anoreksik ne demek?

Anoreksiya nervoza, genellikle anoreksi olarak da bilinen, kişinin kilo alma veya şişmanlama korkusu nedeniyle yeme alışkanlıklarını ciddi şekilde kısıtladığı, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur.

Temel Özellikleri:

• Aşırı Kilo Kaybı veya Yetersiz Kilo Alımı: Yaşa, cinsiyete, gelişimsel yola ve fiziksel sağlığa göre beklenen minimum ağırlığın altında olma.
• Şişmanlama Korkusu: Ağırlık veya vücut şekli hakkında sürekli ve yoğun bir korku duyma.
• Vücut Algısında Bozukluk: Kişinin vücut ağırlığı veya şekli hakkında gerçekçi olmayan bir algıya sahip olması. Kendini olduğundan daha kilolu görme.
• Adet Düzensizliği (Kadınlarda): En az üç adet döngüsünün atlanması (amenore).

Alt Tipleri:

• Kısıtlayıcı Tip: Kişi, kalori alımını aşırı derecede kısıtlayarak ve/veya aşırı egzersiz yaparak kilo verir.
• Tıkınırcasına Yeme/Çıkartma Tipi: Kişi, periyodik olarak tıkınırcasına yeme nöbetleri geçirir ve ardından kusma, laksatif kullanımı veya aşırı egzersiz gibi davranışlarla bu kalorileri telafi etmeye çalışır.

Nedenleri:

Anoreksinin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik yatkınlık, biyolojik faktörler, psikolojik sorunlar (mükemmeliyetçilik, düşük özsaygı, kaygı, depresyon gibi) ve sosyal/kültürel etkiler (zayıflık idealinin dayatılması) gibi faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir.

Sonuçları:

Anoreksiya nervoza, ciddi fiziksel ve psikolojik sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar arasında şunlar yer alabilir:

• Kalp sorunları: Düşük kalp hızı, düzensiz kalp ritmi, kalp yetmezliği.
• Kemik yoğunluğu kaybı (osteoporoz).
• Anemi.
• Böbrek sorunları.
• Hormonal sorunlar.
• Depresyon, anksiyete ve diğer psikiyatrik sorunlar.
• Ölüm.

Tedavi:

Anoreksiya nervoza tedavisi genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Bu yaklaşım şunları içerebilir:

• Tıbbi tedavi: Kilo alımını desteklemek ve fiziksel komplikasyonları tedavi etmek için.
• Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT), aile terapisi gibi terapilerle yeme davranışlarını ve altta yatan psikolojik sorunları ele almak.
• Beslenme danışmanlığı: Sağlıklı yeme alışkanlıklarını yeniden öğrenmek ve sürdürmek için.
• İlaç tedavisi: Depresyon veya anksiyete gibi eşlik eden psikiyatrik sorunları tedavi etmek için.

Anoreksiya nervoza ciddi bir hastalıktır ve erken teşhis ve tedavi, iyileşme şansını önemli ölçüde artırır. Eğer kendinizde veya bir yakınınızda anoreksi belirtileri görüyorsanız, derhal bir uzmana başvurmanız önemlidir.