sofistler ne demek?

Sofistler

Sofistler, MÖ 5. yüzyıl Yunanistan'ında ortaya çıkan ve retorik, felsefe, siyaset ve eğitim alanlarında faaliyet gösteren gezgin öğretmenler ve düşünürlerdir. Geleneksel ahlaki ve dini değerlere eleştirel bir yaklaşım sergileyerek, bireyin başarısı ve siyasi etkinliği için gerekli olan becerileri öğretmeyi amaçlamışlardır.

Temel Özellikleri ve Düşünceleri:

• Görelilik (Rölativizm): Sofistler, bilginin ve doğruluğun mutlak olmadığını, bireylerin ve toplumların algılarına göre değiştiğini savunmuşlardır. Bu düşünce, ahlaki ve etik değerlerin evrenselliğine karşı bir meydan okuma anlamına geliyordu. Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/rölativizm%20görelilik
• Pragmatizm: Sofistler, teorik bilgiden ziyade pratik faydaya odaklanmışlardır. Öğrencilerine, siyasi arenada başarılı olmak, ikna edici konuşmalar yapmak ve tartışmalarda üstün gelmek için gerekli olan becerileri öğretmişlerdir.
• Retorik ve İkna Sanatı: Sofistler, retoriği bir sanat olarak görmüşler ve etkili konuşma tekniklerini geliştirmişlerdir. Amacı, dinleyicileri etkilemek, ikna etmek ve kendi görüşlerini kabul ettirmektir.
• Doğalcılık ve Hukuk: Bazı sofistler, doğanın yasalarının insan yapımı yasalardan daha üstün olduğunu savunmuşlardır. Bu, güçlünün zayıfı ezmesinin doğal bir hak olduğunu savunan radikal görüşlere yol açmıştır.
• Eğitim Anlayışı: Sofistler, ücret karşılığında ders veren ilk öğretmenler olarak kabul edilirler. Eğitimleri, bireyin yeteneklerini geliştirmeye ve toplumsal hayatta başarılı olmasını sağlamaya yönelikti.

Önemli Sofistler:

• Protagoras: "İnsan her şeyin ölçüsüdür" sözüyle tanınır. Algının bireye göre değiştiğini ve mutlak bir doğrunun olmadığını savunmuştur. Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/protagoras
• Gorgias: Retorik alanında uzmanlaşmış ve konuşmanın gücüne inanmıştır. Gerçeğin olmadığını veya bilinemeyeceğini iddia etmiştir.
• Thrasymachus: "Adalet, güçlünün çıkarınadır" şeklinde bir görüşü savunmuş ve ahlakın toplumsal bir uzlaşımdan ibaret olduğunu ileri sürmüştür.
• Hippias: Çok yönlü bilgiye sahip olduğunu iddia eden ve çeşitli konularda dersler veren bir sofisttir.

Eleştiriler:

Sofistler, mutlak değerleri reddetmeleri, paragözlü olmaları ve ahlaki açıdan şüpheli yöntemler kullanmaları nedeniyle eleştirilmişlerdir. Sokrates ve Platon gibi filozoflar, sofistlerin gerçeği aramak yerine sadece ikna etmeye odaklandıklarını ve ahlaki yozlaşmaya yol açtıklarını savunmuşlardır. Daha fazla bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/ahlak

Etkileri:

Sofistler, felsefe, siyaset ve eğitim alanlarında önemli bir etki bırakmışlardır. Rasyonel düşünceyi teşvik etmişler, eleştirel düşünme becerilerini geliştirmişler ve demokratik kurumların gelişimine katkıda bulunmuşlardır.