vahabi ne demek?

Vahabizm, İslam'ın Hanbeli mezhebinin oldukça katı bir yorumudur. 18. yüzyılda Arabistan'ın Necd bölgesinde Muhammed bin Abdülvehhab tarafından ortaya atılmıştır. Adını kurucusundan alan bu hareket, İslam'ın temel kaynakları olan Kur'an ve Sünnet'e geri dönmeyi ve daha önceki dönemlerde İslam'a "karışmış" gördükleri uygulamaları ve inançları reddetmeyi savunur.

Vahabizmin temel özellikleri şunlardır:

• Tehid (Allah'ın birliği): Allah'tan başka hiçbir ilaha tapınmamayı, şirk (Allah'a ortak koşma) her türlü biçimini reddetmeyi en önemli prensip olarak kabul eder. Bu bağlamda, kutsal kişilere, evliyaya, peygamberlere veya diğer varlıklara tapınmayı veya onlardan yardım istemeyi kesinlikle yasaklar. Hz. Muhammed'e olan sevgilerini ifade ederken bile, aşırıya kaçmaktan ve onu Allah ile eş tutmaktan kaçınırlar.

• Sünnet'e sıkı bağlılık: Sadece Hz. Muhammed'in ve sahabelerin uygulamalarını kabul eder ve diğer mezheplerin geleneklerini ve yorumlarını reddederler. Bununla birlikte, Sünnet'in yorumunda da oldukça katı ve seçici bir yaklaşım sergilerler.

• Bid'at (inovasyon) reddi: İslam'ın ilk dönemlerinde bulunmayan her türlü uygulamayı bid'at olarak kabul edip reddederler. Bu, birçok geleneksel İslam uygulamasını da kapsar. Mezheb farklılıklarını da genelde reddederler.

• Taklitçiliğin reddi: İslami konularda kendi düşünce ve yorumlarına sahip olmayı ve taklitçilikten kaçınmayı teşvik ederler.

• Cihad anlayışı: Bazı Vahabi gruplarının cihad anlayışı oldukça tartışmalıdır. Bazı yorumlarda, İslam'ı yaymak için silahlı mücadeleye başvurmayı meşrulaştırırlar. Bu, özellikle radikal gruplar arasında daha belirgindir. Ancak bu, tüm Vahabilerin ortak bir görüşü değildir. Birçok Vahabi Müslümanı, barışçıl yollarla İslam'ı yaymayı tercih eder.

Eleştiriler:

Vahabizm, tarih boyunca birçok eleştiriye maruz kalmıştır. Bu eleştiriler arasında şunlar yer alır:

• Radikalizme meyilli olması: Bazı grupların aşırı yorumları ve şiddet eylemlerine katılımları nedeniyle Vahabizm, radikalizmle ilişkilendirilmiştir.
• Diğer İslam mezheplerine karşı hoşgörüsüzlük: Diğer İslam mezheplerini ve farklı yorumları reddetmesi nedeniyle eleştirilmektedir.
• Tarihi İslam kültürü ve geleneklerine karşı muhalefeti: Bazı uygulamaların tarihi İslam kültürüne zarar verdiğine inanılır.
• Kadın hakları konusunda muhafazakarlığı: Kadınların sosyal hayatta daha az rol almasını savunmaları nedeniyle eleştirilirler.

Önemli Not: Vahabizm geniş ve çeşitli bir harekettir ve tüm Vahabi Müslümanları aynı görüşleri paylaşmaz. Yukarıda belirtilen özellikler genel olarak Vahabizmi tanımlamak için kullanılır ancak bu, her bir Vahabi bireyini temsil etmeyebilir. Vahabizm hakkında daha detaylı ve tarafsız bilgi edinmek için akademik kaynaklara ve farklı bakış açılarını içeren çalışmalara başvurmanız önemlidir.