eklerokrasi ne demek?

Eklerokrasi, karar alma süreçlerinin ve yönetim pozisyonlarının seçim yoluyla değil, kura yoluyla belirlendiği bir yönetim biçimidir. Bu sistemde, uygunluk kriterlerini karşılayan vatandaşlar arasından rastgele seçim yapılır ve seçilen kişiler belirli bir süre için görev yaparlar.

Eklerokrasinin temel amacı, temsili demokraside görülen bazı sorunları aşmaktır. Bu sorunlar arasında çıkar gruplarının etkisi, siyasi kampanyaların maliyeti ve seçilmiş yetkililerin kendi çıkarlarını ön planda tutma eğilimi sayılabilir. Kura ile seçilen kişilerin, belirli bir siyasi ajandaları veya borçlu oldukları çıkar grupları olmadığı için, toplumun genel çıkarlarını daha iyi temsil edebilecekleri düşünülür.

Eklerokrasinin potansiyel faydaları şunlardır:

• Daha eşitlikçi temsil: Her vatandaşın seçilme şansı eşit olduğu için, toplumun tüm kesimlerinin temsil edilmesi olasılığı artar. (https://www.nedemek.page/kavramlar/eşitlikçi%20temsil)
• Yolsuzluğun azaltılması: Seçilmiş yetkililerin çıkar gruplarına bağımlı olmaması, yolsuzluk riskini azaltır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/yolsuzluk)
• Siyasi kutuplaşmanın önlenmesi: Siyasi rekabetin ve kutuplaşmanın azalması, daha uzlaşmacı bir siyasi ortam yaratır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/siyasi%20kutuplaşma)
• Vatandaş katılımının artması: Vatandaşların yönetime doğrudan katılımı, siyasi bilinç düzeyini ve sorumluluk duygusunu artırır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/vatandaş%20katılımı)

Ancak eklerokrasinin bazı dezavantajları da bulunmaktadır:

• Uzmanlık eksikliği: Kura ile seçilen kişilerin yönetim konusunda uzmanlığı olmayabilir, bu da karar alma süreçlerinde verimsizliğe yol açabilir.
• Sorumluluk eksikliği: Seçilme süreçlerinde halka karşı hesap verme sorumluluğu olmadığı için, alınan kararların sonuçları konusunda daha az dikkatli olabilirler.
• Halkın güvensizliği: Halkın, uzmanlığı olmayan kişilerin yönetime gelmesine güvenmemesi, sistemin meşruiyetini zedeleyebilir.
• Manipülasyon riski: Kura çekme sürecinin manipüle edilmesi veya kura ile seçilen kişilerin etkilenmesi olasılığı bulunmaktadır.

Eklerokrasi, tarihte antik Yunanistan'da uygulanmış ve günümüzde bazı sivil toplum kuruluşları ve deneysel projelerde kullanılmaktadır. Günümüzde, temsili demokrasinin eksikliklerini gidermek için bir alternatif olarak tartışılmaktadır.