polisakkaritler ne demek?
Polisakkaritler
Polisakkaritler, monosakkaritlerin (basit şekerler) glikozidik bağlarla birbirine bağlanmasıyla oluşan büyük karbonhidrat molekülleridir. Çok sayıda monosakkarit biriminin bir araya gelmesiyle oluşurlar ve bu nedenle kompleks karbonhidratlar olarak da bilinirler.
Özellikleri:
- Büyük moleküllerdir: Yüzlerce hatta binlerce monosakkarit biriminden oluşabilirler.
- Suda çözünürlükleri düşüktür: Monosakkaritlere göre suda daha az çözünürler veya hiç çözünmezler.
- Tatlı değillerdir: Monosakkaritler kadar tatlı değildirler veya hiç tatlı değillerdir.
- Yapısal veya depo molekülleri olabilirler: Canlı organizmalarda enerji depolamak (örneğin, nişasta, glikojen) veya yapısal destek sağlamak (örneğin, selüloz, kitin) gibi çeşitli işlevlere sahiptirler.
Önemli Polisakkaritler:
- Nişasta: Bitkilerde bulunan ve glikozun depo şeklidir. Amiloz ve amilopektin olmak üzere iki farklı polimerden oluşur.
- Glikojen: Hayvanlarda ve mantarlarda bulunan ve glikozun depo şeklidir. Karaciğer ve kaslarda depolanır.
- Selüloz: Bitki hücre duvarlarının temel bileşenidir. Sindirilemeyen bir lif türüdür.
- Kitin: Eklembacaklıların dış iskeletinin ve mantarların hücre duvarlarının temel bileşenidir.
Fonksiyonları:
- Enerji Depolama: Nişasta ve glikojen, canlı organizmalar için enerji depoları olarak işlev görür. Glikoz molekülleri, ihtiyaç duyulduğunda serbest bırakılabilir.
- Yapısal Destek: Selüloz ve kitin, bitkilere ve bazı hayvanlara yapısal destek sağlar.
- Diğer Fonksiyonlar: Bazı polisakkaritler, hücre sinyalleşmesi ve bağışıklık tepkisi gibi diğer biyolojik süreçlerde rol oynar.