flebotomi ne demek?

Flebotomi Nedir?

Flebotomi, kelime anlamı olarak "damar açma" demektir ve tıbbi amaçlarla toplardamardan kan alma işlemidir. Bu işlem, çeşitli nedenlerle yapılabilir:

• Tanı: Hastalıkların teşhisi için kan örnekleri alınır.
• Tedavi: Bazı durumlarda (örneğin, polisitemi vera) fazla kanın alınması tedavi amaçlıdır.
• Tarama: Sağlık taramaları için kan örnekleri toplanır.
• Kan Bağışı: Gönüllü donörlerden kan alınarak kan bankalarına bağışlanır.
• Araştırma: Bilimsel araştırmalar için kan örnekleri toplanabilir.

Flebotomi Teknikleri:

Flebotomi genellikle şu yöntemlerle yapılır:

• Venöz Ponksiyon (Toplardamar Girişi): En yaygın yöntemdir. Bir iğne aracılığıyla toplardamara girilerek kan alınır. Genellikle dirsek içindeki bir toplardamar tercih edilir.

• Deri Ponksiyonu (Parmak Ucu veya Topuktan Kan Alma): Küçük miktarda kan gerektiğinde kullanılır. Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda tercih edilir.

• Arteriyel Ponksiyon (Atardamar Girişi): Kan gazı analizi için atardamardan kan alınmasıdır. Daha riskli bir işlemdir.

Flebotomi İşlemi Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Hasta Hazırlığı: Hastaya işlem hakkında bilgi verilir, alerjisi olup olmadığı sorulur ve uygun pozisyon verilir.
• Hijyen: Ellerin yıkanması ve eldiven kullanılması enfeksiyon riskini azaltır.
• Turnike Uygulaması: Turnike, kan akışını yavaşlatarak damarların daha belirgin hale gelmesini sağlar.
• Kan Alma Tüpleri: Doğru tüplerin kullanılması ve tüplerin doğru sırayla doldurulması önemlidir.
• İğne Çıkarıldıktan Sonra: İğne çıkarıldıktan sonra bölgeye baskı uygulanarak kanama durdurulur ve bandaj uygulanır.
• Hasta Takibi: Hastanın baş dönmesi veya baygınlık gibi belirtileri olup olmadığı kontrol edilir.

Flebotomi Komplikasyonları:

Flebotomi genellikle güvenli bir işlemdir ancak nadiren de olsa bazı komplikasyonlar görülebilir:

• Hematom (Morarma): Kanın damar dışına sızması sonucu oluşur.
• Ağrı: İğne giriş yerinde ağrı olabilir.
• Enfeksiyon: Hijyen kurallarına uyulmaması durumunda enfeksiyon riski vardır.
• Sinir Hasarı: Nadiren iğne, sinire zarar verebilir.
• Bayılma: Bazı hastalarda kan görmeye veya iğneye bağlı olarak bayılma görülebilir.

Flebotomi Eğitimi:

Flebotomi işlemini gerçekleştirecek kişilerin bu konuda eğitim almış olması gereklidir. Flebotomi eğitimi, genellikle hemşireler, laboratuvar teknisyenleri ve diğer sağlık profesyonelleri tarafından alınır. Eğitim, teorik bilgilerin yanı sıra pratik uygulamaları da içerir.