valsalva ne demek?
Valsalva manevrası, orta kulak basıncını eşitlemek, kalp ritmini yavaşlatmak veya bazı tıbbi durumları teşhis etmek için kullanılan bir tekniktir. Temel olarak, kişi ağzını ve burnunu kapalı tutarak nefesini vermeye çalışır. Bu, göğüs içindeki basıncı artırır ve vücut üzerinde çeşitli fizyolojik etkileri olur.
Valsalva manevrasının aşamaları şunlardır:
- Başlangıç: Derin bir nefes alınır.
- Zorlama: Ağız ve burun kapalıyken nefes vermeye çalışılır. Bu, karın kaslarının kasılmasına ve göğüs içi basıncının artmasına neden olur.
- Basınç Serbest Bırakılması: Nefes verme engeli kaldırılır.
Valsalva manevrasının fizyolojik etkileri şunlardır:
- Kan Basıncı ve Kalp Atış Hızı Üzerindeki Etkileri: Manevra sırasında başlangıçta kan basıncı yükselir. Zorlama devam ettikçe kan basıncı düşer ve kalp atış hızı artar. Basınç serbest bırakıldığında kan basıncı hızla yükselir ve ardından normale döner. Kalp atış hızı ise başlangıçta yavaşlar ve sonra hızlanır.
- Orta Kulak Basıncını Eşitleme: Valsalva manevrası, östaki borusunu açarak orta kulak basıncını dış ortam basıncıyla eşitlemeye yardımcı olur. Bu, özellikle uçak yolculukları veya dalış sırasında önemlidir.
- Sinir Sistemi Üzerindeki Etkileri: Manevra sırasında vagus siniri uyarılır, bu da kalp atış hızının yavaşlamasına neden olabilir.
Valsalva manevrasının kullanım alanları şunlardır:
- Tıbbi Tanı: Kardiyovasküler sistemin fonksiyonunu değerlendirmek için kullanılabilir. Örneğin, kalp yetmezliği veya otonom sinir sistemi bozukluklarını teşhis etmede yardımcı olabilir.
- Tedavi: Supraventriküler taşikardi (SVT) gibi bazı kalp ritim bozukluklarını tedavi etmek için kullanılabilir.
- Kulak Basıncını Eşitleme: Uçak yolculukları, dalış veya orta kulak iltihabı gibi durumlarda kulak basıncını eşitlemek için kullanılır.
- Dışkılama ve Doğum: Dışkılama veya doğum sırasında karın içi basıncı artırarak bu süreçlere yardımcı olabilir (ancak bu durumlarda dikkatli olunmalıdır).
- Ağırlık Kaldırma: Ağırlık kaldırırken vücudu stabilize etmek için (ancak bu durumda da dikkatli olunmalıdır çünkü bilinç kaybına neden olabilir.)
Uyarılar:
Valsalva manevrası bazı kişiler için riskli olabilir. Özellikle kalp rahatsızlığı olanlar, yüksek tansiyonu olanlar veya hamile olanlar bu manevrayı yapmadan önce doktorlarına danışmalıdırlar. Ayrıca, manevra sırasında baş dönmesi veya bilinç kaybı gibi belirtiler yaşanırsa hemen durulmalıdır. Bilinç kaybı riski nedeniyle ağırlık kaldırırken de dikkatli olunmalıdır.
İlgili kavramlar: