sindirim ne demek?
Sindirim
Sindirim, besinlerin vücut tarafından kullanılabilir hale gelmesi için parçalanması sürecidir. Bu süreç, mekanik ve kimyasal olmak üzere iki ana şekilde gerçekleşir.
-
Mekanik Sindirim: Besinlerin fiziksel olarak daha küçük parçalara ayrılmasıdır. Örneğin, ağızda çiğneme ve midede kasılmalar mekanik sindirime örnektir.
-
Kimyasal Sindirim: Enzimler yardımıyla besinlerin kimyasal bağlarının koparılarak daha basit moleküllere ayrılmasıdır. Örneğin, karbonhidratların glikoza, proteinlerin amino asitlere ve yağların yağ asitleri ve gliserole parçalanması kimyasal sindirime örnektir.
Sindirim Sistemi Organları ve Görevleri
Sindirim sistemi, ağızdan başlayıp anüse kadar uzanan bir kanal ve bu kanala yardımcı olan organlardan oluşur.
- Ağız: Besinlerin alınması, çiğnenmesi ve tükürük ile karıştırılmasıyla sindirim başlar. Tükürük, amilaz enzimi içerir ve karbonhidratların sindirimini başlatır.
- Yutak (Farenks): Ağızdan gelen besinlerin yemek borusuna iletilmesini sağlar.
- Yemek Borusu (Özofagus): Besinleri mideye taşır.
- Mide: Besinlerin depolandığı, kasılıp karıştırıldığı ve mide%20asidi ve pepsin enzimi ile proteinlerin sindiriminin başladığı organdır.
- İnce Bağırsak: Sindirimin büyük bir bölümünün gerçekleştiği ve besinlerin emildiği organdır. Pankreas ve karaciğer tarafından üretilen enzimler ve salgılar ince bağırsağa dökülür.
- Kalın Bağırsak: Su ve elektrolitlerin emildiği, sindirilemeyen atık maddelerin depolandığı ve dışkı olarak atıldığı organdır.
- Anüs: Dışkının vücuttan atıldığı açıklıktır.
Sindirimde Rol Oynayan Salgı Bezleri
- Tükürük Bezleri: Tükürük salgılar ve karbonhidrat sindirimini başlatır.
- Mide Bezleri: Mide asidi ve pepsin salgılar.
- Pankreas: Pankreas%20özsuyu salgılar ve bu özsu, karbonhidrat, protein ve yağların sindiriminde rol oynayan enzimleri içerir.
- Karaciğer: Safra üretir ve safra, yağların sindirimine yardımcı olur.
- Bağırsak Bezleri: İnce bağırsak enzimleri salgılar ve sindirimi tamamlar.
Sindirim Sürecinin Aşamaları
- Besin Alımı (İngestion): Besinlerin ağız yoluyla vücuda alınması.
- Sindirim (Digestion): Besinlerin mekanik ve kimyasal olarak parçalanması.
- Emilim (Absorption): Parçalanmış besin moleküllerinin kan ve lenf damarlarına geçmesi.
- Taşıma (Transportation): Emilmiş besinlerin hücrelere taşınması.
- Özümleme (Assimilation): Besinlerin hücrelerde kullanılması.
- Atım (Elimination): Sindirilemeyen atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılması.