trombositopeni ne demek?

Trombositopeni, kandaki trombosit (pıhtılaşmada rol oynayan kan hücreleri) sayısının normalden düşük olması durumudur. Trombosit sayısının düşük olması, aşırı kanama ve morarma riskini artırır. Aşırı düşük seviyeler hayati tehlike oluşturabilir.

Trombositopeninin Nedenleri:

Trombositopeninin pek çok nedeni olabilir. Bunlar arasında:

  • Kemik iliği yetersizliği: Kemik iliği yeterince trombosit üretmediğinde ortaya çıkar. Bu, çeşitli hastalıklar (lösemi, aplastik anemi gibi), kemoterapi veya radyoterapi gibi tedaviler veya bazı ilaçlar nedeniyle olabilir.
  • Trombositlerin yıkımı: Vücut, trombositleri normalden daha hızlı yok ettiğinde ortaya çıkar. Bu, otoimmün hastalıklar (örneğin, immün trombositopenik purpura - ITP), bazı enfeksiyonlar veya belirli ilaçlar nedeniyle olabilir.
  • Dalak büyümesi (splenomegali): Büyümüş dalak, normalden fazla trombosit depolar ve yok eder.
  • Trombotik trombositopenik purpura (TTP): Nadir, ancak ciddi bir durumdur ve küçük kan damarlarının tıkanmasına ve trombosit yıkımına yol açar.
  • Hemolitik üretik sendrom (HUS): TTP'ye benzer, ancak genellikle çocuklarda görülen bir durumdur.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar trombositopeniye neden olabilir. Bunlar aspirin, heparin gibi antikoagülanlar ve bazı antibiyotikler olabilir.
  • Gebelik: Gebelik sırasında trombosit sayısında azalma görülebilir.
  • Genetik bozukluklar: Bazı nadir genetik bozukluklar trombositopeniye yol açabilir.

Trombositopeninin Belirtileri:

Trombositopeninin belirtileri, trombosit sayısının ne kadar düşük olduğuna ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Bazı kişilerde belirti olmayabilirken, diğerlerinde şunlar görülebilir:

  • Kolayca morarma (purpura): Küçük, düz, mor lekeler.
  • Burun kanaması
  • Diş eti kanaması
  • Ağızda veya vücudun diğer bölgelerinde kanamalar
  • Aşırı adet kanaması
  • İdrarda veya dışkıda kan
  • Derin ve geniş çaplı morarmalar (ekimoz)
  • Ani veya şiddetli baş ağrısı
  • Nefes darlığı
  • Göğüs ağrısı

Teşhis ve Tedavi:

Trombositopeni teşhisi, kan sayımı yaparak konur. Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında:

  • Altta yatan hastalığın tedavisi: Örneğin, ITP'de kortikosteroidler veya diğer immün baskılayıcı ilaçlar kullanılabilir.
  • İlaçların kesilmesi: Trombositopeniye neden olan ilaçların kullanımı durdurulabilir.
  • Kortikosteroidler: İltihabı azaltmaya ve trombosit üretimini artırmaya yardımcı olabilir.
  • İntravenöz immünoglobulin (IVIG): Bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılır.
  • Dalağın alınması (splenektomi): Bazı durumlarda, dalağın çıkarılması trombosit sayısını artırabilir.
  • Trombosit transfüzyonu: Şiddetli kanama durumlarında trombosit transfüzyonu gerekebilir.

Önemli Not: Bu bilgiler sadece genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye değildir. Trombositopeni ciddi bir durum olabilir ve tedavi gerektirir. Eğer trombositopeni belirtileri yaşıyorsanız, derhal bir doktora başvurmanız önemlidir. Doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanıyla görüşmek gereklidir.