anjiyo ne demek?

Anjiyo, anjiyografi ya da arteriografi özellikle atardamar, toplardamar ve kalbin içini(lümen) görüntüleyen medikal görüntüleme tekniği. Genellikle radyo-opak bir ajanin damar yoluna verilip X-ray ışınları ile fluroskopi metoduyla görüntü oluşturmasına dayanır. Yunanca angeion"damar" ve graphein"yazmak/kaydetmek" anlamlarına gelmektedir. Kan damarları görüntüsü veya filmi anjiyograf ya da anjiyogram olarak adlandırılmaktadır. Anjiyograf kelime olarak hem arteriogram hem de venogramı karşılasada, günlük kullanımda anjiyogram ve arteriogram eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Buna karşın venogram terminolojisi daha nadir kullanılmaktadır.¹

Anjiyograf terminolojisi kesin sınırlar içinde projeksiyonel radiograf başlığı altında konumlandırılsada, hiçbir durumda BT anjiyograf ve MR anjiyograf gibi damar görüntüleme teknikleri arasında kullanılmamıştır.

Tarih

Teknik ilk olarak 1927'de Portekizli bilim insanı ve nörolojist Egas Moniz tarafından Lizbon Üniversitesi'nde X-ray serebral anjiyografisinde çeşitli sinirsel kaynaklı örneğin tümör, arter hastalıkları, arteriovenöz malformasyonlar gibi hastalıkların teşhisinde kullanılmıştır. Egos Moniz bu alanda ilk akla gelen isimler arasında kabul edilir. Moniz ilk serebral anjiyogramı 1927'de Lizbon'da, Reynaldo Cid dos Santos ise ilk aortagramı aynı şehirde 1929'da gerçekleştirmiştir. 1953'te Seldinger Tekniği'nin ortaya konmasıyla, süreç daha güvenli hale gelmiş ve artık vasküler lümen içinde kalmak için keskin aletlerin kullanılmasına gerek kalmamıştır.

Teknik

Anjiyogram uygulanan tekniğe bağlı olarak femoral arterden, kalbin sol kısmına ve arteriel sisteme; ya da jugular veya femoral venden, kalbin sağ kısmına ve venöz sisteme ulaşım sağlar. Kateterlerin kullanıldığı bir sistemle renk verici bir ajanın (x-ray absorpsiyonu sonucu renk gösteren) kana verilmesi sonucu onu X-ray görüntülemesinde görünür yapmasına dayanır.