septisizm ne demek?

Septisizm, temelde bilginin kesinliğinden şüphe duyma veya bilginin imkansız olduğuna inanma felsefi bir görüştür. Farklı şiddetlerde ve farklı odak noktalarıyla birçok septik yaklaşım mevcuttur. Genel olarak, septisizm aşağıdaki ana noktalarda özetlenebilir:

Ana Özellikleri:

• Bilgiye Karşı Şüphecilik: Septikler, iddia edilen bilginin gerçekliğini sorgulamayı temel alırlar. Bu sorgulama, duyularımızın aldatıcı olabileceği, akıl yürütmemizin hatalı olabileceği ve kaynaklarımızın güvenilmez olabileceği gibi düşünceleri içerir.

• Kesin Bilginin İmkansızlığı (Genellikle): Bazı septikler, kesin ve tartışılmaz bilginin elde edilemeyeceğine inanırlar. Bu, tüm iddiaların her zaman şüpheye açık olduğu anlamına gelir. Ancak, tüm septikler bu kadar radikal değildir.

• Farklı Şiddet Seviyeleri: Septisizm, şüphecilik derecesine göre farklı şekillerde ifade edilebilir. Bazıları, belirli bilgi türlerine (örneğin, metafiziksel bilgi) şüpheyle yaklaşırken, diğerleri daha genel bir şüphecilik benimser. Örneğin, Akademik Septisizm, kesin bilginin imkansızlığı iddiasında bulunurken, Pyrrhonizm (Pyrrhonian Septisizm) daha çok belirli bir inanç sistemine bağlı kalmaktan kaçınmayı savunur.

• Bilginin Tanımıyla İlgili Tartışmalar: Septisizm, "bilgi"nin ne olduğuyla yakından ilgilidir. Bilginin tanımını nasıl yaparsanız, septik argümanlar da ona göre şekillenir.

Farklı Septisizm Türleri:

• Akademik Septisizm: Kesin bilginin imkansız olduğunu iddia eder.
• Pyrrhonizm (Pyrrhonian Septisizm): Yargılardan kaçınmayı ve tarafsız kalmayı savunan bir yaklaşım. Kesin bilginin imkansızlığına odaklanmak yerine, huzurlu bir yaşam için şüpheci bir tutumun önemini vurgular.
• Skeptical Theism: Tanrı'nın varlığına inanan, ancak Tanrı'nın neden bazı olayların meydana geldiğini açıklamadığına dair açıklamalarına şüpheci bir şekilde bakan bir görüştür.
• Bilimsel Septisizm: Bilimsel bulgulara eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşır ve iddiaların kanıtlanması gerektiğini vurgular. Bununla birlikte, bilimsel yöntemi reddetmez.

Septisizmin Etkileri:

Septisizm, felsefe tarihinde önemli bir rol oynamış ve birçok düşünürü etkilemiştir. Eleştirel düşünmeyi teşvik eder, dogmatizmi sorgulamayı ve farklı bakış açılarını değerlendirmeyi gerektirir. Ancak, aşırı septisizm, pratikte günlük yaşamın sürdürülmesini zorlaştırabilir.

Özetle: Septisizm, bilginin doğası ve sınırlamaları üzerine derinlemesine bir incelemedir. Şüphecilik derecesi ve odak noktası değişse de, bilginin kesinliğine karşı dikkatli ve sorgulayıcı bir yaklaşımı temsil eder.