vehme ne demek?

Vehme, Osmanlı İmparatorluğu döneminde ortaya çıkan ve genellikle dini ve siyasi konularda karar verme yetkisine sahip olan bir topluluktur. Arapça kökenli olan "vehim" kelimesi, "şüphe" veya "kuruntu" anlamına gelmektedir.

Vehme, genellikle gizli olarak çalışan bir yapıya sahip olan bir mahkeme sistemini ifade eder. Bu sistemde, çeşitli dini ve sosyal gruplarla ilişkisi olan ve genellikle yasa dışı eylemlere karışan kişiler yargılanmaktadır. Vehme mahkemeleri, şikayetçinin ifadesi üzerine bir kişinin tutuklanmasını, yargılanmasını ve suçlu bulunması durumunda cezalandırılmasını sağlamaktadır.

Vehme, genellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi ve sosyal yapısını etkileyen dini ve siyasi gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu dönemde çeşitli İslami tarikatlar ve cemaatler etkili olmuş ve vehme, bu dini grupların birer unsuru haline gelmiştir. Vehme üyeleri genellikle toplumu korumak, düzeni sağlamak ve yasadışı faaliyetleri önlemek amacıyla hareket etmiştir.

Vehme, genellikle işkence yöntemleri kullanarak suçluları cezalandırmakta veya bilgi almak amacıyla sorgulamaktadır. Vehme mahkemeleri, suçluları cezalandırırken hukuk kurallarına bağlı kalmamaktadır ve bu nedenle adaletin sağlanması konusunda eleştirilere maruz kalmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, modern devlet yapılanmasının etkisiyle vehme mahkemeleri giderek etkisini kaybetmiş ve resmi mahkemelerin ortaya çıkmasıyla son bulmuştur. Vehme, tarihi Sünni İslam fıkıh sistemine ve Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi ve dini yapısına özgü bir uygulama olup günümüzde kullanılmamaktadır.