zapatista ne demek?

Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN)

Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (İspanyolca: Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN), Meksika'nın Chiapas eyaletinde örgütlenmiş, ağırlıklı olarak yerli halktan oluşan devrimci bir silahlı gruptur.

Temel Amaçları:

• Yerli halkların haklarını savunmak ve otonomilerini sağlamak.
• Neoliberalizm'e karşı mücadele etmek.
• Demokrasi, özgürlük ve adalet için mücadele etmek.

Tarihçe:

EZLN, 1 Ocak 1994'te, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nın (NAFTA) yürürlüğe girdiği gün silahlı bir ayaklanma başlatarak dünya çapında tanınmıştır. Ayaklanma, Meksika hükümeti ile EZLN arasında çatışmalara yol açmıştır. Ancak daha sonra ateşkes ilan edilmiş ve barış görüşmeleri başlamıştır.

Önemli İlkeleri:

• Otonomi: Yerli toplulukların kendi kendilerini yönetme hakkı.
• Doğrudan Demokrasi: Kararların halk tarafından alınması.
• Karşılıklı Yardımlaşma: Topluluklar arasında işbirliği ve dayanışma.
• İnsanlık İçin: Sadece yerli halklar için değil, tüm ezilenler için mücadele etmek.

Subcomandante Marcos:

EZLN'nin en tanınmış figürü, örgütün sözcüsü olan Subcomandante Marcos'tur (daha sonra Galeano). Kimliği uzun süre gizli kalmış, karizmatik bir liderdir. Yazıları ve konuşmalarıyla EZLN'nin ideolojisini ve amaçlarını duyurmuştur.

Günümüzde Zapatistalar:

EZLN, silahlı mücadeleyi bırakmış ve Chiapas'ta otonom bölgeler kurarak kendi eğitim, sağlık ve adalet sistemlerini oluşturmuştur. Bu bölgelerde, yerli halkların geleneksel yaşam biçimlerini koruyarak, daha adil ve eşitlikçi bir toplum yaratmaya çalışmaktadırlar. Mücadeleleri hala devam etmekte olup, neoliberal politikalar ve hükümetin politikalarına karşı mücadele etmektedirler.