streptokok ne demek?

Streptokok Hakkında Bilgi

Streptokoklar, Streptococcaceae ailesine ait, gram-pozitif, küre şeklinde bakterilerdir. Genellikle çiftler veya zincirler halinde bulunurlar. Birçok farklı türü vardır ve bazıları insanlarda hastalıklara neden olabilirken, bazıları zararsızdır veya hatta faydalıdır.

Sınıflandırma ve Türler:

Streptokoklar, hemolitik özelliklerine (kan agarındaki kırmızı kan hücrelerini parçalama yeteneklerine) göre sınıflandırılır:

  • Beta-hemolitik Streptokoklar: Tam hemoliz yapar (kırmızı kan hücrelerini tamamen parçalar) ve berrak bir zon oluşturur.

    • Streptococcus pyogenes (A Grubu Streptokok - GAS) - Boğaz ağrısı, kızıl, impetigo gibi hastalıklara neden olur. Ayrıca romatizmal ateş ve glomerülonefrit gibi komplikasyonlara da yol açabilir.
    • Streptococcus agalactiae (B Grubu Streptokok - GBS) - Yenidoğanlarda sepsis ve menenjit gibi enfeksiyonlara neden olabilir.
  • Alfa-hemolitik Streptokoklar: Kısmi hemoliz yapar (kırmızı kan hücrelerini kısmen parçalar) ve yeşilimsi bir zon oluşturur.

    • Streptococcus pneumoniae (Streptococcus pneumoniae) - Zatürre, menenjit, orta kulak iltihabı gibi hastalıklara neden olur.
    • Viridans Streptokoklar - Genellikle ağız florasında bulunurlar ve endokardite neden olabilirler.
  • Gama-hemolitik Streptokoklar: Hemoliz yapmazlar.

Neden Olduğu Hastalıklar:

Streptokoklar, çeşitli hastalıklara neden olabilirler. Bunlardan bazıları:

  • Boğaz Enfeksiyonları: Streptokok farenjiti (Streptokok Farenjiti) (strep boğazı), A grubu streptokokların neden olduğu yaygın bir enfeksiyondur.
  • Cilt Enfeksiyonları: Impetigo, selülit, erizipel gibi cilt enfeksiyonlarına neden olabilirler.
  • Pnömoni: Özellikle Streptococcus pneumoniae, pnömoniye yol açabilir.
  • Menenjit: Hem Streptococcus pneumoniae hem de Streptococcus agalactiae menenjite neden olabilir.
  • Endokardit: Kalp kapakçıklarının enfeksiyonu olan endokardite, viridans streptokoklar neden olabilir.
  • Romatizmal Ateş: Tedavi edilmemiş A grubu streptokok enfeksiyonlarından sonra gelişebilen ciddi bir komplikasyondur.
  • Glomerülonefrit: Böbreklerin iltihaplanması olan glomerülonefrit, A grubu streptokok enfeksiyonlarından sonra gelişebilir.
  • Toksik Şok Sendromu: Nadir fakat hayatı tehdit eden bir durumdur ve bazı streptokok türleri tarafından tetiklenebilir.

Tanı ve Tedavi:

Streptokok enfeksiyonlarının tanısı genellikle kültür veya hızlı antijen testleri ile konulur. Tedavi genellikle antibiyotiklerle yapılır. Özellikle penisilin ve türevleri sıklıkla kullanılır. Antibiyotik direnci bazı streptokok türlerinde artmaktadır, bu nedenle antibiyotik seçimi ve dozajı önemlidir.

Önleme:

  • Hijyen: El yıkama gibi temel hijyen önlemleri, streptokok enfeksiyonlarının yayılmasını önlemede önemlidir.
  • Aşılama: Streptococcus pneumoniae'ye karşı aşılar mevcuttur ve özellikle risk altındaki gruplar için önerilir.
  • Antibiyotik Kullanımı: Gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır, çünkü bu antibiyotik direncini artırabilir.

Bu bilgiler genel bir bakış sunmaktadır ve daha detaylı bilgi için bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.