Kayseri (eskiden Rumca: Καισάρεια Kaisareia), Türkiye'nin bir ilidir.1 Türkiye'nin toplam nüfus bakımından en kalabalık 14. şehri olup yüzölçümü olarak Türkiye'nin en büyük 8.2 ilidir. İç Anadolu’nun büyük ticaret ve sanayi merkezidir. Kayseri komşu illeri arasında; Niğde, Sivas, Adana, Yozgat, Kahramanmaraş ve Nevşehir yer almaktadır. Akkışla, Bünyan, Develi, Hacılar, İncesu, Kocasinan, Melikgazi, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Sarız, Tomarza, Yahyalı, Talas, Özvatan, Felahiye ve Yeşilhisar olmak üzere 16 ilçeden oluşmaktadır.
Orta Kızılırmak Bölümünde, Erciyes Dağı'nın eteklerinde bir ildir. Kuzey ve kuzeybatıda Yozgat, kuzey ve kuzeydoğuda Sivas, doğuda Kahramanmaraş, güneyde Adana, güneybatıda Niğde, batıda ise Nevşehir illeriyle çevrilidir. Dünyanın en eski şehirlerinden biri olan Kayseri (eski Mazaka, Mažak), klasik çağlarda Kapadokya adı verilen bölgededir. Kızılırmak'ın güneyinde bulunan bu bölge, Tuz Gölü'nden Fırat Nehri' ne kadar uzanır. İpek Yolu buradan geçer. Bölge, pek çok uygarlığın beşiği olmuştur.
Kayseri kentinin adı Latince Caesarea, Yunanca καισαρεία (kaysaria) adı Arapça biçiminden Türkçeleştirilmiştir. Eski isimleri Mazaka ve Kaisareia (Fransızca Césarée)'dır.
"Kayser" veya "kaysar" (Arapça ve Osmanlıca: قيصر), Roma ve Doğu Roma (Bizans) imparatorlarına verilen Caesar (Yunanca: καισαρ kaisar) unvanının İslam ülkelerinde kullanılan biçimidir. Osmanlı sultanları II. Mehmed'ten başlayarak resmî sıfatları arasında Kayser-i Rum unvanını da kullanmışlardır.
Caesar asıl olarak Romalı devlet adamı Caius Julius Caesar'ın (MÖ 100-44) lakabıdır (cognomen). Sezar'ın manevi oğlu olan ilk Roma imparatoru Gaius Julius Caesar Octavianus, onursal bir unvan olarak Caesar lakabını benimsemiştir. Daha sonraki Roma imparatorları da Caesar ve Augustus unvanlarını bir arada kullanmışlardır.
Rus hükümdarları, Caesar adının Rusça biçimi olan çar (Rusça: цар tsar) unvanını 1453'te İstanbul'un Türkler tarafından fethinden kısa bir süre sonra benimsemişlerdir. Adlandırmanın amacı, Osmanlı sultanlarının Rum kayserliğine varis olma iddiasına karşı koymak ve Bizans tahtının mirasında hak iddia etmektir.
Kutsal Roma Germen İmparatorluğu (961-1804), Avusturya İmparatorluğu (1806-1918) ve Alman İmparatorluğu (1871-1918) da Latince Caesar ve Almanca Kaiser unvanlarını kullanmıştır. Özellikle son Alman imparatoru II. Wilhelm (1888-1918), Kaiser unvanını ön plana çıkarmıştır. Türkçe kullanımda Alman imparatorunun lakabı çoğu zaman kayzer, eski Rum ve Osmanlı hükümdarlarının lakabı ise kayser imlasıyla yazılır. Ayrıca Yılanlıdağ'ın zirvesinde dönemin en büyük Kapadokya kralına ait olan mezar kabri keşfedilmiş, çevresinde çok eski tarihî bir kale ve kale ortasında bir darphane de bulunmuştur. Kale içindeki kazılarda ele geçen bir tablete göre bu dağ üzerinde gizli bir yerde yer altı şehri ve hazineler bulunmakta olduğu iddia edilmektedir.
Kayseri, MÖ 4000 ile MS 2000 olmak üzere 6000 yıllık bir tarihe sahiptir. MÖ 2000 yıllarında Anadolu’ya gelen Hititler, Kayseri’ye 22 km uzaklıkta bulunan Kültepe (Kaniş) şehrini kurmuşlardır. Kültepe, Kayseri ovasının en büyük şehri ve Anadolu’nun en büyük höyüklerinden biridir. Kültepe’nin hemen yanında yer alan Karum’da (Pazarşehir) yapılan kazılarda bu döneme ait çivi yazısı ile çeşitli yazılı tabletler bulunmuş ve bu tabletlerden Asurlu tüccarlarla Hititli yerliler arasındaki ticari ilişkilere ait bilgiler elde edilmiştir. Kültepe, MÖ 4000 yılından Roma devri sonuna kadar devamlı olarak yerleşme görmüştür.
M.S. 395’te Roma İmparatorluğu ikiye bölününce bu bölge (Kapadokya) Anadolu’nun diğer bölgeleri gibi Doğu Roma(Bizans)'nın payına düşmüştür. Hristiyanlık yayılırken Kayseri bu dinin en büyük merkezlerinden biriydi.
MS 6. asırda İmparator I. Justinianus, Kayseri’yi surlarla çevirdi ve bazı îmâr faaliyetlerinde bulundu. Emevîler zamanında 690, 726, 729 ve 732’de İslâm orduları Halife Abdülmelik, Mesleme, Said ibni Hişam ve Süleyman ibni Hişam Kayseri’yi dört defa fethettiler. Fakat yerleşim yeniden Bizans’ın eline geçti.
Selçuklular Kayseri’yi Malazgirt Zaferi'nden birkaç yıl önce ele geçirmişler, fakat tam olarak 1071 Malazgirt Zaferi sonrası hâkimiyet kurmuşlardır. Selçuklular devrinde Kayseri, Konya’dan sonra ikinci başkent oldu. Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubât zamanında Kayseri’nin durumu Bizans devrini gerilerde bıraktı. En parlak devrini yaşadı. Selçuklu Anadolu'sunun Konya’dan sonra en önemli şehri Kayseri’ydi. Şehir birbirinden güzel eserlerle süslendi. Bugün Kayseri’deki eski eserlerin çoğu ve en değerlileri Selçuklu devrinden kalmış olanlardır. Selçuklulardan sonra İlhanlılar bu bölgeye hâkim oldular. 1277’de Mısır-Suriye Türk Memlûk Sultanı Baybars Kayseri’ye geldi, fakat İlhanlılar’dan Kayseri’yi geri alamadı.
On dördüncü asırda Alaeddin Eretna, İlhanlıların Anadolu genel valisi olarak Kayseri’ye geldi. İlhanlı İmparatorluğu yıkılınca Eratnaoğulları Beyliği kuruldu ve yerleşim bu beyliğin Sivas’tan sonra ikinci başkentiydi.
Eretnaoğulları’nın yerine geçen Kadı Burhaneddin’in hâkimiyeti uzun sürmedi. Şehir 1398’de Sultan Yıldırım Bâyezît tarafından fethedilip, Osmanlı Devleti'ne katıldı. Fakat dört sene sonra 1402’de Timur ile yapılan Ankara Savaşından sonra Kayseri’yi Karamanoğulları ele geçirdi. Bir müddet sonra Kayseri’yi Maraş’ta bulunan Dulkadiroğulları Beyliği'ne bıraktı. Karamanoğulları, Kayseri’yi Dulkadiroğulları Beyliğinden geri alınca, Sultan 2. Murad 1436’da Kayseri’yi yeniden alarak Dulkadiroğulları Beyliği'ne verdi. (İkinci Murâd’ın anası Dulkadiroğulları Beyi’nin kızı idi.) Bir müddet sonra Karamanoğulları Beyliği Kayseri’yi yeniden ele geçirdi. Memlûklar bir ara Kayseri’yi kuşattılar fakat alamadılar. 1508’de Şah İsmail Kayseri’ye geldi fakat kısa bir müddet sonra geri çekildi.
Karamanoğulları Beyliği Osmanlı Devleti'ne katıldığı için Kayseri, Dulkadiroğulları Beyliği'nin idaresindeydi.
Yavuz Sultan Selim Han 1515’te Kayseri’yi Osmanlı Devleti'ne katınca Karaman (Konya) eyâletinin (beylerbeyliğinin) yedi sancağından (vilâyetinden) birinin merkezi oldu. 1825’te Kayseri’nin şehir nüfusu 100.000 idi. Tanzimat'tan sonra Ankara Vilayeti'nin beş sancağından biri oldu, üç kazası vardı. Cumhuriyet devrinde bütün sancaklara (mutasarrıflıklara) “vilayet-il” denilince Kayseri vilâyet oldu. “Kaysarîye” ismi (Kayseri)` ye çevrildi.
Kayseri, 1988 yılında çıkarılan 3508 sayılı Kanun3 ile büyükşehir unvanı kazandı. Başlangıçta iki ilçe (Kocasinan ve Melikgazi) Kayseri Büyükşehir Belediyesinin sınırlarına dâhil edildi. 2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı Kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları, valilik binası merkez kabul edilerek yarıçapı 20 kilometre olan dairenin sınırlarına genişletildi.4 Bu sınırlar içinde kalan 5 ilçe, büyükşehir ilçe belediyeleri hâline geldi.5 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı Kanun ile 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları oldu.6
Kayseri, İç Anadolu’nun güney bölümü ile Toros Dağları' nın birbirine yaklaştığı bir yerde Orta Kızılırmak bölümünde yer alır. 37 derece 45 dakika ile 38 derece 18 dakika kuzey enlemleri ve 34 derece 56 dakika ile 36 derece 58 dakika doğu boylamları arasında bulunmaktadır. Doğu ve kuzeydoğusu Sivas, kuzeyi Yozgat, batısı Nevşehir, güneybatısı Niğde, güneyi ise Adana ve Kahramanmaraş illeri ile çevrilidir. 1929 yılında yapılan Haydarpaşa - Kars demiryolu idari sınırlarından geçmektedir.
Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 4 Şubat 2022 verileri7) Kayseri il nüfusu: 1.434.357 (2021 sonu). İlin yüzölçümü 16.969 km<sup>2</sup>'dir. İlde km<sup>2</sup>'ye 85 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 883 kişi ile Melikgazi’dir)
İlde yıllık nüfus artış oranı %0,91 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Talas (% 2,21)- Pınarbaşı(-% 4,35)
4 Şubat 2022 TÜİK verilerine göre 16 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 714 mahalle bulunmaktadır.
| 2021 yılı sonunda Kayseri ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri8 |
| İlçe |
| Akkışla |
| Bünyan |
| Develi |
| Felahiye |
| Hacılar |
| İncesu |
| Kocasinan |
| Melikgazi |
| Özvatan |
| Pınarbaşı |
| Sarıoğlan |
| Sarız |
| Talas |
| Tomarza |
| Yahyalı |
| Yeşilhisar |
| Kayseri |
| Kayseri Şehir Merkezi Nüfusu |
| 2020 |
| 2014 |
| 2013 |
| 2012 |
| 2011 |
| 2010 |
| 2009 |
| 2008 |
| 2007 |
| 2000 |
| 1997 |
| 1990 |
| 1985 |
| 1980 |
| 1975 |
| 1970 |
| 1965 |
| 1960 |
| 1955 |
| 1950 |
| 1945 |
| 1940 |
| 1935 |
| 1927 |
| <small>Y & G </small> |
| Nüfus |
|---|
| Kayseri |
| Yıl |
| 1927 |
| 1935 |
| 1940 |
| 1945 |
| 1950 |
| 1955 |
| 1960 |
İllerin sosyo-ekonomik gelişmişliklerinin takip edildiği indekse göre Kayseri 1996 yılında 15. sıradayken, en son 2003 yılında hazırlanan ve 2004 Mayıs'ında yayımlanan indekste ise 19.dur. Sıra değişimi -4'tür. Her iki indeks çalışmasında da Kayseri, 2. derece gelişmiş iller arasında yer almıştır.
Sanayi siteleri ve büyük organize sanayi bölgeleri sanayi sektörünün altyapısı olarak değerlendirilebilir. Kayseri'de KSS kapsamında 3500'e yakın iş yeri yapılmıştır. İlde 8 KSS faaliyet göstermektedir. Kayseri'de 3 organize sanayi bölgesi bulunmaktadır. 1. Organize Sanayi Bölgesi dışındaki Mimarsinan Organize Sanayi ve İncesu Organize Sanayi bölgeleri 2005 yılında faaliyete başlamıştır. Sanayi altyapısı çerçevesinde Kayseri Serbest Bölgesi de önemli bir yere sahiptir. Kayseri Serbest Bölgesi, Türkiye'nin en büyük serbest bölgesi alanına sahiptir. Kayseri Serbest Bölgesinde 2007 yılı verilerine göre yaklaşık 43 tesis faaliyet göstermektedir. Kayseri 1. Organize Sanayi Bölgesinde 2006 yılı itibarıyla 711 sanayi tesisi bulunmaktadır. Bu rakam 2013'te 816'ya ulaşmıştır. Ayrıca 2015 yılı Haziran ayında Kayseri'ye bağlı Kalkancık mahallesinde büyük bir sanayi sitesi yapılacaktır.
Kayseri maden varlığı açısından zengin sayılabilecek bir ildir. Kayseri'nin maden ve diğer yer altı zenginlikleri şu şekildedir:
Asbest, altın, bakır, kurşun, çinko, demir, diyatomit, fosfat, jips, kaolen, krom, kum-çakıl, manganez, mermer, tuğla-kiremit ve turba.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan bir rapora göre şehir merkezine 65 km uzaklıkta, Himmetdede beldesinde, 28,2 milyon ton altın rezervi bulunduğu belirtilmiştir.9
Kayseri, orman potansiyeli bakımından zengin değildir. Türkiye orman varlığının %0,5'i Kayseri'dedir. Kayseri'de 22.000 hektar normal ve 85.000 hektar bozuk olmak üzere 107.000 hektar orman arazisi bulunmaktadır.
Orman yapısının zayıflığı orman ürünleri üretimini de sınırlamaktadır.
Tarım; Kayseri ekonomisinde sanayi, ticaret, ulaştırma sektörlerinden sonra gelmektedir. 671.000 hektar arazi tarımda kullanılmaktadır. Bu miktar il topraklarının %40'ına karşılık gelmektedir. İl sanayisinin %13'ü tarım dışı, %6'sı çayır-mera, %41'i orman fundalıktır. Tarım arazisinin %48'i tahıl ekimine ayrılmakta %42'si ise nadasa bırakılmaktadır. Kalanı baklagillere, endüstriyel bitkilere, yağlı tohumlara, yumru bitkilere, sebzelere ve meyveciliğe ayrılmıştır.
607.000 hektar sulanabilir arazinin 150.000 hektarı ekonomik olarak sulanabilmektedir. Sulama kapasitesi artarken sulu tarımda verim 5-6 kat artacağından sulama projeleri inşaatları sürdürülmektedir.
Kayseri'de küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık Türkiye ortalamasına yakın olup küçükbaş potansiyeli büyükbaş potansiyeline göre daha fazla gelişmiş durumdadır. Kanatlı hayvan varlığı Türkiye ortalamasının iki katı seviyesindedir. Kayseri'nin Akkışla ilçesinde resmî rakamlarla 110.000 küçükbaş, 13.000 büyükbaş hayvan bulunmaktadır ki bu da nüfusu 7.000 olan bir ilçe için büyük rakamlardır.
Kayseri'de üretilen hayvansal ürünler içerisinde parasal değer olarak ilk sırayı et, ikinci sırayı süt, üçüncü sırayı da yumurta almaktadır. Beyaz et dördüncü ana üründür.
Kayseri'de tatlı su balıkçılığı da sürekli gelişmektedir.
Kayseri ticaretinin ve ekonomisinin tarihi milattan öncesine dayanmaktadır. Şehrin isminin Mazaka olarak anıldığı dönemlerde, dünyada ekonominin ve ticaretin tek merkeziydi. Yeni keşfedilen belgelere göre de Türkiye ve dünyada ilk organize sanayi Kayseri'de Bacıyan-ı Rum (Ahi Evren'in kurduğu Anadolu Bacıları) tarafından kurulmuştur. Bu bilgi, Bacıyan-ı Rum belgeselinin çekimlerini de Kayseri'de yapan, yapımcısı Nuh Mete Deniz tarafından belge ile belgelenmiş ve bilim adamlarına sunulmuştur. Aynı şekilde gerek sanayileşme ve kentleşme olgularıyla olan iki yönlü bağlantısı ve gerekse yarattığı gelir ve istihdam açısından Kayseri çok önemli bir ildir. Sanayi yapısı ile tarım ve hayvancılık potansiyeli Kayseri'deki mevcut ticari hayatın gelişmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Kayseri'nin sanayi üretim kapasitesi ve çeşitliliği dış ticareti de geliştirmiştir. Takribi iki milyar dolar ihracat gerçekleştirilmektedir. İlde 20.000'i aşkın ticaretle uğraşan iş yeri vardır. Ayrıca Kayseri'de bankacılık da gelişmiştir.
Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.
Kayseri, bir büyükşehirdir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.
Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.
Kayseri Valisi, 1978-Gebze doğumlu Gökmen ÇİÇEK, 12.5.2022/209 sayılı kararla Afyonkarahisar Valisi iken atanmıştır.10
Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Kayseri'nin ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.
Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.
Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır.1112 Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.
Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur. (5216 saylı kanun 16.madde)
Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı, 1953 Develi doğumlu Dr. Memduh Büyükkılıç (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %63,39 oy oranıyla seçilmiştir13
İlçe belediyeleri, 2019 Türkiye Yerel Seçimleri'ne göre, iki değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 12'si AK Parti ve 4'ü MHP'li belediye başkanıdır.14
Kayseri Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 70’dir (Büyükşehir Belediye Başkanı, 16 ilçe belediye başkanı ve 53 üye) Bunların 47’si AK Parti, 3'ü CHP, 15’i, MHP, 4'ü İYİ P., 1'i BBP'dir15
Mantı, pastırma, sucuk, sucuk içi, çemen, fırınağzı, pöç, Kayseri Ketesi, yağ mantısı, Pehli, Yağlama (Şebit Mantısı)'dır. Kabak çiçeği dolması ile içli köfte de yapılır, yöre sarımsak ve baharatlı yemekleri ile tanınır. Ayrıca Nevzine tatlısı da Kayseri'ye özgü bir tatlı çeşididir.
Kayseri, Mimar Sinan'ın memleketi olarak mimaride olduğu kadar taş ve ahşap oymacılığında da oldukça ileridir. Sinan'dan önce 1238 yılında Selçuklu hükümdarı I. Alaeddin Keykubad'ın karısı Mahperi Hatun tarafından yaptırılan Hunat Camii ve Külliyesi'nin taş ve ahşap işlemeciliği orijinal halini korumaktadır. Ortasındaki kubbesi ve minaresi sonradan inşa edilen külliyenin doğu ve batısındaki tac kapıları Selçuklu taş işçiliğinin en güzel örneklerindendir. Hunat Camii Külliyesi sağlam kesme taş işçiliği ve kaleyi andıran duvarlarıyla dikkati çeker. 2006'da Kayseri'nin çeşitli yerleşim yerleri gezilerek kataloglama çalışması yapılmış ve 1’i çini, 3’ü ahşap kaplama, 6’sı alçı, 60'ı taş malzemeden yapılmış toplam 70 adet mihrap tespit edilmiştir.16
Kayseri ili sınırları içerisinde yer alan Sultanhanı'nda da aynı üslubun uygulandığı taş işçiliği görülür. Keza; İstasyon Caddesindeki Hacı Kılıç Camii ve Medresesi ise II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğlu II. İzzeddin Keykavus zamanında 1249 - 1250 tarihinde yaptırılmış olup, birbirine bitişik olan cami ve medresenin kapıları da tıpkı Hunat Hatun Külliyesinde olduğu gibi aynı ustaların elinden çıkmışçasına aynı zarafettedir.
17. yüzyılda yapılan, Cumhuriyetin ilk yıllarında tadilat edilen Güpgüpoğlu konağında da yüzlerce yıl önceki desenlerin benzeri ağaç oyma bezemeler mevcuttur.
Şehir merkezine yakınlığı ve dünyaca ünlü toz karı ile meşhur Erciyes Dağı, şehrin güney kısmında yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği 3.917 metredir. Türkiye'nin büyük dağlarından biri olma özelliğine sahip olan Erciyes, yıl içerisinde kayak yapmak için uygun bir alan olarak görülebilir.
Türkiye'nin kayak pistine sahip bölgelerinden biridir. Ayrıca sağlık turizmi açısından da, gerek temiz ve yumuşak havası gerekse doğal zengin mineralli kaynak sularıyla sağlık ve kış sporları için uygundur. Var olan Erciyes kayak bölgesi, alt istasyonu deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yükseklikte olan ve Kayseri’ye yaklaşık 23 kilometre uzaklıkta olan Tekir Yaylası üzerine kurulmuştur. Bol kar alışı ve havasından dolayı kayak mevsimi uzun olan bir dağdır.
850.000 metrekare yüzölçümü, spor ve yürüyüş alanları ve restoranları bulunan Kayseri'ye kara yoluyla 10 dk uzaklıkta bir bölgedir.
Yahyalı ilçesinin Küçükçakır köyünün kuzeyinde bulunan Ensenin tepesinde yer almaktadır. Kapuzbaşı şelaleleri irtifa akışı itibarıyla Niagara'dan (55 m), Finlandiya'da bulunan İmatra'dan (25 m), Erzurum’daki Tortum’dan (50 m), Antalya’da bulunan Düden’den (25 m) ve Manavgat’tan (5 m) daha büyüktür.
Dünyanın sayılı kuş yurtlarından biridir. Sultansazlığı, barındırdığı kuş varlığı ile Avrupa ve Orta Doğu'nun en önemli sulak alanlarından biridir. Sultansazlığı'nda şimdiye kadar 251 kuş türü tespit edilmiştir. 600 bin adet ördek, kaz ve flamingo tespit edilmiştir. 17.200 hektarlık alanı kapsamaktadır. 1971 yılında alanın Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından "Su Kuşları Koruma ve Üretme Sahası" olarak ilan edilmesini takiben, koruma çalışmaları başlatılmıştır.
Deprem kırığı sonucunda oluşan ve doğu-batı yönünde konumlanan vadinin uzunluğu 12 km iken rakımı 250 m ila 1.550 m arasında değişmektedir. Vadide kayadan yapılmış kırk iki tane kilise vardır. UNESCO, 2020'de vadiyi Dünya Mirası Geçici Listesi' ne dahil etti.
Kayseri tarihini 6 bin yıl önceye dayandıran belgelerin gün ışığına çıkarıldığı Kültepe, Kayseri merkeze 24 kilometre uzaklıktadır. Hititlerin Anadolu’da kurduğu ilk kentin kalıntısı olan höyük ve onu saran Karum’dan oluşan Kültepe Ören Yeri’nde yönetim binalarının, dini yapıların, ev, dükkân ve atölyelerin kalıntıları görülmektedir.
Asurların kurduğu büyük ticaret kolonileri karumların merkezi Kültepe’deki Karum’du ve diğer karumları yönetiyordu. Kültepe, Anadolu’daki ilk yazılı tabletleri barındırması ve dünyanın ilk organize ticaret merkezi olmasıyla ön plana çıkmaktadır. Asur çivi yazısı ile yazılan bu tabletlerde, dönemin siyasi ve hukuki ilişkilerini gösteren mektuplar, senetler, mühürler ve anlaşma metinleri vardır. Söz konusu tabletler 2015 yılında Unesco Dünya Belleği listesine alınmıştır.
3'üncü yüzyılda Roma Dönemi'nde yapılan ve 6'ıncı yüzyılda Bizans Dönemi'nde daraltılan Kayseri Kalesi ve Surlar; Selçuklu Sultanı I.Alaeddin Keykubat zamanında bugünkü şekliyle yeniden yapılmıştır. Karamanoğulları ve Osmanoğulları zamanında iki defa tamir görmüştür. Orta Anadolu'da ulaşım geçitleri üzerinde bulunan Kayseri şehir merkezini koruyan kale günümüze kadar gelen eski varlığı ve zaman içinde yapılan ekleriyle bir orta çağ kalesidir. Tarihi Kayseri Şehri ve Kalesi düz bir alana kurulmuş olup Dış Kale ve İç Kale olarak iki kısımdan ibarettir. İç Kale, Dış Kale'ye göre daha yüksek yapılmış olması ve etrafına eklenmiş olan sur duvarları ile ayrı bir kale konumuna getirilmiştir.
| Konum Bilgileri |
| İlçe |
| Akkışla |
| Bünyan |
| Develi |
| Felahiye |
| Hacılar |
| İncesu |
| Kocasinan |
| Melikgazi |
| Özvatan |
| Pınarbaşı |
| Sarıoğlan |
| Sarız |
| Talas |
| Tomarza |
| Yahyalı |
| Yeşilhisar |
| KAYSERİ |
| *Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır. |
Futbolda Süper Lig'de Kayserispor şehri temsil eder. Şehirde, 2009'da hizmete giren 32.863 seyirci kapasiteli tüm tribünleri kapalı, tamamı koltuklu Kayseri Kadir Has Şehir Stadyumu mevcuttur.
Basketbolda ise kadınlar birinci liginde mücadele eden Kayseri Basketbol, ile temsil edilmektedir. Kayseri Basketbol,maçlarını 7.500 seyirci kapasiteli Kadir Has Spor Salonunda yapmaktadır.
Kickboks-Muay Thai-Wushu 3 branşta millî sporcu olan Uğur Can Bayazit Kayserilidir.
Amatör sporda ve atletizmde Kayseri Birlikspor şehri temsil etmektedir. Talas'ta Kayseri İsmail Hakkı Güngör Güreş Eğitim Merkezi bulunmaktadır.17
AGÜ, 2016-17 sezonunda basketbolda EuroCup Women Avrupa 2.si olmuştur.
2018-2019 Sezonu sonunda, Kayserispor futbol süper liginde 10.olmuştur. Kayseri Basketbol, Basketbol kadınlarda süper liginde 10.olmuştur. BAL’da 1 takımı, kadın futbolu 3. Liginde 4 takımı vardır. Ayrıca voleybol ve hentbol 2. Liglerindeki 5 takımdan ikisi küme düşmüştür. Bölgesel liglerde ise 7 takımı yer almıştır.
Ziraat Türkiye Kupası'nda Kayserispor, son 16 turunda Akhisar Belediyespor'a elenmiştir.
Erciyes Üniversitesi, 1978 yılında Kayseri Üniversitesi adı altında kuruldu. 1969 yılında Hacettepe Üniversitesine bağlı olarak açılan Gevher Nesibe Tıp Fakültesi ve 1977 yılında açılan Kayseri İşletme Fakültesi, Erciyes Üniversitesinin nüvesini oluşturmuştur. Kayseri’deki diğer iki yükseköğretim kurumu olan ve 1965’te kurulan Kayseri Yüksek İslam Enstitüsü İlahiyat Fakültesi olarak; 1977’de kurulan Kayseri Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisini Mühendislik Fakültesi olarak bünyesine alarak 1982 yılında Erciyes Üniversitesi adını almıştır.
Abdullah Gül Üniversitesi, Kayseri'nin 4. üniversitesi ve 2. devlet üniversitesidir.
Melikşah Üniversitesi, Kayseri'nin ilk vakıf üniversitesi olarak 2008 yılında öğrenci alımına başlamıştır. 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında üniversiteye kayyum atanmıştır ve Ekim 2016'da Erciyes Üniversitesi'ne devredilmiştir.18 Daha sonra Melikşah Kampüsü, Erciyes Üniversitesi'nden ayrılarak Kayseri Üniversitesi'nin kurulması ile Kayseri Üniversitesi'ne devrolmuştur.
Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Kayseri'nin 2. vakıf üniversitesi olan üniversite 2011-2012 eğitim öğretim döneminde öğrenci alımına başlamıştır.
Kayseri il merkezinde, 7 günlük siyasi gazete, 3 ulusal, 7 yerel televizyon ve RTÜK'e kayıtlı 16 radyo ve 1 yerel internet sitesi bulunmaktadır. Basın İlan Kurumu'nun Kayseri'de şubesi bulunmaktadır. Uydudan yayın yapan TV1, TV Kayseri ve Kent Türk, yerel yayın yapan Erciyes TV, Elif TV, Kay TV, Kanal 38, TV 38, HunatTV, Kampüs TV ve Olay Türk TV ile Kayseri medyası oldukça gelişme göstermiştir.
Kayseri, merkez nüfusu göz önüne alındığında Türkiye'de en çok günlük gazete yayınlanan şehirdir. Şehir merkezinde (Kocasinan + Melikgazi ilçeleri) hâlen 21 günlük siyasi gazete yayınını sürdürmektedir.
Günlük gazeteler
| Yayın Adı | Baskı |
|---|---|
| Kadim Kent Kayseri Gazetesi | Ofset |
| Çağdaş Develi Gazetesi | Bilgisayar |
| Çağrı Gazetesi | Bilgisayar |
| Develi Gazetesi | Bilgisayar |
| Develi Seyrani Gazetesi | Bilgisayar |
| Kayseri Ses | Ofset |
Haftalık gazeteler
Karayolu
Karayoluyla, Ankara'ya 4, Adana'ya 3, Konya'ya 4, İstanbul'a 8 saat uzaklıktadır. Şehirlerarası ulaşımı sağlayan Kayseri Şehirlerarası Otobüs Terminali ve Develi ilçesinde Develi Otobüs Terminali bulunmaktadır. Bu alanlardan Türkiye'nin birçok iline sefer yapılmaktadır.
Havayolu
1998 yılında sivil hava trafiğine açılan Erkilet Havalimanı, Kayseri ilinin Kocasinan ilçesinin Erkilet semtinde bulunmaktadır.
Erkilet Havalimanı'nın bitişiğinde 12. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı konuşludur. Bu birliğe bağlı C-130, C-160, CN-235 ve A-400M tipi askeri nakliye uçakları meydanı yoğun olarak kullanırlar. Bunun dışında meydanda yoğun bir sivil kargo trafiği de mevcuttur.
Erkilet Havalimanı, Boeing 747 gibi büyük uçakları da ağırlayacak kapasitededir. Zaman zaman KC-135 askeri yakıt ikmal uçakları da meydanı kullanır.
Raylı Sistem
Şehirde özel ve belediye halk otobüslerinin yanı sıra hafif raylı tramvay hattı, Kayseray bulunmaktadır.
Kayseray, Kayseri OSB-Cumhuriyet Meydanı-İldem 5 ve Cumhuriyet Meydanı-Talas olmak üzere iki hatta çalışmaktadır. Bu hatlar Cumhuriyet Meydanı-Tuna arasında aynı rayları kullanmakta ve ara duraklarda aktarmaya olanak vermektedir. Anafartalar-Şehir-Hastanesi-Yht Gar hattının temeli 21 Kasım 2020 tarihinde atılmıştır. 2022'de bitirilmesi planlanmaktadır. Proje 7 km'dir.
Talas-Anayurt hattının ihalesi 30 Aralık 2020'de yapılmıştır. Proje 5.5 km'dir. Bu hatlar tamamlandığında Kayseri'deki toplam raylı sistem uzunluğu 48 km'ye çıkacaktır.
Dosya:Kayseri'de gece.JPG|Kayseri'de gece: Cumhuriyet Meydanı Dosya:Kayseri1897.jpg|Kayseri (1897) Dosya:Kayseri'deki Erciyes dağı ve Bürüngüz camii.JPG|Erciyes ve Bürüngüz Camii (Cumhuriyet meydanı) Dosya:Hunat Hatun Külliyesi.jpg|Hunat Camii girişi.
Orijinal kaynak: kayseri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page