Toskana, (İtalyanca: Toscana) İtalya'nın 1934 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir.
Toskana'nın yüzölçümü 22,990 km² ve nüfusu yaklaşık 3.8 milyondur. Toskana, merkezi İtalya'da bir bölge'dir. Bölgesel başkenti ve idare merkezi Floransa (Firenze) 'dır.
Toskana, manzaraları, tarihi, sanatsal mirası ve yüksek kültür üzerindeki etkisi ile bilinir. İtalyan Rönesansı1'nın doğum yeri olarak kabul edilir ve sanat ve bilim tarihinde etkili birçok şahsiyete ev sahipliği yapmış olup Uffizi ve Palazzo Pitti gibi tanınmış müzeleri vardır.
Toskana Chianti, Vino Nobile di Montepulciano, Morellino di Scansano, Brunello di Montalcino ve beyaz Vernaccia di San Gimignano dahil olmak üzere çeşitli şaraplarıyla da bilinir.
Güçlü dilsel ve kültürel kimliği olması nedeniyle bazen "ulus içinde ulus" olarak kabul edilir.2
Toskana, İtalya içindeki gezginler için ikinci en popüler İtalyan bölgesi‘dir.3 Başlıca turistik yerler Floransa, Pisa, Castiglione della Pescaia, Grosseto ve Siena'dır.4 Castiglione della Pescaia kasabası, bölgedeki en çok ziyaret edilen sahil destinasyonudur,5 deniz kenarı turizmi gelen turistlerin yaklaşık %40'ını oluşturur.
Maremma bölgesi, Siena, Lucca, Chianti bölgesi, Versilia ve Val d'Orcia ayrıca gezginler arasında uluslararası ünlü ve özellikle popüler yerlerdir.
Yedi Toskana bölgesi UNESCO koruması altındadır ve Dünya Mirası Alanı olarak belirlenmiştir: Floransa'nın tarihi merkezi (1982); Pisa Katedrali meydanı (1987); San Gimignano'nun tarihi merkezi(1990); Siena'nın tarihi merkezi(1995); Pienza'nın tarihi merkezi(1996); Val d'Orcia (2004) ve Medici Villaları ve Bahçeleri (2013).
Toskana'nın 120'den fazla korunan doğa rezervi vardır bu da Toskana'yı ve başkenti Floransa‘yı her yıl milyonlarca turisti çeken popüler turistik yerlerden yapar.6 2018'de Floransa, 5 milyondan fazla gelenle dünyanın en çok ziyaret edilen şehirlerinden 51.’si oldu.7 Toskana'nın en büyük kenti Floransa İtalyan Rönesans'ının merkezi sayılır.
Dünyaca ünlü Pisa Kulesi Toskana'nın Pisa kentindedir.
Kabaca üçgen şeklinde olan Toskana İtalya'nın merkez bölgesi olup, batıda Tiren Denizi, kuzeybatıda Liguria, kuzeyde Emilia-Romagna, kuzeydoğuda Marche, doğuda Umbria ve güneydoğuda Lazio ile sınırdır. Topraklarının üçte ikisi tepelik ve dörtte biri dağlıkdır. Geri kalan kısımlar ise Arno Nehri'nin şekillendirdiği vadideki düz ovalardır. Toskana'da Arezzo İli Badia Tedalda'nın komünü (belediyesi), Emilia-Romagna'da Ca' Raffaello adında bir dış mahalleye sahiptir.
Toskana'nın Ligurya Denizi ve Tiren Denizi'nde batı kıyı şeridi vardır; aralarında en büyük adası Elba olan Toskana Takımadaları bulunur. Toskana yaklaşık alana sahiptir. Büyük dağ silsileleri ile çevrili ve çaprazlanmış ve az sayıda ama verimli ovaya sahip olan bölge, tarım için kullanılan engebeli arazinin hakim olduğu bir kabartmaya sahiptir. Tepeler, ile bölgenin toplam alanının yaklaşık üçte ikisini (%66,5) ve dağlar (en yüksekleri Apeninlerdir), %25 ‘ini veya oluşturur. Ovalar toplam alanın %8,4'ünü kaplarçoğunlukla Arno vadisinin çevresindedir. Başkent Floransa, Empoli ve Pisa dahil olmak üzere Toskana'nın en büyük şehirlerinin çoğu Arno'nun kıyısındadır.
İklim, kıyı bölgelerinde oldukça ılıman ve iç kesimlerde ise daha sert ve yağışlıdır, kış ve yaz arasındaki sıcaklıkta önemli dalgalanmalar vardır,8 bölgeye toprak yapıcı aktif bir donma-çözülme döngüsü verir bu da kısmen bölgenin iklim değişikliğini hesaba katar ki bir zamanlar antik Roma'nın temel ekmek sepeti olarak hizmet etmişti.9
Dosya:Sunflowers in bloom - Maremma Toscana - Italy - 25 June 2005.jpg|Castiglione della Pescaia’daki ayçiçeği tarlası, Maremma Dosya:Tuscany landscape west of Siena.jpg|Siena yakınındaki Toskana manzarası Dosya:Flickr - lo.tangelini - En vigilia.jpg|Val d'Orcia’daki tepelik manzara Dosya:Layers Of Light (182268107).jpeg|Radicofani çevresindeki tepeler Dosya:Campagna empolese.jpg|Toskana üzüm bağı Dosya:Tuscany (34445300666).jpg|San Gimignano’daki vadi
Toskana bolgesindeki 10 il şunlardir:
İl adı | Yüzölçümü (km²) | Nüfus | Yoğunluk (kişi/km²) |
---|---|---|---|
Arezzo ili | 3.232 | 345.547 | 106,9 |
Firenze ili | 3.514 | 983.073 | 279,8 |
Grosseto ili | 4.504 | 225.142 | 50,0 |
Livorno ili | 1.218 | 340.387 | 279,5 |
Lucca ili | 1.773 | 389.495 | 219,7 |
Massa ve Carrara ili | 1.157 | 203.449 | 175,8 |
Pisa ili | 2.448 | 409.251 | 167,2 |
Pistoia ili | 965 | 289.886 | 300,4 |
Prato ili | 365 | 246.307 | 674,8 |
Siena ili | 3.281 | 268.706 | 81,9 |
Toskana bölgesinde bulunan önemli beldelerin listesi şudur:10:
Arma | Belde | İl | Nüfus (kişi) | Yüzölçümü (km²) |
---|---|---|---|---|
Firenze | Firenze ili | 370.702 | 102.41 | |
Prato | Prato ili | 187.994 | 97,45 | |
Livorno | Livorno ili | 161.084 | 104.79 | |
Arezzo | Arezzo ili | 100.140 | 386,25 | |
Pistoia | Pistoia ili | 90.226 | 236 | |
Pisa | Pisa ili | 88.332 | 185 | |
Lucca | Lucca ili | 84.928 | 185 | |
Grosseto | Grosseto ili | 82.284 | 474,46 | |
Massa | Massa ve Carrara ili | 71.006 | 94 | |
Carrara | Massa ve Carrara ili | 65.612 | 71 | |
Viareggio | Lucca ili | 64.427 | 31,88 | |
Siena | Siena ili | 54.561 | 118 | |
Scandicci | Firenze ili | 50.304 | 59,59 | |
Empoli | Firenze ili | 48.070 | 62 | |
Sesto Fiorentino | Firenze ili | 47.641 | 49 | |
Capannori | Lucca ili | 46.231 | 156,59 | |
Cascina | Pisa ili | 44.180 | 79,23 | |
Campi Bisenzio | Firenze ili | 43.855 | 28 | |
Piombino | Livorno ili | 35.079 | 129 | |
Camaiore | Lucca ili | 32.614 | 84 | |
Rosignano Marittimo | Livorno ili | 32.493 | 120 | |
San Giuliano Terme | Pisa ili | 31.782 | 91,71 |
Toskana mutfağı'nın merkezinde sadelik vardır. Bakliyatlar, ekmek, peynir, sebze, mantar ve taze meyve kullanılır. Zeytinyağı, Moraiolo, Leccino ve Frantoiano zeytinlerinden yapılır. San Miniato'dan beyaz trüf'ler Ekim ve Kasım aylarında görünür. En yüksek kalitede sığır eti Chiana Valley'den gelir özellikle Chianina olarak bilinen ve Floransalı bifteği için kullanılan bir cins. domuz'un yerli Cinta Senese cinsi de üretilir.11
Şarap, Toskana'nın ünlü ve yaygın bir ürünüdür. Chianti tartışmasız uluslararası alanda en iyi bilinenidir. Chianti şarabının üretildiği bölgeye o kadar çok İngiliz turist gelir ki bu bölgeye "Chiantishire" lakabı takılmıştır.
<span style="color:white">Toskana</span>
</center> </div> <div class="NavContent">TARİHİ MEKANLAR (12).JPG|Pisa - Pisa Kulesi Castiglioncello2.jpg|Castiglioncello Firenze-view-palazzo vecchio.jpg|Floransa Italy - Pisa - Cathedral Square.jpg|Pisa Comune grosseto citta.jpg|Grosseto Arezzo2.jpg|Arezzo Piazza_del_Campo_(Siena).jpg|Siena Livornoveneziavecchia0001.jpg|Livorno 02 Lucca seen from Torre Guinigi.jpg|Lucca Massa Castello Malaspina[[Massa (Italia)|Massa Castello dell'imperatore, lato 02.JPG| Prato Pistoia0003.jpg|Pistoia Palazzo_Comunale_-_Cortona.jpg|Cortona Teatro_romano_volterra.jpg|Volterra Colle alta duomo.JPG| Colle Val d'Elsa San Gimignano.JPG|San Gimignano Dom_Fassade3-_s.jpg|Pienza Monte_Argentario_-_Vista_della_giannella_2.jpg|Monte Argentario'dan manzara
</div> </div> </div>Bölgenin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) 2018'de 117.5 milyar avroydu ve İtalya'nın ekonomik üretiminin %6,7'sini oluşturuyordu. Satın alma gücüne göre ayarlanan kişi başına GSYİH, aynı yıl 31,400 Euro veya AB27 ortalamasının %104'ü idi. Çalışan başına GSYİH, AB ortalamasının %106'sıydı.12
İşsizlik oranı 2018'de %7,3 olarak gerçekleşti ve ülke ortalamasının biraz altında kaldı.
Toskana Bölgesi resmi websitesi (Erişme:28.1.2009)
Orijinal kaynak: toskana. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Burke, P., The European Renaissance: Centre and Peripheries (1998). ↩
Florence receives an average of 10 million tourists a year, making the city one of the most visited in the world. ↩
Text finalised in March 2004 - Eurostat. ↩
Military Channel (Discovery Network) documentary series Rome: Power and Glory, episode "The Grasp of an Empire", copyright unknown, rebroadcast 11-12:00 hrs EDST, 2009-06-29. ↩
Piras, 221-239. ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page