TRT 1, Türkiye'nin ülke çapında yayın yapan ilk ulusal televizyon kanalıdır. Ana binası Ankara'dadır. Türkiye'de açılan ikinci televizyon kanalı ve ilk ulusal televizyon kanalıdır. (Açılan ilk kanal olan İTÜ TV, ilk önce 1968'de frekanslarını bu kanala devretmiş, frekans değiştirip yeniden yayına başlamış ve 1971 yılında TRT'nin kurulan ikinci yerel televizyonuna devredilmiştir.) İlk genel müdürü 29 Nisan 1964'te Adnan Öztrak olmuştur.
İlk yayını Nuran Devres spikerliğinde Ankara'da gerçekleştirilmiştir. 6 Şubat 1968 tarihinde ilk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayınlanmıştır. 1976 yılında ilk renkli yayın gerçekleştirilmiştir. 1982 yılında kısmen, 1984 yılında tamamen renkli yayına geçmiştir. Kanal dünya çapında hizmet vermektedir.
Kuruluş ve ilk yayınlar
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT), 1961 Anayasası'nın 121. maddesine göre çıkarılan 24.12.1963 gün ve 359 sayılı yasa ile, tüzel kişiliğe sahip özerk bir Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak 1 Mayıs 1964 tarihinde kurulmuştur. 1964 yılında radyo yayınlarına başlamıştır. Aynı yılın Ekim ayında, televizyon yayınları için eğitilmek üzere, teknik personel alımına başladı. 13 Haziran 1966 tarihinde Ankara'da ilk kapalı devre televizyon yayını için hazırlıklara başlandı. 1966 yılının Ağustos ayında TRT 1 kapalı devre televizyon eğitimi yayınları başladı. 16 Ocak 1967 tarihinde TBMM Bütçe Komisyonu üyeleri için özel kapalı devre televizyon yayını yapıldı. Aynı ay içinde TRT 1 dışı radyo ve televizyon vericileri ile ilgili çalışmalar başlatıldı. Temmuz'da Televizyon eğitim merkezi için 50 kişilik öğrenci bursu ayrıldı. Ekim ayı içerisinde Ankara Televizyonu'nun teknik deneme yayınları başladı ve televizyon eğitim kursu başladı. 1967 yılının sonunda Televizyon haber hizmetleri için VISNEWS ve AP ajansı ile anlaşma yapılmasına karar verildi.
31 Ocak 1968 tarihinde TRT 1 Ankara Televizyonu deneme yayınlarına başladı. Bir sonraki ay ilk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayınlandı. Temmuz ayı içerisinde TRT 1 haber bültenleri içinde yer alan yorumlarda değişiklik yapıldı; radyoda kısıtlandı, televizyonda kaldırıldı ve Ankara Televizyonu'nda kadrosuz çalışan yapım ve teknik personel sendika kurdu. 26 Ağustos tarihinde Uluslararası Fuar nedeniyle İzmir'de ilk televizyon deneme yayını yapıldı. 4 Ekim'de TRT 1, EBU Televizyon Program Komitesi'nin Stockholm'de yapılan toplantısına ilk kez katıldı.
Diziler, programlar ve yaygınlaşma
13 Mart 1970 tarihinde Yönetim Kurulu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde televizyon şebekesi kurulması için inceleme yapılmasını kararlaştırdı. 7 Ağustos'ta Teknik arıza nedeni ile 1 Eylül'de yayına başlayamayan İzmir Televizyonu yayına girdi. 7. ABU Genel Kurulu ve komite toplantıları ilk kez İstanbul'da yapıldı. Ekim'de, Televizyonun yayına başlama saatleri 19.30'a alındı ve televizyon nüfus sayımı dolayısıyla ilk kez kesintisiz 9 saat gündüz yayını yaptı. Kasım ayında İstanbul Televizyonu'nun montajı ile ilgili olarak Almanlarla yapılan anlaşma Resmî Gazete'de yayınlandı. 100 kw orta dalga İstanbul Televizyon verici istasyonunun temeli Çamlıca'da atıldı. 1971 yılının Mart ayında Eskişehir televizyonu yayına başladı. Yönetim Kurulu toplantısı, kurum içi olaylar görüşülürken yarıda kesildi. Aynı ayın sonunda Yönetim Kurulu, millî televizyon şebekesinin öngörülenden daha kısa sürede gerçekleşmesi için DPT'ye başvurmayı kararlaştırdı. Mayıs ayında radyo ve televizyon ruhsat ücretleri kararnamesi yayınlandı. İstanbul Televizyonu, İTÜ TV vericisinden Ankara bağlantılı yayınlara başladı. 3 Ekim'de televizyonda ilk spor naklen yayını olarak İzmir'den "Karşıyaka- İstanbulspor" futbol karşılaşması verildi. Aynı ayın sonunda İzmir'deki Akdeniz Oyunları televizyondan naklen verildi. Aralık ayında, İstanbul televizyonu, merkez televizyon şebekesine bağlandı. 700 Watt gücündeki İzmir Televizyonu merkez televizyon şebekesine bağlandı. İstanbul Televizyonu haftada 4 gün yayına başladı. Ankara Televizyonu 2. stüdyosu hizmete girdi ve TRT Eskişehir Televizyonu, ETİİA televizyon vericisinden yayına başladı. 1972 yılına gelindiğinde, Merkez televizyon yayınları 4 güne çıkarıldı. Televizyonun 6 yapımcısının işine son verildi. Federal Almanya Hükûmeti ile TRT 1 arasında İstanbul ve İzmir'de kurulacak televizyon vericileri ile ilgili sözleşme imzalandı. Mart ayında Televizyonda 12 saat süreli ilk canlı yayın yapıldı Televizyonda reklam yayınlarına başlandı. Ardından 5 kw. gücünde Edirne Televizyonu ilk paket program yayınına başladı ve 5 kw. gücünde Eskişehir Televizyonu yayına başladı. Bu yıl televizyonda ilk kez "Bedava Dünya Gezisi" adlı yabancı dizi Türkçe seslendirildi. Merkez televizyon yayınları haftada 5 güne çıkarıldı. Temmuz ayında "Apollo 17" ile ilgili televizyon yayınları naklen verildi. Aynı ay TRT 1 köylere televizyon alıcısı dağıtım kampanyası başlattı. TRT 1 Eurovision bağlantısına katıldı. Münich Olimpiyatları, Eurovision aracılığı ile ilk kez televizyondan naklen verildi. 2,5 kW gücünde İstanbul Çamlıca televizyon istasyonu yayına başladı, ardından 100 kW gücünde İstanbul Çamlıca televizyon vericisi yayına başladı. 1973 yılında, Türkiye- İtalya millî maçı ilk kez Eurovision aracılığı ile televizyondan naklen verildi. TRT 1'in Keldağ (Ödemiş) televizyon yansıtıcısı için açmış olduğu dava TRT 1 lehine sonuçlandı. Nisan'da TBMM'den ilk kez naklen televizyon yayını yapıldı. Ankara Televizyonu Arı stüdyosuna sabit donanım yerleştirildi. Ardından, Antalya Televizyonu paket program yayınına başladı. Seçmen kütüklerinin yazımı dolayısıyla ilan edilen sokağa çıkma yasağı sırasında radyo ve televizyon özel gündüz yayını yaptı. TRT 1-MEB ortak yapımı üniversite giriş sınavı hazırlık kursları televizyondan yayınlanmaya başlandı. Yönetim Kurulu, siyasi partilerin çeşitli faaliyetlerine ilişkin haberlerin radyo ve televizyon haber bültenlerinde verilmesi ile ilgili esasları belirledi. 100 kw. gücünde İzmir televizyon verici istasyonu yayına başladı. Erzurum Televizyonu paket program yayınına başladı. 28 Aralık'ta İsmet İnönü'nün cenaze töreni televizyondan naklen verildi. Aralık ayının sonunda televizyon yılbaşı gecesi 11 saat özel yayın yaptı.
1974 yılının Ocak ayında İzmir Yamanlar tepesindeki televizyon vericisi fırtınadan yıkıldı ve TRT 1 Yönetim Kurulu, Ankara Televizyonu "Arı Stüdyosu"nun adının "Orkut Stüdyosu" olarak değiştirilmesine karar verdi. Daha sonraki aylarda TRT 1 ile Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş kulüpleri arsında maçların televizyondan verilmesi konusunda ön anlaşma imzalandı. Yönetim Kurulu, "Televizyon Reklam Esasalarını" kabul etti. 3 Mart'ta Fenerbahçe-Galatasaray futbol karşılaşması televizyondan naklen verildi. Aynı ay televizyon yayınları, çarşamba günleri dışında haftada 6 güne ve 35 saate çıkarıldı. 22 Mart'ta gerçekleşen Eurovision Şarkı Yarışması'na Türkiye ilk defa katıldı. 700 watt gücündeki Kayseri televizyon vericisi haftada üç gün paket yayına başladı. 24 Mayıs'ta televizyon yayınları 7 güne çıkarıldı. Bu yıl Türkiye'nin ilk dizisi Kaynanalar yayınlanmaya başlandı ve 30 yıl ekranlarda kaldı. Daha sonra, 700 watt gücündeki Diyarbakır televizyon vericisi yayına başladı. 60 kW İzmir televizyon verici istasyonu yayına başladı. Televizyon "FIFA Dünya Kupası" maçlarını naklen yayınlamaya başladı. 100 kW Eskişehir Televizyon vericisi yayına girdi. TRT 1 iç haberleşme bülteni yayınlamaya başladı. Televizyon yayınları haftada 60 saate çıkarıldı. 30 kW gücünde Adana televizyon verici istasyonu ve 30 kW gücünde Edirne televizyon verici istasyonu yayına başladı. Kayseri televizyon verici istasyonu merkez televizyon şebekesine katıldı. 1975 yılında 30 kw. gücünde Samsun televizyon vericisi Merkez televizyon şebekesine bağlandı. İlk televizyon izleyici araştırmasının sonuçları açıklandı. İzmir televizyon stüdyosu açıldı. Televizyonda siyasi partilerin seçim propagandası yapmalarını sağlayan kanun tasarısı TBMM'de kabul edildi. Apollo-Soyuz kenetlenmesi televizyondan naklen verildi. Yönetim Kurulu, Ramazan ayı dolayısıyla Televizyonda "İftar Saati" kuşak yayını yapılmasına karar verdi. 30 kW gücünde Gaziantep televizyon verici istasyonu yayına başladı ve 100 kW gücünde Diyarbakır televizyon verici istasyonu yayına başladı. 6 Ekim'de İstanbul ve İzmir televizyon haber büroları ilk kez Merkez Ankara'ya bağlandı. 1 Ocak 1976 Çukurova, Gaziantep ve Diyarbakır televizyon vericileri merkeze bağlandı. TRT 1, Eurovision Devamlı Şebekesine, Teknik ve Haber Konferansı devrelerine sürekli bağlandı. Innsbruck'ta yapılan Kış Olimpiyat Oyunları televizyondan naklen verildi. Televizyonda Yay-Kur eğitim yayınları başladı. "İngiltere Kral Kupası" televizyondan ilk renkli naklen yayın olarak verildi. İslam Ülkeleri radyo ve televizyon genel müdürleri toplantısı İstanbul'da yapıldı. Televizyonun ilk haber spikeri Zafer Cilasun öldü. 1977 yılındın Nisan ayında Yönetim Kurulu, siyasi partilerin, seçim konuşmalarının televizyondan da verilmesine karar verdi. İstanbul Televizyonu Kuruçeşme'deki yeni binasına taşındı. 30 kW gücünde Aydın ve Muğla televizyon verici istasyonu yayına başladı. 30 kW gücünde Kayseri televizyon verici istasyonu yayına başladı. TRT 1 trafik semineri düzenledi. Yönetim Kurulu, elektrik sıkıntısı nedeniyle televizyon yayınlarının bir saat kısaltılmasını kararlaştırdı. 30 kW gücünde Antalya televizyon verici istasyonu merkez televizyon şebekeye bağlandı. Ardından 30 kW gücünde Ordu ve Giresun televizyon verici istasyonu merkez şebekeye bağlandı. 30 kW gücünde Zonguldak televizyon verici istasyonu yayına başladı. 17 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında ABU Genel Kurulu, TRT 1'in düzenlemesi ile İzmir Çeşme'de ikinci kez toplandı. Televizyonun yeni program döneminde, elektrik kısıntısı nedeni ile yayın süreleri daha da azaltıldı ve 30 kw. gücünde İzmit ile Kastamonu televizyon verici istasyonu yayına başladı. Televizyon yayınları, elektrik kesintisi nedeni ile bir saat daha kısaltıldı. 30 kW gücünde Sivas televizyon verici istasyonu yayına başladı. 1978 yılının Haziran ayında 11 AP Milletvekili TRT 1'in önünde televizyon alıcısı yaktı. 100 kW gücünde Elazığ, Malatya ve Amasya televizyon verici istasyonu yayına başladı. 30 kW gücünde Silifke, Isparta ve Burdur televizyon verici istasyonu yayına başladı. Arabesk şarkıları ile ün kazanan Orhan Gencebay televizyonda ilk kez şarkı söyledi. 23 Ocak 1979 tarihinde televizyon reklamlarında hediye verme yasaklandı ve sonraki aylarda televizyon Reklamları Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Yönetim Kurulu, 1980 yılı Eurovision Şarkı Yarışması esaslarını belirledi. 30 kW gücünde Bingöl, Muş ve Ağrı televizyon verici istasyonu yayına başladı.
Renkli televizyon ve stereo yayın
Reklamlara konulan çiklet yasağı 13 Ocak'ta kaldırıldı. Televizyon haberlerinde ilk kez ENG kameraları kullanıldı. TBMM'den ilk kez 5 saat televizyon naklen yayını yapıldı. TRT 1 ilk kez dış ülkelere yerli yapım satışı yaptı. TRT 1 bölge müdürlükleri kuruldu ve İzmir Karatepe televizyon vericisi yeniden yayına başladı. Konya'da yapılmakta olan Mevlevi törenleri ilk kez televizyondan naklen yayınlandı. 100 kw gücünde Erzincan televizyon verici istasyonu yayına başladı. 1980 yılından 1981 yılına geçerken yılbaşı gecesinde dansöz Nesrin Topkapı ilk kez televizyona çıktı. 1981 yılının başında Elektrik kısıntısı nedeniyle televizyonun gece yayınları 3 saate indirildi. 3 Mart'ta Televizyon Okulu adlı okuma-yazma öğretmeyi amaçlayan bir dizi başladı. Radyo ve televizyondaki banka ve basın reklamları sınırlandı. Televizyonda ilk kez yılbaşı gecesi renkli yayınlandı ve bu yılda kısmende olsa renkli yayınlar başladı. 1982 yılında Hükûmet, renkli televizyon yayınlarının Temmuz 1984'te başlayacağını açıkladı. "Televizyon Okulu" dizisi ikinci kez yayınlanmaya başlandı. Banker reklamlarının radyo ve televizyondan yayınlanması yasaklandı ve Bankalar Birliği'nce banka reklamlarının radyo ve televizyondan yayınlanması yasaklandı. Atatürk'ün doğumunun
1 Ocak 1985'te Radyo ve Televizyon Ruhsat Yönetmeliği yayınlandı. Ardından Yönetim Kurulu, 205 kelimenin radyo ve televizyonda kullanılmamasını öngören komisyon raporunu kabul etti. SODEP'in başvurusu üzerine toplanan Radyıo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), Genel Müdür Tunca Toskay'ın görevine devam edeceği kararını verdi. Radyo Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), TRT 1 1986 yılı genel yayın planında yer alacak yayın ikelerini belirledi. 1 Ağustos'ta Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), TRT 1 ile ilgili ilk üç aylık yayın değerlendirme raporunu açıkladı. 6 Ekim'de ise TRT 1 Yönetim Kurulu Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK)'nun belirlediği yayın ilkelerinin 1986 yılı genel yayın planına alınmasına karar verdi. 1985 yılının sonunda ise Yönetim Kurulu, Kuruluş "Osmancık"" adlı dizinin yapılmasına karar verdi. 1986 yılının başında Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), TRT 2 yayınlarında izlenecek genel yayın politikasını belirledi. Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK) Başkanlığı'na atandı. 1 Mart'ta İzmir renkli televizyon stüdyosu açıldı. 5 Mayıs tarihinde Öğretmene Televizyon Okulu adlı program dizisi başladı. 14 Haziran'da DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel 6 yıl aradan sonra ilk kez televizyonda konuştu. Yönetim Kurulu, Susam Sokağı (Sesame Street FEG) dizisi ile ilgili ortak yapım projesini kabul etti. TRT 1 Radyo ve Televizyon Programlarının Alımı ve Satımı Hakkında Yönetmelik" yürürlüğe girdi. TRT 1-PTT arasında TVRO (Uydudan Televizyon Alıcısı) temini ve kurulup işletilmesini kapsayan bir protokol imzaladı. 6 Ekim'de TRT 2 açıldı ve aynı ay 30 kw güçlü Elbistan televizyon verici istasyonu yayına başladı. 1987 yılında Cumhurbaşkanı Kenan Evren, televizyonda paralı siyasi propaganda yapılması ile ilgili tasarıyı veto etti. TRT 1, Cannes Televizyon program pazarına ilk kez katılarak 17 ülkeye program satışı yaptı. 3 Mayıs'ta 30 kw gücündeki Cizre televizyon verici istasyonu yayına başladı. Ekim'de televizyonun bir haftalık yayın süresi 129.5 saat oldu. Sabah yayınları haftada 5 güne çıkarıldı. Ekim'de TRT 1 Yönetim Kurulu, Kuruluş "Osmancık"" adlı dizinin yalnızca çekim harcamaları için 650 milyon ödenek ayırdı. 19 Kasım'da TRT 1, ilk kez Rio De Janerio Film ve Televizyon Programları Festivali'ne (FESTRIO) katıldı. Aynı ay Genel seçim dolayısıyla televizyonda siyasi partilerin görüntülü propaganda yayını başladı. Propaganda konuşmalarında ilk kez karşıdan okuma (Auto-q) aracı kullanıldı. 1987 yılının son günlerinde Yeniden Doğmak adlı yerli yapım belgesel televizyon dizisi, Dışişleri Bakanlığı'nın isteği ile yayından kaldırıldı. 1988 yılının başında TRT 1'in televizyon haberlerinde "Zakkum çiçeğinin kansere iyi geldiği" konusunda haber yayınlandı. 1 Mart'ta Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), TRT 1 Genel Müdürlüğü için üç, TRT 1 Yönetim Kurulu için ise 12 aday belirledi. 4 Nisan'da Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu (RTYK), televizyonda yayımlanan "Çanakkale" programı için toplandı. 26 Eylül'de TRT yabancı kuruluşlar için haftalık televizyon haberleri hazırlamaya başladı ve 1988 yılının sonunda PTT; uydu yolu aldığı dış ülke televizyon yayınlarını kablo yolu ile dağıtma pilot uygulamasına Ankara Çankaya'da başladı. 1989 yılının başında SHP, TRT haberlerinde ve Gelişen Türkiye adlı programlarda yanlı davranıldığı gerekçesi ile Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu'na başvurdu. 1 Mart'tan itibaren özel kanallar açılmaya başlandı. Siyasi partilerin 26 Mart'ta yapılacak mahalli seçimler için radyo ve televizyonda propaganda konuşmaları başladı. TRT 1'in Avrupa Sinema-Televizyon yılı çerçevesinde yaptığı "Divandan Sandalye"ye adlı belgeselin galası Brüksel'de yapıldı. Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu toplanarak TRT 1 Genel Müdürü için üç aday belirledi. 2 Ekim'de Arı Stüdyosu'nda düzenlenen bir törenle TRT 3 ve TRT Gap Televizyonu yayına başladı.
Yeni kanallar ve teleteks
1990 yılının başında TRT Telegün adını verdiği Teleteks deneme yayınlarına başladı. 28 Şubat'ta Avrupa'ya yönelik yayın yapacak olan TRT-INT televizyonu deneme yayınlarına başladı. Ankara'da TRT 1- Arnavutluk Radyo Televizyonu arasında işbirliği protokolü imzalandı. 1991 yılında 6 Mayıs'ta Alman televizyon kanalı ZDF tarafından yayınlanan "Avrupadaki Komşularımız" adlı programın yıllık toplantısı İstanbul'da yapıldı. Bükreş'te TRT 1 - Romanya Radyo Televizyonu arasında işbirliği protokolü imzalandı. Eylül'de Ankara Radyosu ile İstanbul TV Prodüksiyon Merkezi'nin ek hizmet binası hizmete açıldı ve Bükreş'te TRT 1 - Romanya Radyo Televizyonu arasında işbirliği protokolü imzalandı. 1993'te tematik televizyon yayıncılığına geçildi. 20 Nisan 1998'de Türkiye'de ilk kez Televizyonda Şiddet'e karşı kampanya başlatıldı. Aynı yıl TRT 1'in yayına başlamasının 30. yılı Arı Stüdyosu'nda yapılan canlı yayınla kutlandı. 17 Ağustos 1999 Marmara depremi nedeniyle 3 gün aralıksız yayın yapıldı. 31 Ocak 2000'de TRT 1'in yayına başlamasının 32. yıldönümü nedeniyle tüm gün özel yayın akışı uygulanarak tarihsel süreç gözler önüne serildi. Mart'ta kanalın en çok ilgi gören ve reyting rekorları kırmış olan Yedi Numara adlı dizisi başladı. Ağustos'ta TRT 1 Sitesi'ndeki Ankara Televizyonu Devamlılık Stüdyoları hizmete girdi. 31 Ocak 2001'de logo değişti ve görev süresi sona eren Yücel Yener, yeniden Genel Müdür seçildi. TRT 1, Ülkemiz adına katıldığı 2003 Eurovision Şarkı Yarışması'nı, Sertab Erener’in yorumladığı “Everyway That I Can” şarkısıyla kazandı. 2004 yılında Mahalli İdareler Genel Seçiminde, seçim sonuçları hızlı ve güvenli bir şekilde sayısal ortama aktarılmış, televizyon, internet ve mobil cihazlar üzerinden sonuçların metin ve grafik olarak yayınlanması sağlanmıştır. 31 Aralık 2004 Cuma gününü 1 Ocak 2005 Cumartesi gününe bağlayan gece saat 00.00'da logosu yansıtmalı bir şekilde değişti.
TRT Telegün, TRT'nin işlettiği bir teletekst yayınıdır. Televizyon üzerinden, hızlı ve kolay bir şekilde; ekonomi, spor, kültür-sanat, sağlık, siyaset ve benzer haberleri ve TRT yayınlarını güncel bir şekilde insanlara ulaştırmak amacıyla oluşturulmuştur. Türkçe yayın yapmakta olan TRT Telegün, 3 Aralık 1990'dan1 beri yayın yapan Türkiye'nin ilk teletekst yayınıdır. TRT'nin internet sitesinde bulunan en güncel haberlere, internete bağlanmaksızın ulaşabilme imkânı sunar.
2009 yılında TRT televizyon yayıncılığının 41. yıl dönümü görkemli bir geceyle kutlandı. Aynı yıl dünyanın en çok izlenen spor dalları arasında yer alan Formula 1 yarışları 29 Mart 2009 tarihinde TRT 1 ekranlarında canlı olarak sunuldu. 17 etaplık sezonda yayınlar yaklaşık 600 ila 700 milyon “farklı” izleyiciye ulaştırıldı. 8 Ekim'i 9 Ekim 2009'a bağlayan gece TRT 1'in logosu Çırağan Sarayı'ında düzenlenen özel törenle etrafında mavi renkli kristal parçaların boyutları eşit şekilde düzenlenip, su rengine yerini bırakması ve sağ kristalde yer alan 1 yazısının değişip, kırmızı baklava şeklinde bulunan TRT yazısının direkt yanına taşınması ile değişime uğramıştır. 9 Şubat 2011 tarihinde Leyla ile Mecnun dizisi yayınlanmaya başlamıştır. Dizi, dünyanın gelmiş geçmiş en iyi 50 dizisi listesine giren ilk Türk dizisi olmuştur.2 19 Mayıs 2012 tarihinde TRT 1 HD yayın yapmaya başlamıştır. Bununla birlikte TRT 1'in logosu da değişmiştir ve 4:3 ekran formatından 16:9 ekran formatına geçiş yapmış ve yeni jeneriklere geçmiştir. Bu yeniliklerle beraber kanalın resmi web sitesi de açıldı. İsmi trt1.com.tr olan bu site güncel diziler, programlar, özel içerikler, arşivdeki diziler ve programları kullanıcıların erişmesine olanak sağlamaktadır. Kanalın tanıtım sesi bu tarihten itibaren ünlü sunucu, spor spikeri ve aynı zamanda Stadyum programının moderatörü Ersin Düzen olmuştur ve 2015 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. 19 Ağustos 2018 Pazar günü son kez Western Kuşağı filmi bu ekranlarda yayınlanmıştır. 1 hafta sonra pazar sabahları ekrana getirdiği kovboy filmi kuşağını ABD ilişkilerine kriz çıkaran Rahip Brunson meselesi yüzünden kaldırdığını duyurmuştur.3 Bundan dolayı 2 Eylül 2018'de İyi, Kötü ve Çirkin filmi yerine TRT Ev Sineması yapımı Ya Nasip, Ya Kısmet adlı Türk filmi yayınlamaya başlamıştır.4 31 Ocak 2021'de kanalın 53. yılına girmesine rağmen, 1 Şubat 2021'de düzenlenen kanalın tanıtım gecesinde Türk oyuncu ve sunucu Engin Altan Düzyatan'ın sunuculuğunda, TRT Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü İbrahim Eren'in yaptığı konuşma sırasında TRT 1'in 53. yılı kutlandı. Bu kapsamda saatler 20.21'i gösterirken yaklaşık 9 yıldır kullanılan logosu, sağ üst köşeden tekrar sol üste taşınıp, daha sade ve hareketli bir logo ile yenilenmiştir.5
TRT 1 HD, 18 Mayıs 2012'de test yayınlarına başlayıp, 19 Mayıs 2012'den itibaren eş zamanlı ve 25 Mayıs 2012'den itibaren ise test yayınını sonlandırarak normal yayına geçiş yapmasıyla yayın hayatına başlayan ve TRT HD ile birlikte 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası karşılaşmalarını HD yayınlayan TRT 1 kanalı ile eş zamanlı yayın yapan TRT 1'in yüksek çözünürlüklü kanalıdır.
TRT 1 HD, Türksat 3A 11054 V 30000 3/4 frekansından, Turkcell TV+ 21. kanaldan, D-Smart 26. kanaldan, Digiturk 23. kanaldan, Türksat TKGS 1. kanaldan, KabloTV 22. kanaldan ve tivibu 22. kanaldan da izlenebilmektedir. 28 Kasım 2018 tarihinde HD logosu kaldırılmıştır.
Programların genel yayınlanma saatleri, sabah haberleri genelde 06.30 ve 08.30 arasında yayınlanır. Sabah programları 09.30 ve 12.15 arası, öğlen programları 12.30 ve 14.00 arasıdır. Akşam üzeri yayınlanan programlar 16.00 ve 17.30 arasında, akşam haberleri 19.00 ve 20.00 saatleri arasında yayınlanır. Akşam programları 20.00 ve 22.30 arasında yayınlanır. Gece programları ise 23.00 ve 01.30 arasında yayınlanır. Bunun dışındaki saatlerde genelde tekrar programları verilir.
Günümüze kadar birçok program, dizi ve film yayınlanmıştır ve yayınlanmaktadır. Sabah 06.30-08.30 saatleri arasında kahvaltı haberleri yayınlanır. İlerleyen saatlerde 09.00-12.00 saatleri arasında kadın programları veya yemek programları yayınlanır. Öğlen 12.30-18.30 arasında tekrar programları ya da eğlence programları yayınlanmaktadır. Akşam haberleri 19.00-20.00 saatleri arasında yayınlanır ve hemen ardından 20.00-22.30 saatleri arasında TV dizisi veya yarışma programı yayınlanmaktadır. Gece 23.00-02.00 saatlerinde talk-show veya sinema filmi verilir. 1990 yılı öncesinde saat 24.00'de televizyon İstiklâl Marşı ile kapanır ve sabah saat 06.30-07.00 saatleri arasında açılırdı. Geceleri Bir Başka Gece, Kadir Çöpdemir Koptu Geliyor gibi programlar yayınlanmıştır.
TRT 1'de yayımlanan ilk yerli dizi, 1974 yılında yayımlanmaya başlayan ve Türkiye'de çekilen ilk dizi olan Kaynanalar adlı dizi olmuştur. 1974-2004 arası yayımlanan dizi çok büyük ilgi görmüştür ve tam 30 yıl ekranda kaldı. Dizi 14 sezon'dan ve 314 bölümden oluşmaktadır. 1975 yılında romandan uyarlanan ilk dizi Aşk-ı Memnu ekranlarda 6 bölüm olarak yerini almıştır. Bu sırada Türkiye'de yerli dizi sektörü hızlanıyordu. 1970'li yıllarda Diyet, Darısı Başınıza, Caniko, Annemi Hatırlıyorum, Bir Ceza Avukatının Anıları: Emekli Başkan, Paranın Kiri gibi birçok TV dizisi çekilmiştir. 1979 yılında Halit Refiğ'in yönettiği Yorgun Savaşçı adlı dizi 1982 yılında 12 Eylül askerî cuntası tarafından yakılmıştır. Türk televizyon tarihine yok edilen yapım olarak geçmiştir. 1980'li yıllara gelindiğinde renkli televizyon ve gelişen teknoloji ile dizi sektörü daha da yaygınlaştı. 1980'li yıllarda Kartallar Yüksek Uçar, Küçük Ağa, Kuruntu Ailesi, Aliş ile Zeynep, Çalıkuşu, Kuruluş "Osmancık", Yaprak Dökümü, Uzaylı Zekiye gibi birçok dizi çekilmiştir. 1986-1988 yılları arasında TRT 2'de yayımlanan Perihan Abla adlı dizinin tekrarları bu kanalda yayımlandı. Ayrıca Perihan Abla Türkiye'de dizi kültürünü başlatan öncü dizilerden birisidir. 1989 yılında yayımlanmaya başlayan Bizimkiler adlı dizi ise Türk televizyon tarihinin gelmiş geçmiş en iyi ve en uzun soluklu dizilerinden birisidir. 1990-2006 yılları arasında Hanımın Çiftliği, Yuva, Bizim Mahalle, Ferhunde Hanımlar, Gülşen Abi, Ayrılsak da Beraberiz ve 2000'li yılların başında Bizim Evin Halleri, Dikkat Bebek Var, Yeditepe İstanbul, Koçum Benim ve En Son Babalar Duyar gibi diziler büyük reyting yapmıştır ve iz bırakmıştır. 2000 yılında yayımlanmaya başlayan Yedi Numara adlı dizi TRT 1'in bu zamana kadar yayınladığı en iyi dizilerinden birisi olmuştur. Dizi yayınlandığı dönemde çok fazla reyting rekorları kırmış ve komedi dalında birçok ödül almıştır. Dizi 75. bölümde final yapmasına rağmen seyircinin TRT'yi mektup yağmuruna tutması ile tekrar başlamıştır ve 2003 yılında 92. bölümüyle 2. kez final yapmıştır.
2000'li yılların ortasından sonra internet ortamından dizi izlenmeye başlandığı için reytinglerde az da olsa azalma yaşanmıştır. 2000'li yılların ortasından günümüze Kırmızı Işık, Şimdi Onlar Düşünsün, Süper Babaanne, Zengin Kız Fakir Oğlan, Filinta ve Seksenler gibi büyük reyting alan diziler çekilmiştir. 2011 yılında yayımlanmaya başlayan Leyla ile Mecnun adlı dizi TRT'nin ve dünyanın en iyi dizileri arasında yer almıştır. Dizi dış ülkelere satılmadığı hâlde yabancı ülkelerde internet ortamından alt yazılı çevrilerek izlenmiştir. Dizi dünyanın gelmiş geçmiş en iyi 50 dizisi listesine giren ilk Türk dizisi olmuştur. Birçok ödül alan dizi Türk dizilerinin de en iyisi arasında yer almış ve fenomen olmuştur.
Yabancı diziler oldukça sık yayınlanmıştır. Dizilerin büyük çoğunluğu kendi ülkelerinde renkli olarak çekilip yayınlanmış olmalarına rağmen, ancak 1982 yılından sonra renkli yayına geçen TRT'de siyah beyaz olarak yayınlanmışlardı. Bazıları renkli yayına geçildikten sonra özgün şekilleri ile, yani renkli olarak da yayınlandılar, bazıları da renkli yayına geçildikten sonra TRT'de gösterime verildiler. TRT'nin politikası gereği tamamı Türkçe dublajlı olarak gösterilen dizilerin yine büyük çoğunluğu ABD kökenliydi. 2000'li yılların ortalarında Kore dizileri de gösterilmiştir. 1972 yılında ilk yabancı dizi "Bedava Dünya Gezisi" ekranlarda gösterilmiştir ve ekranlarda yayınlanan ilk Türkçe dublajlı televizyon dizisi olmuştur. TRT'nin politikası gereği ekrandaki tüm diziler Türkçe dublajlı olarak yayınlanacaktı. 1970'li yılların başından itibaren birçok dizi yayınlanmıştır. 1970'li yıllarda Charlie'nin Melekleri, Küçük Ev, Uzay Yolu, Görevimiz Tehlike, Genç Doktorlar, Kaçak ve Komiser Columbo gibi birçok dizi yayınlanmıştır ve hepsi çok büyük ilgi görmüştür. 1980'li yıllarda renkli televizyon ile birlikte diziler artık renkli gösteriliyordu.
1980'li yıllarda Beyaz Gölge, Altın Kızlar, Flamingo Yolu, Kara Şimşek, Mavi Ay, The Muppet Show ve Dallas gibi diziler Türkiye'de çok fazla seyrediliyordu. Büyük reytingler alıyordu ve yayınlandıkları gün sokaklar bomboş oluyordu neredeyse. 1990'lı yıllardan 2000'li yılların ortasına kadarsa Andromeda, İkiz Tepeler, Kuzeyde Bir Yer, Uzay Yolu: Yeni Nesil, Yalan Rüzgârı ve Kuzeyde Bir Yer gibi diziler gösterilmiştir ve yine büyük reytingler almıştır. 2005 yılından sonra internet furyası ivme kazandığından dolayı çok fazla dizi yayınlanmamıştır. Kore dizileri yayınlanmıştır.
TRT 1'de özel olarak ödül törenleri, bağış günleri ve siyaset özel gibi programlar yayınlanır. 1974 yılından itibaren Altın Kelebek Ödüllerini canlı olarak yayınlamaya başladı. 1991 yılına kadar yayın haklarını elinde tuttuğu ödül töreni, 1992 yılında Show TV'ye geçti. Aynı yıl FIFA Dünya Kupası canlı olarak yayınlanmaya başlandı ve büyük ilgi gördü. 1973 yılının sonundan itibaren TRT Yılbaşı Özel ekranlarda yayınlanmaya başlandı. Yılbaşında sanatçıların sahne aldığı ve diğer eğlencelerin de yer aldığı program çok büyük bir ilgi görmüştür ve her yıl yayınlanmaktadır. Peter Collinson'un yönettiği, Türk oyuncuların da yer aldığı 1970 yapımı Paralı Askerler adlı, o dönemde Türkiye'de yasaklanan film 2011 yılında gösterilmiş ve bu yasak delinmiştir. 2015 yılında UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi ve UEFA Süper Kupası yayın hakları satın alınmış ve futbolseverlerden ilgi görmüştür. 2018 yılında yayın hakları beIN Sports'a geçmiştir.
TRT 1'de yayınlanmış ve yayınlanan gündüz programlarını kapsamaktadır. Bunlardan ekranda iz bırakanlardan en büyüğü ise Barış Manço'nun sunduğu içinde birden fazla programın da yer aldığı 7'den 77'ye (1988-1998) adlı program olmuştur.
Ekranda uzun süre yer almış diğer programlar ise Gezelim Görelim (1984-günümüz), İşitme Engelliler Haber Bülteni (1982-1986), Pastane (2014-günümüz) gibi programlar ekranlarda uzun süre yer aldı ve bazıları hâlen yer almaktadır. TRT 1'de Bizim Eller (1989-1990), Hanımlar Sizler İçin (1983-1985) gibi birçok sabah programı da kısa süreli de olsa yayınlanmıştır.
Türkiye'de TRT 1 çocuk programları ve çizgi dizilerin yayınlanmasında öncü olmuştur. 1973 yılında, TRT 1'in ilk büyük çocuk serisi Oyun Gemisi dönemin ilk büyük çocuk şovlarından birisi oldu. 1970'li yılların başından 2004 yılına kadar TRT 1'de yayınlanan çocuk programları birer klasik hâline geldi. En çok ses getiren programlardan birisi de Idık ile Bıdık, Cumartesiden Cumartesiye adlı program oldu. Idık ile Bıdık, Korkuluk ile Kelebek, Rüzgâr Gülü, Susam Sokağı, Yok Yok Televizyonu ve Benimle Oynarmısın? gibi programlar çok yoğun ilgi görmüştür. Kuşkusuz Türkiye'nin en iyi çocuk programlarından birisi de Adile Naşit'in sunduğu Uykudan Önce adlı programdır. Akşam saatleri üzerinde yayınlanan program çok büyük ilgi görmüştür ve ekranlarda uzun süre yer almıştır. Bir diğer program ise Türkiye'de çocuk programı denilince akla ilk gelen ve iz bırakmış olan Adam Olacak Çocuk programıdır. Barış Manço'nun sunduğu 7'den 77'ye adlı programın içinde yer alan program 1988-1998 yılları arasında ekranlarda yayınlanmıştır ve beraberinde iki-üç nesil birden bu programla büyümüştür. Pazar günlerinin vazgeçilmezi hâline gelen programa 1982-1996 yılları arasında doğan çocuklara katılma hakkı doğmuştur. 1994 yılından itibaren programa "Adam Olmuş Çocuk" köşesi ile müzisyenler de alınmaya başlanmıştır.
Çizgi dizi yapım aşamaları ilk olarak 1980'li yılların başlarında boy göstermiştir. Animasyon sanatçılarının isteği üzerine ekranlarda çizgi dizi gösterimleri başlayacaktı ve bunun için TRT ile anlaşmalar başladı. Başarılı olunan görüşmeler sonucunda 1983 yılında Derviş Pasin ve Ateş Benice'nin birlikte kurdukları animasyon stüdyosunda çalışmalar başladı. Ekranda gösterilen ilk çizgi dizi 1984 yılında başlayan Karınca Ailesi ve Orman olmuştur. Büyük bir başarı sağlamış ve tam dört yıl sürmüştür. 75 bölüm yapılan çizgi dizi dış ülkelere de satılmıştır. Bunların yanı sıra Can ile Tomtini, Ali ile Kütburun, Tekir Noktalama İşaretlerini Öğretiyor, Az Gittik Uz Gittik, Polis Amca ve Bay Burun gibi birçok klasik çizgi dizi 1980'li yıllara damgasını vurmuştur. Bazı çizgi diziler 1984-1988 yılları arasında yayınlanan efsane çocuk programları arasında yer alan "Cumartesiden Cumartesiye" adlı programın içinde verilmiştir. 1990'lı yıllarda TRT çizgi dizi sektörüne desteği azalttığı için ekranlarda yerli çizgi dizi yayınları çok azaldı. Yabancı çocuk programları ve çizgi diziler çok fazla yayınlanırdı. 1968 yılından itibaren yabancı klasikleşmiş çizgi diziler yayınlanırdı. Bunlardan en çok iz bırakanlardan 60'lar ve 70'lerde Ağaçkakan Woody, Ayı Yogi, Şeker Kız Candy, Temel Reis, Sevimli Hayalet Casper, Jetgiller, Taş Devri, Vikingler ve Tom ve Jerry, 1980'li yıllarda He-Man, Voltran, Clementine, Varyemez Amca, Superman, Redkit, Pembe Panter, Hayalet Avcıları, Ten Ten, Bugs Bunny ve Şirinler yayınlanmıştır. 1990-2005 yılları arasında da Disney'in Tenefüs Zili, Küçükler, Tılsımlı Gelinlik, Ay Savaşçısı, Atom Karınca ve Simpsonlar gibi çizgi diziler yer almıştır. Bu dönemlerde yayınlanan tüm çizgi diziler efsaneleşmiş, birer klasik hâline gelmiştir.
359 sayılı özel yasayla, özerk bir kamu tüzel kişiliğine sahip olarak kurulan ve günümüzde devlet bütçesinden yıllık yaklaşık 800 milyon lira6 kaynak ayrılan TRT 1, kurulduğundan beri hem politik tartışmalara, hem de “TRT sansürü” olarak literatüre geçecek denetim nedeniyle sanatçıların boykot ve protestolarına neden olmaktadır.7 Kurulmasının üzerinden 45 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, çeşitli hükûmetler döneminde TRT 1'in kalıcı ve özerk bir yayın anlayışına sahip olamaması, kanalın en önemli eksikliği olarak görülmektedir. Elektrik faturalarından günümüzde %2 oranında alınan TRT payı, bağımsız yayın yapmadığı öne sürülen kanala ilişkin eleştirileri beraberinde getirmektedir. Bu nedenle son yıllarda kimi muhalif kesimler TRT payının kaldırılmasını8 gündeme getirirken, kimi muhalif kesimler ise TRT kurumunun tamamen kapatılması gerektiğini öne sürmüşlerdir.9 Bunlara örnek olarak, 2002 yılında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin, payın kaldırılması konusunda Bakanlar Kurulu'na verdiği teklif verilebilir.10 Yine 2012 yılında CHP milletvekili Osman Kaptan,11 2013 yılında ise CHP milletvekilleri Rahmi Aşkın Türeli ve Ali Sarıbaş, TRT payının kaldırılmasına ilişkin yasa teklifleri12 vermişler, dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız ise payın gelecekte kaldırılabileceğini belirtmiştir.13 Ancak Yıldız'ın demeçleri de 2009 yılında dönemin Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan'ın aynı yöndeki demeçleri gibi uygulamaya konmamıştır.14 Yine TRT 1'de yayınlanan ve Gezi protestoları sonrasında yayından kaldırılan Leyla ile Mecnun dizisinin 2012 yılında yayınlanan 40. bölümünde, hayali karakter Erdal Bakkal, TRT'yi hiç izlemediğini belirterek yıllardır elektrik faturaları yoluyla ödediği TRT paylarının kendisine iade edilmesi gerektiğini öne sürmüş, bu yolla hem devlet bürokrasisinin önüne çıkardığı engelleri hem de taraflı yayın politikalarını eleştirmiştir.1516
Hafta içi
Hafta sonu
Dosya:TRT 1 logo (1989-1991).svg|1989 - 31 Ocak 1991 tarihleri arasında kullanılan logo, 1989 ila 1998 yılları arasında TV1 adıyla yayın yapmıştır. Dosya:TRT 1 logo (1998-2001).svg|31 Ocak 1998 - 31 Ocak 2001 Dosya:TRT 1 logo (2001-2005).svg|alt=31 Ocak 2001 - 1 Ocak 2005|31 Ocak 2001 - 1 Ocak 2005 Dosya:TRT 1 logosu (2001-2009).png|1 Ocak 2005 - 9 Ekim 2009 Dosya:Logo of TRT 1 (2009-2012).svg|9 Ekim 2009 - 19 Mayıs 2012 Dosya:TRT1 logo (2012-2021).svg|19 Mayıs 2012 - 1 Şubat 2021 tarihleri arasında kullanılan logo. Dosya:TRT 1 HD kurumsal logo (2012-2021).png|18 Mayıs 2012 - 28 Kasım 2018 tarihleri arasında kullanılan TRT 1'in HD logosu. Dosya:TRT 1 logo (2020-2021).svg|23 Nisan 2019 - 1 Şubat 2021 tarihleri arasında kullanılan logosu. (Sadece sosyal medya hesaplarında.) Dosya:TRT 1 logo (2021-).svg|1 Şubat 2021 - günümüz
Orijinal kaynak: trt 1. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page