skleroderma ne demek?

Skleroderma Hakkında Bilgilendirme

Skleroderma, cilt, kan damarları ve iç organları etkileyebilen kronik bir otoimmün hastalıktır. "Sclero" sertlik ve "derma" cilt anlamına gelir; bu nedenle "sert cilt" olarak da bilinir.

Temel Özellikleri:

• Otoimmün Hastalık: Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucu ortaya çıkar.
• Kollajen Üretimi: Vücutta aşırı miktarda kollajen üretimi, cilt ve organlarda sertleşmeye ve kalınlaşmaya yol açar.
• Değişken Seyir: Hastalığın şiddeti ve etkilediği organlar kişiden kişiye değişebilir.

Sklerodermanın Türleri:

1. Lokalize Skleroderma: Genellikle sadece cildi etkiler ve iç organlara yayılmaz. Morfea ve lineer skleroderma gibi alt tipleri vardır.
2. Sistemik Skleroderma (Skleroz): İç organları da etkileyebilen daha ciddi bir formdur. İki ana alt tipi vardır:
   • Limitli Sistemik Skleroz (CREST Sendromu): Cilt değişiklikleri genellikle eller, kollar ve yüzde sınırlıdır. CREST Sendromu belirtileri (Calsinozis, Raynaud fenomeni, Esofagus disfonksiyonu, Sklerodaktili ve Telanjiektazi) ile karakterizedir.
   • Difüz Sistemik Skleroz: Cilt değişiklikleri daha yaygındır ve iç organlar daha erken dönemde etkilenebilir.

Belirtiler:

Sklerodermanın belirtileri, hastalığın türüne ve etkilediği organlara bağlı olarak değişir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Cilt Değişiklikleri: Ciltte sertleşme, kalınlaşma, parlaklık ve renk değişiklikleri.
• Raynaud Fenomeni: Soğuk veya stres altında parmak ve ayak parmaklarında renk değişikliği (beyaz, mavi, kırmızı).
• Eklem Ağrısı ve Sertliği: Özellikle sabahları daha belirgin olabilir.
• Yorgunluk: Sürekli yorgunluk hissi.
• Sindirim Sistemi Sorunları: Yutma güçlüğü, mide ekşimesi, kabızlık veya ishal.
• Akciğer Sorunları: Nefes darlığı ve öksürük.
• Pulmoner Hipertansiyon: Akciğerlerdeki kan basıncının yükselmesi.

Tanı:

Skleroderma tanısı, fiziksel muayene, tıbbi öykü ve çeşitli testlerle konulur. Bu testler şunları içerebilir:

• Kan Testleri: Antikorları (örneğin, anti-sentromer antikorları, anti-Scl-70 antikorları) tespit etmek için yapılır.
• Cilt Biyopsisi: Cilt örneği alınarak mikroskop altında incelenir.
• Görüntüleme Testleri: Akciğer, kalp ve sindirim sistemini değerlendirmek için röntgen, BT taraması ve ekokardiyografi gibi testler yapılır.

Tedavi:

Skleroderma için kesin bir tedavi yoktur, ancak semptomları yönetmek ve organ hasarını önlemek için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Tedavi, hastalığın türüne, şiddetine ve etkilediği organlara bağlı olarak kişiselleştirilir. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• İlaçlar:
  • Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar (immünosupresanlar).
  • Kan damarlarını genişleten ilaçlar.
  • Mide asidini azaltan ilaçlar.
  • Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar.
• Fizik Tedavi: Eklem hareketliliğini ve kas gücünü korumak için.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara içmemek, sağlıklı beslenmek ve stresten kaçınmak.
• Organ Nakli: Nadir durumlarda, organ hasarı çok şiddetliyse organ nakli düşünülebilir.

Prognoz:

Sklerodermanın prognozu, hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Erken tanı ve tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.