vesayet ne demek?

Vesayet, bir kişinin kendi işlerini yürütemeyecek durumda olması nedeniyle, hukuken başka bir kişi veya kurum tarafından temsil edilmesi ve korunması durumudur. Vesayet altına alınan kişiye "vesayet altında bulunan" veya "vesayet mahkumu" denir, vesayeti yürütene ise "vesayetçi" denir.

Vesayet, kişinin;

• Akıl hastalığı veya zihinsel engelliliği nedeniyle kendi işlerini idare edememesi,
• Yaşının küçüklüğü nedeniyle ehliyetinin olmaması,
• Bilincinin yerinde olmaması (örneğin koma durumu) nedeniyle karar verememesi gibi durumlarda uygulanır.

Vesayetin amacı, vesayet altında bulunan kişinin haklarını ve menfaatlerini korumak, kişisel bakımını sağlamak ve mal varlığının yönetimini üstlenmektir. Vesayetçi, vesayet altındaki kişinin menfaatlerini gözeterek hareket etmek zorundadır.

Vesayet çeşitleri:

• Kişisel vesayet: Vesayet altında bulunan kişinin kişisel bakımını, sağlığını ve eğitimini kapsar.
• Mal vesayeti: Vesayet altında bulunan kişinin mal varlığının yönetimini kapsar. Hem kişisel hem de mal vesayeti aynı kişide veya farklı kişilerde olabilir.

Vesayet kararının verilmesi: Vesayet kararının verilmesi için yetkili mahkemeye başvurmak gerekir. Mahkeme, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra, vesayet altına alınması gerektiğine karar verirse, bir vesayetçi atayarak vesayet kararını verir. Vesayetçi genellikle kişinin yakınlarından seçilir, ancak mahkeme uygun gördüğü başka bir kişiyi de atayabilir.

Vesayetin sona ermesi: Vesayet, vesayet altındaki kişinin ehliyetini kazanması, iyileşmesi veya ölümüyle sona erer.

Önemli Not: Vesayet, son derece hassas bir konudur ve kişinin temel hak ve özgürlüklerinin korunması büyük önem taşır. Vesayetçi, yetkilerini kötüye kullanmamalı ve vesayet altındaki kişinin istek ve ihtiyaçlarını dikkate almalıdır. Vesayet altında bulunan kişinin mümkün olduğunca kendi kararlarını vermesi ve bağımsızlığını koruması teşvik edilir. Mümkünse, vesayete alternatif olan kayyumluk veya vekillik gibi daha az kısıtlayıcı yöntemler tercih edilebilir.

Bu bilgiler genel bir çerçeve sunmaktadır. Her ülkenin ve hatta her mahkemenin uygulamaları farklılık gösterebilir. Vesayet ile ilgili daha detaylı bilgi için ilgili ülkenin hukuk sistemine ve mahkeme kararlarına bakmak gereklidir.