tutum ne demek?

Tutum, bir kişi, nesne, olay ya da fikir hakkında önceden edinilmiş, olumlu ya da olumsuz bir değerlendirme, duygu ve eğilimdir. Bu değerlendirme, bilişsel (düşünce), duygusal (duygu) ve davranışsal (eylem) bileşenlerden oluşur.

Tutumun Bileşenleri:

• Bilişsel Bileşen: Bir nesne, kişi veya olay hakkında sahip olduğumuz inançlar, düşünceler ve bilgilerdir. Örneğin, "Sigara sağlığa zararlıdır" inancı, sigara içme tutumunun bilişsel bileşenidir.

• Duygusal Bileşen: Belirli bir nesne, kişi veya olaya karşı duyduğumuz duygulardır. Örneğin, sigaraya karşı duyulan iğrenme veya korku, sigara içme tutumunun duygusal bileşenidir.

• Davranışsal Bileşen: Bir nesne, kişi veya olaya karşı nasıl davranacağımızla ilgili eğilimlerimizdir. Örneğin, sigarayı bırakma çabası veya sigara içenlerden uzak durma, sigara içme tutumunun davranışsal bileşenidir.

Tutumların Özellikleri:

• Öğrenilmişlerdir: Tutumlar, deneyimler, gözlem, aile, medya ve kültür yoluyla öğrenilirler.
• Güçleri ve yönleri değişkendir: Bazı tutumlar çok güçlü ve değişmezken, diğerleri zayıf ve kolaylıkla değişebilir.
• Kalıcıdırlar: Tutumlar zamanla değişebilir, ancak genellikle istikrarlıdırlar.
• Öngörücüdürler: Tutumlar, gelecekteki davranışları tahmin etmede kullanılabilir, ancak mutlaka davranışı belirlemezler. (Tutuma aykırı davranışlar da gözlemlenebilir.)
• Fonksiyoneldirler: Tutumlar, bireyin dünyayı anlama, kendini ifade etme ve diğerleriyle etkileşim kurma gibi çeşitli ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olurlar.

Tutumların Oluşturulması ve Değiştirilmesi:

Tutumlar çeşitli yollarla oluşturulur ve değiştirilebilir. Bunlar arasında ikna, sosyal öğrenme, koşullanma ve deneyim yer alır. Reklamcılık, siyasi propaganda ve eğitim gibi alanlarda tutumların değiştirilmesi oldukça önemli bir konudur.

Tutum ile Davranış Arasındaki İlişki:

Tutumlar her zaman davranışları yansıtmaz. Birçok faktör, tutum ve davranış arasında tutarsızlığa neden olabilir. Örneğin, sosyal baskı, kişisel çıkarlar veya tutumun belirsizliği, tutum ile davranış arasında bir uyumsuzluk yaratabilir. Ancak tutumlar, özellikle tutum güçlü ve belirgin olduğunda, davranışları öngörmede önemli bir rol oynarlar.

Kısacası, tutumlar, insanların dünyayı algılamalarını, yorumlamalarını ve ona tepki vermelerini şekillendiren karmaşık zihinsel süreçlerdir. Sosyal psikolojinin önemli bir konusu olup, birçok alanda, pazarlamadan siyasete, sağlıktan eğitime kadar geniş bir uygulama alanına sahiptir.