anoreksiya ne demek?

Anoreksiya nervoza, ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur. Temel özelliği, vücut ağırlığını aşırı derecede düşük tutma çabası ve şişman olmaktan aşırı korkudur. Bu korku, gerçekçi olmayan bir beden algısıyla birlikte gelir; anoreksiyalı kişiler genellikle kendilerini şişman olarak görürler, hatta aşırı derecede zayıf olsalar bile.

Anoreksiyanın belirtileri şunlardır:

Fiziksel Belirtiler:

  • Aşırı kilo kaybı: Vücut kitle indeksi (VKİ) 17.5'in altındadır (bazı durumlarda çok daha düşük olabilir).
  • Düşük tansiyon ve kalp atış hızı: Kalp ritmi bozuklukları ve kalp yetmezliğine yol açabilir.
  • Soğuk eller ve ayaklar: Kan dolaşımındaki azalmadan kaynaklanır.
  • Kabızlık ve şişkinlik: Besin eksikliğinden kaynaklanan sindirim sorunları.
  • Saç dökülmesi, kuru cilt ve tırnak kırılmaları: Besin yetersizliğinin bir sonucu.
  • Osteoporoz riski: Kemik yoğunluğunda azalma.
  • Menstruasyonun durması (amenore): Kadınlarda yaygın bir belirtidir.
  • Kas kaybı ve zayıflık: Vücut gerekli enerjiyi alamadığı için.
  • Yorgunluk ve halsizlik: Enerji eksikliğinden kaynaklanır.
  • Baş dönmesi ve bayılma: Düşük kan şekerinden kaynaklanır.

Psikolojik Belirtiler:

  • Vücut imajı bozukluğu: Kendi bedenini gerçekçi bir şekilde görememe.
  • Aşırı kilo alma korkusu: Kilo alma düşüncesi yoğun kaygı ve panik yaratır.
  • Yemek yeme davranışlarının kontrolü: Yiyecek miktarını, türünü ve yeme zamanını aşırı derecede kontrol etme.
  • Kendine zarar verme davranışları: Kusma, laksatif kullanımı, aşırı egzersiz gibi.
  • Depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal sağlık sorunları: Anoreksiya sıklıkla diğer ruhsal bozukluklarla birlikte görülür.
  • Sosyal izolasyon: Yeme alışkanlıkları nedeniyle sosyal aktivitelerden kaçınma.
  • Mükemmeliyetçilik: Kendilerine ve çevrelerine karşı yüksek beklentiler.

Anoreksiyanın Tedavisi:

Anoreksiya nervoza, çok yönlü bir tedavi gerektirir. Tedavi genellikle aşağıdaki bileşenleri içerir:

  • Beslenme tedavisi: Vücudun gerekli besinleri almasını sağlamak için kontrollü bir şekilde kilo alma.
  • Psikoterapi: Kognitif davranışçı terapi (KBT), aile terapisi ve psikodinamik terapi gibi farklı terapi yöntemleri kullanılabilir. Bu tedaviler, yanlış düşünce kalıplarını değiştirmeye, duyguları yönetmeye ve yeme davranışlarını düzenlemeye yardımcı olur.
  • Aile terapisi: Ailenin katılımıyla, yeme bozukluğunun nedenlerine ve çözümüne odaklanılır.
  • İlaç tedavisi: Bazı durumlarda, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden ruhsal bozuklukları tedavi etmek için antidepresanlar veya diğer ilaçlar kullanılabilir.
  • Hastanede tedavi: Ciddi kilo kaybı veya tıbbi komplikasyonlar varsa hastanede tedavi gerekebilir.

Anoreksiya hayatı tehdit eden bir durumdur. Şüphelenilen bir durumda, bir sağlık uzmanına danışmak son derece önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, iyileşme şansını önemli ölçüde artırır. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine sadece bilgi amaçlıdır. Profesyonel bir yardım almak için mutlaka bir doktora veya psikiyatriste danışılmalıdır.