tipleme ne demek?

Tipleme Nedir?

Tipleme, edebiyat, tiyatro ve sinema gibi sanat dallarında sıklıkla karşılaşılan bir kavramdır. Basitçe ifade etmek gerekirse, tipleme, belirli bir toplumsal sınıfı, mesleği, karakter özelliğini veya dünya görüşünü temsil eden, abartılı ve basmakalıp özelliklerle donatılmış karakterlerdir.

Tiplemeler, bireysel özelliklerden ziyade ait oldukları grubun genel özelliklerini yansıtırlar. Bu nedenle, okuyucu veya izleyici tiplemeyi gördüğünde, onun hangi toplumsal kesime ait olduğunu, nasıl davrandığını ve ne gibi düşüncelere sahip olabileceğini kolayca tahmin edebilir.

Tiplemenin Özellikleri:

• Genelleme: Tiplemeler, bireysel farklılıkları göz ardı ederek, bir grubun ortak özelliklerini abartılı bir şekilde yansıtır.
• Basmakalıplık: Tiplemelerin davranışları, konuşma tarzları ve düşünceleri önceden belirlenmiş ve tekrarlayıcıdır.
• Abartı: Tiplemelerin özellikleri, ait oldukları grubun özelliklerini daha belirgin hale getirmek için abartılır.
• Toplumsal%20Temsil: Tiplemeler, belirli bir toplumsal sınıfı, mesleği veya ideolojiyi temsil eder.

Tipleme Örnekleri:

• Ağa: Kırsal kesimde yaşayan, otoriter ve geleneksel değerlere bağlı toprak sahibi.
• Uyanık%20Esnaf: Her fırsatta kar elde etmeye çalışan, kurnaz ve çıkarcı esnaf.
• Saf%20Köylü: Şehir hayatına yabancı, iyi niyetli ve kolayca kandırılabilen köylü.

Tiplemeler, edebi eserlerde ve sanatta, toplumsal eleştiri yapmak, güldürü unsuru oluşturmak veya belirli bir dönemin sosyolojik yapısını yansıtmak gibi amaçlarla kullanılabilir. Ancak, tiplemelerin aşırı kullanımı, karakterlerin derinliğini azaltabilir ve basmakalıp düşüncelere yol açabilir.