zilyetlik ne demek?
Zilyetlik
Zilyetlik, bir eşya üzerinde fiili hakimiyet kurma ve bu hakimiyeti sürdürme durumudur. Başka bir deyişle, bir eşyayı doğrudan doğruya kullanma, ondan yararlanma yetkisine sahip olmaktır. Zilyetlik, eşya üzerindeki hak sahipliği ile karıştırılmamalıdır. Zilyet olan kişi, eşyanın sahibi olmak zorunda değildir. Örneğin, kiracı kiraladığı evin zilyedidir, ancak sahibi değildir.
Zilyetliğin Unsurları:
- Fiili Hakimiyet: Eşya üzerinde doğrudan ve sürekli bir kontrolün bulunmasıdır. Bu kontrol, eşyanın niteliğine göre değişebilir. Örneğin, bir arabanın anahtarını elinde bulundurmak fiili hakimiyetin bir göstergesi olabilir.
- Hakimiyet İradesi (Zilyetlik Niyeti): Eşya üzerinde fiili hakimiyet kurma ve bu hakimiyeti sürdürme arzusudur. Bu niyet, eşyayı geçici olarak elinde bulunduran kişilerde (örneğin, tamir için bir eşyayı teslim alan bir kişi) bulunmaz.
Zilyetlik Türleri:
- Asli Zilyetlik: Eşya üzerinde doğrudan ve bağımsız olarak hakimiyet kuran kişidir. Asli Zilyetlik
- Fer'i Zilyetlik: Asli zilyedin izniyle eşya üzerinde hakimiyet kuran kişidir. Örneğin, kiracı, vekil veya emanetçi fer'i zilyettir. Fer'i Zilyetlik
- Vasıtalı Zilyetlik: Eşya üzerinde doğrudan fiili hakimiyeti bulunmayan, ancak zilyetliği başkası aracılığıyla (örneğin, kiracı aracılığıyla) devam ettiren kişidir. Vasıtalı Zilyetlik
- Vasıtasız Zilyetlik: Eşya üzerinde doğrudan fiili hakimiyeti bulunan kişidir. Örneğin, kiracı vasıtasız zilyettir. Vasıtasız Zilyetlik
- Haklı Zilyetlik: Hukuka uygun bir şekilde zilyet olan kişidir. Örneğin, satın alma yoluyla eşyanın zilyetliğini elde eden kişi haklı zilyettir. Haklı Zilyetlik
- Haksız Zilyetlik: Hukuka aykırı bir şekilde zilyet olan kişidir. Örneğin, hırsızlık yoluyla eşyanın zilyetliğini elde eden kişi haksız zilyettir. Haksız Zilyetlik
- İyiniyetli Zilyetlik: Eşyanın zilyetliğini hukuka aykırı bir şekilde elde ettiğini bilmeyen veya bilmesi gerekmeyen kişidir. İyiniyetli Zilyetlik
- Kötüniyetli Zilyetlik: Eşyanın zilyetliğini hukuka aykırı bir şekilde elde ettiğini bilen veya bilmesi gereken kişidir. Kötüniyetli Zilyetlik
Zilyetliğin Korunması:
Türk Medeni Kanunu, zilyetliği çeşitli şekillerde korur. Zilyet, zilyetliğine yapılan saldırılara karşı Zilyetlik Davası açabilir. Ayrıca, zilyetliğin gasp edilmesi veya ihlali durumunda, Zilyetliğin Gasbı veya Zilyetliğin İhlali durumunda yasal yollara başvurabilir.
Zilyetlik, eşya hukuku ve özellikle de ayni haklar alanında önemli bir kavramdır. Zilyetliğin kazanılması, kaybedilmesi ve korunması gibi konular, hukuki ilişkilerin düzenlenmesinde önemli rol oynar.
Kategoriler