, bilekler ve ayakları etkiler. RA, OA'dan daha fazla ağrı, şişme ve deformasyon yapabilir.

  • Gut: Vücutta ürik asit kristallerinin birikmesi sonucu oluşan bir tür artrittir. Bunlar genellikle büyük ayak başparmağında birikir ancak vücudun diğer eklemlerini de etkileyebilir. Şiddetli ağrı ve şişmeye neden olur.

  • Psoriatik Artrit: Sedef hastalığı olan kişilerde görülebilen bir tür artrittir. Eklemlerde iltihaplanmaya ve eklem hasarına neden olabilir.

  • Juvenil İdiopatik Artrit (JIA): Çocuklarda görülen bir artrit türüdür. Farklı formları vardır ve tedavi yaklaşımları farklılık gösterir.

Artritin Semptomları: Artrit semptomları artrit türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir ancak yaygın semptomlar şunlardır:

  • Eklemlerde ağrı: Bu ağrı hareket halindeyken veya istirahat halindeyken olabilir.
  • Eklemlerde şişme: Eklemlerin şişmesi ve hassasiyeti görülür.
  • Eklemlerde sertlik: Sabah veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra eklemlerde sertlik hissedilir.
  • Eklemlerde hareket kısıtlılığı: Eklemlerin hareket aralığı daralır.
  • Eklemde kızarıklık ve sıcaklık: İltihaplı eklemler kızarık ve sıcak olabilir.
  • Yorgunluk: Artrit genel yorgunluğa ve halsizliğe neden olabilir.

Artritin Teşhisi: Artrit teşhisi genellikle fizik muayene, tıbbi geçmiş ve görüntüleme testleri (röntgen, MR, ultrason) ile konur. Kan testleri de bazı artrit türlerini teşhis etmeye yardımcı olabilir.

Artritin Tedavisi: Artrit tedavisi, artrit türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

  • İlaçlar: Ağrı kesiciler, iltihap önleyiciler, biyolojik ilaçlar ve diğer tedavi edici ilaçlar.
  • Fizik Tedavi: Eklemlerin hareket kabiliyetini iyileştirmek ve gücü artırmak için egzersizler ve diğer tedavi yöntemleri.
  • İş Terapisi: Günlük aktiviteleri kolaylaştırmak için yardımcı cihazlar ve teknikler.
  • Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve ideal kiloyu korumak.
  • Cerrahi: Bazı durumlarda, eklemin değiştirilmesi veya onarımı için ameliyat gerekebilir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir bakış sağlar ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Artrit semptomlarınız varsa, doğru tanı ve tedavi için bir doktora veya romatoloğa danışmanız çok önemlidir. Artritin yönetimi ve tedavisi kişiden kişiye büyük ölçüde değişebilir.