korozyon ne demek?
Korozyon
Korozyon, bir metalin veya alaşımın çevresiyle kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonu sonucu bozulmasıdır. Bu süreç, metalin istenmeyen bir okside, tuz veya diğer bileşiklere dönüşmesine neden olur. Korozyon, yapısal bütünlüğü zayıflatabilir, ekipman arızalarına yol açabilir ve maliyetli onarımlara veya değiştirmelere neden olabilir.
Korozyonun Temel Unsurları:
- Metal veya Alaşım: Korozyona uğrayan malzeme.
- Çevre: Metalin temas ettiği ortam (hava, su, toprak, kimyasallar vb.).
- Elektrokimyasal Reaksiyon: Metalin yüzeyinde gerçekleşen ve elektron transferini içeren kimyasal olaylar.
Korozyon Türleri:
- Genel Korozyon: Metal yüzeyinin tamamında veya büyük bir bölümünde meydana gelen, nispeten düzgün bir aşınma.
- Galvanik Korozyon: Farklı metallerin elektriksel olarak temas ettiği ve bir elektrolit (örneğin, tuzlu su) varlığında meydana gelen korozyon türü. Daha aktif olan metal daha hızlı korozyona uğrar. (Galvanik Korozyon)
- Çukur Korozyonu (Pitting): Metal yüzeyinde küçük, lokalize çukurların oluşumu. Bu tür korozyon çok tehlikeli olabilir çünkü görünürde az hasar varmış gibi görünse de, malzemenin derinliklerine nüfuz edebilir.
- Taneler Arası Korozyon: Metalin tane sınırlarında meydana gelen korozyon türü. Özellikle bazı paslanmaz çeliklerde görülebilir.
- Gerilme Korozyonu Kırılması (SCC): Çekme gerilmesi altında ve belirli korozif ortamlarda metallerin kırılması. (Gerilme Korozyonu Kırılması)
- Yorulma Korozyonu: Tekrarlayan yüklemeler altında metallerin korozyon hızının artması.
Korozyonu Etkileyen Faktörler:
- Sıcaklık: Genellikle sıcaklık arttıkça korozyon hızı da artar.
- Ortamın pH Değeri: Asidik veya bazik ortamlar korozyonu hızlandırabilir.
- Oksijen Konsantrasyonu: Oksijen, birçok korozyon reaksiyonunda önemli bir rol oynar.
- Nem: Özellikle atmosferik korozyonda nem önemli bir faktördür.
- Kirleticiler: Ortamdaki kirleticiler (örneğin, klorürler, sülfürler) korozyonu hızlandırabilir.
Korozyondan Korunma Yöntemleri:
- Malzeme Seçimi: Korozyona dayanıklı malzemeler (örneğin, paslanmaz çelik, alüminyum, titanyum) kullanmak.
- Kaplamalar: Metal yüzeyini koruyucu bir tabaka ile kaplamak (örneğin, boya, metal kaplama, seramik kaplama).
- Katodik Koruma: Metali elektrokimyasal olarak korumak. (Katodik Koruma)
- İnhibitörler: Korozyon hızını yavaşlatan kimyasallar kullanmak.
- Tasarım: Korozyona neden olabilecek bölgeleri ortadan kaldıran tasarımlar kullanmak (örneğin, su birikmesini engelleyen eğimler).
- Çevresel Kontrol: Ortamın korozif özelliklerini azaltmak (örneğin, nemi kontrol etmek, kirleticileri uzaklaştırmak).
Kategoriler