ergonomi ne demek?
Ergonomi Nedir?
Ergonomi, insanların fiziksel ve bilişsel yetenekleri ile sınırlılıklarını dikkate alarak sistemlerin, işlerin, ürünlerin ve ortamların tasarımını optimize etmeyi amaçlayan bilim dalıdır. Temel amacı, insan refahını ve sistem performansını iyileştirmektir. Başka bir deyişle, işin insana uydurulmasıdır.
Ergonominin Temel İlkeleri:
- İnsan Merkezli Tasarım: Tasarımlar, kullanıcıların ihtiyaçları, yetenekleri ve sınırlamaları göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.
- Sistem Yaklaşımı: İnsan, makine ve ortam arasındaki etkileşimler bir bütün olarak ele alınmalıdır.
- Katılımcı Yaklaşım: Tasarım sürecine kullanıcıların dahil edilmesi, daha uygun çözümlerin geliştirilmesine yardımcı olur.
- Değerlendirme ve Geliştirme: Tasarımların etkinliği sürekli olarak değerlendirilmeli ve iyileştirilmelidir.
Ergonominin Amaçları:
- Verimliliği Artırmak: Daha iyi tasarlanmış işler ve sistemler sayesinde üretim ve hizmet kalitesi artar.
- Güvenliği Sağlamak: İş kazaları ve yaralanmaların önüne geçilerek çalışma ortamı daha güvenli hale getirilir.
- Konforu İyileştirmek: Çalışanların fiziksel ve zihinsel olarak daha rahat ve mutlu olmaları sağlanır.
- Sağlığı Korumak: Kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları (KİS) gibi meslek hastalıklarının riski azaltılır.
Ergonominin Uygulama Alanları:
- Ofis Ergonomisi: Çalışma istasyonlarının tasarımı, doğru oturma pozisyonu ve ekipman kullanımı gibi konuları kapsar.
- Endüstriyel Ergonomi: Fabrikalarda ve üretim tesislerinde iş istasyonlarının tasarımı, manuel taşıma teknikleri ve aletlerin ergonomik olarak tasarlanması gibi konuları içerir.
- Ürün Ergonomisi: Ürünlerin kullanıcı dostu ve güvenli bir şekilde tasarlanması ile ilgilenir.
- Yazılım Ergonomisi: Yazılım arayüzlerinin kullanıcı deneyimini iyileştirecek şekilde tasarlanmasıdır.
Ergonominin Alt Disiplinleri:
- Fiziksel Ergonomi: Anatomi, fizyoloji ve biomekanik prensiplerini kullanarak fiziksel performansı optimize etmeyi amaçlar.
- Bilişsel Ergonomi: Zihinsel süreçler (algılama, bellek, muhakeme, motor yanıt) ve bunların insan-sistem etkileşimi üzerindeki etkilerini inceler.
- Örgütsel Ergonomi: Sosyo-teknik sistemlerin optimizasyonu, iletişim, ekip çalışması ve iş tasarımı gibi konularla ilgilenir.